Şer'iyye sicillerinde geçen köle kayıtlarının sayısal analizi: İstanbul örneği (16.-17.- 18. yüzyıl)
Numerical analysis of slave records in shariyye recorders: The Istanbul case (16. - 17. - 18 century)
- Tez No: 935418
- Danışmanlar: PROF. DR. JÜLİDE AKYÜZ ORAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Köle, Kadın-Erkek, Azat, Ottoman Empire, Slave, Man and Woman, Manumission
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu çalışma 16. – 17. ve 18. yüzyıllarda İstanbul şer'iyye sicillerine göre köle kayıtlarının sayısal verileri üzerinden değerlendirilmesini ele almaktadır. Birinci bölümde temel olarak Osmanlı köleliğinin tarihçesi ve süreci anlatılmıştır. Daha sonra kölelerin azat edilme durumları ve azat edilme yöntemleri örnekler üzerinden incelenmiştir. İkinci bölümde fetihle birlikte yeniden canlandırılan payitahtın gelişme süreci işlenmiştir. Çalışmanın merkezi olarak İstanbul'un seçilmesinin nedenleri belirtilmiş, kölelerin başkentteki yaygınlıklarına dikkat çekilmiştir. Şer'iyye sicilleri aracılığıyla söz konusu yüzyıllarda kölelerin sayısal bilgileri tespit edilmiştir. Amacımız ulaştığımız bu sayısal verilerin bize neler söylediğinin çıkarımını yapabilmek olacaktır. Köle sahiplerinin statüleri, efendi ve kölelerin cinsiyetleri ile ilgili bilgilerle tablolar oluşturulmuştur. Ayrıca yasaklanmış olmasına rağmen gayrimüslim köle sahiplerine dair belgelere ulaşılarak değerlendirmeler yapılmıştır. Üçüncü bölümde yine sayısal veriler üzerinden kaçak kölelerin görünürlüğü konu edinmiştir. Özgürlük yolculuğunda kölelerin kaçma girişimleri, kaçış güzergahları ve başarısız kaçış sürecinden sonraki süreçleri ele alınmıştır. Son olarak kölelerin bir diğer görünürlük alanı olan vakıf kurma faaliyetleri belgelerdeki veriler üzerinden değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study deals with the evaluation of slave records based on numerical data according to Istanbul sharia registries in the 16th - 17th and 18th centuries. In the first chapter, the history and process of Ottoman slavery are explained. Then, the conditions of manumission of slaves and their methods of manumission were examined through examples. In the second chapter, the development process of the capital city, which was revived with the conquest, is covered. The reasons for choosing Istanbul as the center of the study are stated, and attention is drawn to the prevalence of slaves in the capital. Numerical information of slaves in those centuries was determined through the Sharia registers. Our aim will be able to deduce what the numerical data we have reached tells us. Tables were created with information about the status of slave owners and the genders of masters and slaves. In addition, although it was banned, documents about non-Muslim slave owners were obtained and evaluations were made. In the third chapter, the visibility of fugitive slaves is discussed again through numerical data. Escape attempts of slaves on their journey to freedom, escape routes and the processes after the unsuccessful escape process are discussed. Finally, foundation establishment activities, another area of visibility of slaves, were evaluated based on the data in the documents.
Benzer Tezler
- Diyarbekir'de sosyal ve ekonomik hayat (Diyarbekir Şer'iyye Sicilleri Amid Mahkemesi - 3754 numaralı sicile göre H. 1151-1154/ M. 1738-1741)
Social and economic life in Diyarbekir (Diyarbekir court registry Amid records - according to numbered 3754 registry H.1151-1154/M.1738-1741)
HATİCE AÇIKSARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM SOLAK
- İstanbul şer'iyye sicilleri ışığında Osmanlı toplumunda vedia akit ve işlemleri
Vedia contracts in the Ottoman society in the light of İstanbul şer'i̇yye registers
FATMA BETÜL YAHŞİ
- H.1287-1295 tarihli Tuzla şer'iyye sicili üzerine bir dilincelemesi (İnceleme - metin - dizin)
Language study on the Tuzla sharia courts in 1287-1295 (Review-text-index)
AHMET ŞAFAK
- 419/2 Siirt Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (Hicri 1311-1313 Miladi 1893-1895)
419/2 number (H. 1311-1313 M. 1893-1895) Siirt Sharia Registry, transcription and evaluation
ELİFE DELBE
- Osmanlı Dönemi Urfa çarşıları (Hanlar bölgesi)
Urfa city bazaars during Ottoman time (Khans district)
YASEMİN YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÇAYCI