Seçilen sarmal galaksilerde X-ışın çift sistemlerinin sınıflandırılması
Classification of x-ray binary systems in selected spiral galaxies
- Tez No: 936734
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: X-ışın çiftleri, Galaksiler, NGC 1365, NGC 4321, X-ray Binaries, Galaxies, NGC 1365, NGC 4321
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu tez çalışmasında, NGC 1365 ve NGC 4321 sarmal galaksilerindeki X-ışın çiftlerinin (XRBs) popülasyonu incelenmiştir. Aday XRB'ler, Chandra X-ışın Gözlemevi'ne ait arşiv verilerinin analizleri ile belirlenmiştir. Olası optik ve yakın kızılötesi karşılıklarını belirlemek için Hubble Uzay Teleskobu (HST) ve James Webb Uzay Teleskobu (JWST) verileri kullanılmıştır. NGC 1365'te toplam 63 aday XRB'nin X-ışın akıları (FX), 8,61×10⁻16 – 7,54×10⁻13 erg s-1 cm-2 arasında, ışıtmalarının (LX), (3,11×1037 ile 2,72×10⁴⁰) erg s⁻¹ arasında değiştiği belirlenmiştir. Bu adaylardan yedisinin X-ışın akı değişkenlik faktörünün, Vf > 10 olduğu hesaplanmıştır. 4 XRB için HST ve JWST gözlemlerinde kullanılan filtrelerde potansiyel karşılıklarının parlaklık değerleri, HST/F555W filtresinde m₍F555W₎ > 22 mag ve JWST/F200W filtresinde m₍F200W₎ > 17 mag olarak ölçülmüştür. Benzer şekilde, NGC 4321'de 101 aday XRB belirlenmiş ve bu kaynakların FX = (2,94×10-16 - 2,11×10-13) erg s-1 cm-2 ve LX = ( 7,22×1036 ile 5,18×1039) erg s-1 değerleri arasında değiştiği belirlenmiş ve 19 kaynak için Vf > 10 olarak hesaplanmıştır. 15 XRB'nin potansiyel optik ve yakın kızılötesi karşılıkları için, m₍F555W₎ > 21 mag ve m₍F200W₎ > 19 mag değerleri elde edilmiştir. HST'nin F438W, F555W ve F814W filtreleri ile renk-kadir diyagramları oluşturulmuş ve Padova eş-yaş çizgileri kullanılarak optik karşılıklar için kütle aralıkları NGC 1365'te 8–30 M☉, NGC 4321'de ise 8–25 M☉ olarak belirlenmiştir. Elde edilen bulgularla bu optik karşılıklar, büyük kütleli X-ışın çiftleri (HMXB) olarak sınıflandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, the populations of X-ray binaries (XRBs) in the spiral galaxies NGC 1365 and NGC 4321 have been investigated. Candidate XRBs were identified through the analysis of archival data from the Chandra X-ray Observatory, and their potential optical and near-infrared counterparts were determined using data from the Hubble Space Telescope (HST) and the James Webb Space Telescope (JWST). In NGC 1365, a total of 63 candidate XRBs were found, with X-ray fluxes (FX) ranging from 8.61×10-16 to 7.54×10-13 erg s⁻¹ cm⁻², and X-ray luminosities (LX) ranging from 3.11×1037 to 2.72×1040 erg s⁻¹. Among these candidates, seven sources were found to have X-ray variability factor, Vf > 10. For four XRBs, the brightness of their potential counterparts in all filters used from HST and JWST observations was measured to be mF555W > 22 mag in the HST/F555W filter and mF200W > 17 mag in the JWST/F200W filter. Similarly, in NGC 4321, 101 candidate XRBs were identified, with FX ranging from 2.94×10-16 to 2.11×10-13 erg s⁻¹ cm⁻², and LX ranging from 7.22×1036 to 5.18×1039 erg s⁻¹. Additionally, 19 sources were found to have Vf >10. For 14 XRBs, the potential optical and near-infrared counterparts exhibited brightness values of mF555W > 21 mag and mF200W > 19 mag Color-magnitude diagrams (CMDs) were constructed using the HST filters F438W, F555W, and F814W. By employing Padova isochrones, the mass ranges for the optical counterparts were estimated to be 8–30 M☉ for NGC 1365 and 8–25 M☉ for NGC 4321. Based on these findings, the optical counterparts were classified as high-mass X-ray binaries (HMXBs).
Benzer Tezler
- NGC 3938 sarmal galaksisinin diskindeki gaz ve tazun fiziksel özelliklerinin araştırılması
Probing the physics of gas and dust in the disk of the spiral galaxy NGC 3938
GAMZE YANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Astronomi ve Uzay BilimleriVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK TOPAL
- Aktif ve normal galaksilerdeki dev moleküler bulutların fiziğinin araştırılması
Probing the physics of the giant molecular clouds in active and normal galaxies
HÜLYA ESER SULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay BilimleriVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK TOPAL
- Seçilen galaksilerdeki moleküler bulutların milimetre ve milimetre altı dalga boylarında incelenmesi
Probing molecular clouds in selected galaxies using mm and sub-mm wavelengths
KEREM OSMAN ÇUBUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Astronomi ve Uzay BilimleriErciyes ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAT FİKRİ ÖZEREN
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK TOPAL
- Bazı fizik konularının kavramsal yapısının sarmal sistem içerisinde incelenmesi
Başlık çevirisi yok
FİKRET ERDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ DOĞAN
- Seçilen bazı açık yıldız kümelerinin temel ve yapısal parametrelerinin belirlenmesi
Determination of the fundamental and structural parameters of some selected open clusters
YONCA KARSLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Astronomi ve Uzay BilimleriErciyes ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İNCİ AKKAYA ORALHAN