The role of urban religiosity in cultural resistance to Soviet style secularization: The case of Uzbekistan
Sovyet tarzı sekülerleşmeye karşı kültürel direnişte kent dindarlığının rolü: Özbekistan örneği
- Tez No: 937669
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VAHDETTİN IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: İslam, Ceditler, KGB (Sovyetler İstihbarat Teşkilatı) Sovyet tarzı sekülerleşme, Özbekistan
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İbn Haldun Üniversitesi
- Enstitü: Medeniyetler İttifakı Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Komünizm ve Sovyet tarzı sekülerleşme, Orta Asya bölgesinde İslam inancı ve İslami değerlerle savaştı. SSCB'nin çöküşü, İslam'ın Sovyet 'seküler' ideolojisini dengelemesine ve 'geri dönmesine' izin vermiş olsa da, Sovyet politikalarının devamında ifade edilen baskı nedeniyle bölge yine de gerçek özgürlüğe ulaşamamıştır. Sovyet ve Sovyet sonrası Özbekistan'da İslam dini üzerindeki baskı durumu, toplum içinde direniş duygularının ortaya çıkmasına yol açtı. Bazı yerel aydınların güçlü dini iradesi, tarihsel olarak karmaşık olan bu süreçte hayati bir rol oynamıştır. Tezde ulema, gayri resmi ulema, Cedidler ve yeni ortaya çıkan Neo Cedidlerin devlet politikasına karşı direniş ve muhalefetteki rolü tartışılacaktır. Bu çalışma, şehir kavramının direniş süreci üzerinde önemli bir etkisi olduğunu savunmaktadır. Özbekistan'ın, Sovyet işgalinden önce Orta Asya'daki neredeyse tüm devletlerin tarihi başkentlerini kapsayan ve en büyük medreselere, kütüphanelere ve ulema geleneklerine sahip konumu, belirli bir İslami miras oluşturmuştur. Bu şehirlerin yüzyıllardır İslami okulların merkezi olması, yerel halk arasında bu mirasın korunmasına yönelik güçlü bir sorumluluk anlayışının gelişmesine yol açmıştır. Bu, son yüzyıllarda İslam adına birkaç savaş yürütülmesinin nedeni oldu. Özbekistan nüfusu en yakın tarihte bile, Sovyetler içinde ve sonrasında, İslam'a olan bağlılığını korumuştur.
Özet (Çeviri)
Communism and Soviet-style secularization sought to suppress Islam and dismantle Islamic values in Central Asia. Although the collapse of the USSR allowed Islam to reassert itself against Soviet 'secular' ideology, the region did not achieve true religious freedom due to the continuation of Soviet-style policies in the subsequent period. In Soviet and post-Soviet Uzbekistan, state pressure on Islam led to the rise of sentiments of resistance within society. The strong religious will of certain local intellectuals played a critical role in this complex historical process. This thesis examines the roles of the ulema, unofficial ulema, Jadids, and the newly-emerged Neo-Jadids in resisting and opposing state policies, particularly emphasizing urban life and culture. The study argues that the city itself—its vibrant religious life, madrasas, libraries, and long-standing traditions of Islamic scholarship—significantly shaped the resistance. Uzbekistan, home to the historic capitals of nearly all Central Asian states before the Soviet invasion, developed a distinct Islamic heritage that fostered a deep sense of responsibility among the local population to protect it. This sense of duty has fueled several Islamic revolts over the past centuries. Even under Soviet rule and in the post-Soviet era, Uzbekistan's population maintained a higher level of religiosity compared to other Soviet Muslim communities. This thesis will explore how urban religiosity played a pivotal role in shaping cultural resistance to Soviet-style secularization and continues to influence struggles for greater religious freedom in contemporary Uzbekistan.
Benzer Tezler
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Türkiye'de kadınların işgücüne katılımında muhafazakarlığın rolü
The role of conservatism on female labor participation in Turkey
PELİN IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiGiresun Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI MEVLÜT KARATAŞ
- Tarihi kent kimliğinin korunması ve sürdürülmesinde işaret öğelerinin rolü: İzmir ili Bornova ilçesi örneği
THE ROLE OF LANDMARKS IN THE PRESERVATION AND MAINTENANCE OF HISTORICAL CITY IDENTITY: IZMIR BORNOVA CASE
CEYDA DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- Kentsel saçaklanmanın kırsalın dönüşümündeki rolü: Afyonkarahisar ili Erenler mahallesi örneği
The Role of urban sprawl in the transformation of rural: The Case of Erenler neighbourhood in Afyonkarahisar province
AHSEN BEGÜM ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SosyolojiAfyon Kocatepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARAKAŞ
