Geri Dön

Türkiye Türkçesi ağızlarında mutfak terminolojisi (yemek, çorba, hamur işi adları) inceleme-sözlük

Cuisine terminology in the dialects of Türkiye Turkish (names of dishes, soups, pastry) survey-dictionary

PDF İndir

  1. Tez No: 935394
  2. Yazar: ASLIHAN TURGUT DENİZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SONGÜL ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 416

Özet

Türk mutfağı, yemek türlerinin çok olmasından ve yöresel lezzet zenginliğinden dolayı dünyada en çok tercih edilen mutfaklardan biridir. Türkiye'de hemen hemen her ilde yöresel lezzetlere rastlanmaktadır. Yöresel lezzetler, toplumların kültürünün önemli bir parçası olup bölge kültürünün tanıtılmasında önemli bir yere sahiptir. Kültürdeki her eylem dile yansır. Beslenme kültüründeki yemeyle ilgili adların çokluğu bulunduğu toplumdaki dilin zengin olduğunu da göstermektedir. Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alan yemek, çorba ve hamur işinde kullanılan malzeme genellikle bulunduğu coğrafyada yer alan ürünlerden oluşmaktadır. Bunun bir sonucu olarak da yemek, çorba ve hamur işi adları o bölgede yaşayan insanların kullandığı ağız özelliklerini taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alan yemek, çorba ve hamur işi adlarına yer verilmiştir. Ağızlarla ilgili yapılan çalışmalar taranarak yemek, çorba ve hamur işi adları tespit edilmiştir. Ayrıca coğrafi işaretli yemek, çorba ve hamur işi adları da çalışmamıza eklenerek alanla ilgili bir ağız sözlüğü oluşturulmuştur. Tespit ettiğimiz adlar ses bilgisi, şekil bilgisi ve kelime grupları açısından incelenmiştir. Türkiye Türkçesi ağızlarında tespit edilen 2749 yemek adı, 469 çorba adı ve 1984 hamur işi adı literatüre anlamlarıyla beraber kazandırılmaya çalışılmıştır. Büyük bir bölümü tarama yoluyla tespit edilen bu adların söylenişinde ve yazılışında bölge ağız özelliklerinin etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca en önemli ağız sözlüğümüz olan Derleme Sözlüğü'ne de katkı sağlayabilecek 3338 mutfak terimi tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Turkish cuisine is one of the most important and preferred cuisines in the world due to its multitude of dishes types and richness of local flavours. Local flavors can be found in almost every province in Turkiye. Local flavors are an important part of the culture of societies and have an important place in promoting the culture of the region. Apart from local delicacies, names of dishes, soups and pastries that were translated into Turkish from other languages are also found in Turkiye's Turkish dialects. The ingredients used in meals, soups and pastries in Turkish dialects generally consist of products found in the geography where they are located. As a result, the names of dishes, soup and pastries bear the dialect characteristics used by the people living in that region. Every action in culture is reflected in language. The abundance of dishes-related names in the nutrition culture also shows that the language of the society is rich. In this study, the names of dishes, soup and pastries in Turkish dialects of Turkiye are included. Studies on dialects were scanned and the names of dishes, soups and pastries were determined. In addition, the names of geographically marked dishes, soups and pastries were added to our study and a dialect dictionary related to the field was created. The names we identified were examined in terms of phonetics, morphology and word groups. 2749 dishes names, 469 soup names and 1984 pastry names identified in Turkiye Turkish dialects were tried to be included in the literature with their meanings. The names of dishes, soup and pastries in Türkiye Turkish dialects consist of single words or word groups.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    789724

    Şanlıurfa ağzı söz varlığı

    The vocabulary of Şanlıurfa dialect

    SİBEL ÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RIDVAN ÖZTÜRK

  2. Tez No

    187344

    Anlambilimsel bağlamıyla Divanü Lügati't-Türk'te mutfak kültürü

    Cuisine culture in Divanü Lügati't-Türk with concepts of semantics

    MEHMED FATİH YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SALİH DEMİRBİLEK

  3. Tez No

    418121

    Türkiye Türkçesi ağızlarında derlenmiş tarım sözcükleri

    Collected agriculture words in Turkey Turkish dialects

    CEMAL OKÇU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÇAĞRI ÖZDARENDELİ

  4. Tez No

    887764

    Türkiye Türkçesi ağızlarında pekiştirme

    Intensifiers in Türkiye Turkish dialects

    VEHBİ AKDİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİM KÜÇÜK

  5. Tez No

    537404

    Türkiye Türkçesi ağızlarında kalıplaşmış dil birimleri

    The formulaic language units in Turkey Turkish dialects

    CEYHUN SARI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ AKAR

Geri Dön