Arkeolojik sit alanlarındaki (Sille-Konya) potansiyel kaya düşme alanlarının belirlenmesi ve optimum ıslah yöntemlerinin geliştirilmesi
Identification of potential rockfall areas and development of optimal remediation methods in archaeological sites (Sille-Konya)
- Tez No: 936315
- Danışmanlar: PROF. DR. SELÇUK ALEMDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Bu çalışmada, 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı'ndaki kaya düşme riskinin belirlenmesi ve minimum müdahale ile maksimum güvenliğin sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında, potansiyel kaya düşme bölgeleri detaylı şekilde belirlenmiş, dijital oblik fotogrametri yöntemi ile arazinin 3D hassas modeli oluşturulmuştur. Ardından saha çalışmaları kapsamında jeolojik yapı analizleri, jeomekanik özelliklerin laboratuvar testleri ve sismik ERT ile sismik kırılma ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerle kayaç ve zemin dinamik parametreleri ve tabakalanma özellikleri incelenmiştir. Riskli bloklar hacim ve konumlarıyla 3D sayısal modele aktarılmış, risk derecelendirmesi yapılmıştır. Stabilite analizlerinde, blok hareketleri kinematik analiz ve limit denge analizleri ile statik ve sismik koşullarda değerlendirilmiştir. Riskli blokların düşmesi durumunda etkilerini belirlemek amacıyla 2D ve 3D kaya düşme analizleri yapılmış; sıçrama yüksekliği, hız, kinetik enerji ve maksimum ulaşabilecekleri mesafeler tespit edilmiştir. Toplamda 52 kesitte, 5200 adet 2D ve 500 adet 3D kaya düşme analizi gerçekleştirilmiştir. Risk analizleri sonrasında, bölgedeki tescilli yapıların darbe altındaki davranışlarını incelemek için ABAQUS sonlu elemanlar programı kullanılmıştır. Çay Camii minaresi, Kuran Kursu ve bir yığma konuk evi modellenerek, her birinin üç farklı kaya bloğu darbesi altında hasar analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu aşamada, yapıların korunma düzeyleri değerlendirilmiş ve ıslah yöntemlerinin etkinliği analiz edilmiştir. Son aşamada, elde edilen risk parametrelerine göre her bölge için alternatif ıslah yöntemleri sayısal olarak analiz edilmiş, koruma ve müdahale yöntemlerinin belirlenmesine yönelik kriterler ortaya konmuştur. Ayrıca, koruma yapılarına ait yeterlilik ve kapasite analizleri yapılarak optimum ıslah yöntemi ve boyutları belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma sit alanlarında kaya düşmesi riskinin belirlenmesi ve uygun müdahale yöntemlerinin seçilmesi konusunda araştırmacı ve tasarımcılara rehber niteliğinde bir kaynak sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to identify rockfall risks in the 1st Degree Archaeological Site and ensure maximum safety with minimal intervention. In the initial phase of the study, potential rockfall zones were identified in detail, and a 3D high-precision terrain model was created using the digital oblique photogrammetry method. Subsequently, geological structure analyses, laboratory tests of geomechanical properties, and seismic ERT and seismic refraction measurements were carried out during fieldwork. The obtained data were used to analyze dynamic soil parameters and stratification characteristics. Risky blocks were modeled in a 3D digital environment, with their volumes and precise locations identified and risk levels assessed. Stability analyses were conducted to evaluate block movements under static and seismic conditions using kinematic and limit equilibrium analyses. To predict the impacts of potential rockfalls, 2D and 3D rockfall analyses were performed, determining bounce height, velocity, kinetic energy, and maximum run-out distances. A total of 5,200 2D and 500 probabilistic 3D analyses across 52 cross-sections were conducted. Following the risk analyses, the behavior of registered historical structures under potential rockfall impacts was examined using the ABAQUS finite element software. The Minaret of the Çay Mosque, Quran school, and one masonry structure were modeled and analyzed under impacts from three different rock blocks each. At this stage, the failure modes of these structures were evaluated, and the effectiveness of mitigation methods was analyzed. In the final phase, alternative mitigation methods were numerically analyzed based on the obtained risk parameters, and criteria for selecting intervention and protection methods in archaeological sites were established. Additionally, the adequacy and capacity of protective structures were analyzed to determine the optimal mitigation method and dimensions. In conclusion, this study serves as a reference guide for researchers and designers, providing insights into identifying rockfall risks and selecting appropriate mitigation methods in archaeological sites.
Benzer Tezler
- Konya sille yerleşiminin evrensel tasarım bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of Konya sille settlement within the context of universal design
ZEHRA TUĞÇE ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR BOLLUKCU
- İstanbul Doğu Karadeniz kıyı alan kullanımlarındaki değişimin saptanması
Determining the change about the usages of coastal areas in Eastern Black Sea of Istanbul
ELİF AKYOL ŞATIROĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI
- Arkeolojik sit alanlarındaki kalelerin koruma ve kullanımına ilişkin ortak değerlerin belirlenmesi. Sivas Kalesi örneği
Başlık çevirisi yok
ERHAN PALA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN KUMBARACIBAŞI
- Türkiye'de baraj tehdidi altındaki arkeolojik sit alanlarının yerinde korunma yöntemleri
Underwater prevention methods of archaeological sites under the threat of dams in Turkey
ARZU BAKIROĞLU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET UHRİ
- Anadolu'daki çevresel arkeoloji çalışmalarına antropolojik bakış
Anthropological view on environmental archeology studies in Anatolia
MELİKE GÖKAŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
AntropolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA SİLİBOLATLAZ BAYKARA