Geri Dön

Ceza sorumluluğu açısından adli tıp kurumundan görüş istenen mental retardasyon tanılı erişkin vakaların adli psikiyatrik açıdan değerlendirilmesi

Forensic psychiatric evaluation of adult cases diagnosed with intellectual disability referred to the council of forensic medicine for criminal liability assessment

  1. Tez No: 938659
  2. Yazar: DOĞA ARSLAN AKARSU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA NURAY CANSUNAR, DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED EMİN BOYLU
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Adli Tıp, Psikiyatri, Forensic Medicine, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Adalet Bakanlığı
  10. Enstitü: Adli Tıp Kurumu
  11. Ana Bilim Dalı: Adli Tıp Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Giriş: Zihinsel yetersizlik (ZY) ya da Zihinsel Gelişim Bozukluğu (ZGB); Gelişim dönemlerinde beliren, çevreye uyum ve davranışlarda bozulma ile giden, genel bilişsel yeteneklerin ortalamanın anlamlı derecede altında olduğu bir durumdur. Suç, hukuken yasalara aykırı davranıştır. Hukuken suç işleyen birine ceza verilebilmesi için kişinin işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama (algılama yeteneği), yani gerçekleştirdiği davranışın hukuken tasvip edilmeyen bir davranış olduğunu anlama ve bu doğrultuda davranışlarını yönlendirme kabiliyetinin (irade yeteneği) gelişmiş olması gerekmektedir. Yöntem: Çalışmada 01/01/2017- 31/12/2022 yılları arasında Adli Tıp Kurumu 4. Adli Tıp İhtisas Kurulu ve/veya Gözlem İhtisas Dairesinde hakkında zihinsel yetersizlik tanısıyla ceza sorumluluğunun azaldığı ya da ceza sorumluluğunun olmadığı kararı verilmiş 18 yaş ve üzeri 124 olguya ait raporlar retrospektif olarak incelenmiştir. Bulgular: Çalışmadaki 124 olgunun 111'inin (%89,5) erkek, 13'ünün (%10,5) kadın olduğu, yaş gruplarına göre dağılıma baktığımızda genç erişkinler (18-30 yaş arası) 54 kişi (%43,5), orta yaş grubu (31-45 yaş arası) 53 kişi (%42,7) olduğu, olguların 109'unun (%87,9) bekar olduğu, 68'inin (%54,8) ise eğitimsiz olduğu, 16'sının (%12,9) özel eğitim aldığı, 96'sının %77,5'inin herhangi bir işte çalışmadığı tespit edilmiş; Anlaşılacağı üzere örneklemimizin ağırlığını genç, bekar, eğitimsiz, işsiz erkek olgular oluşturmaktadır. Dış merkezlerde tanı almış, olguların zihinsel yetersizliğe ek ruhsal hastalıklarının dağılımına bakıldığında; %12,1'inin psikotik bozukluk, %7,6'sının davranış ve uyum bozukluğu, %1,61'inin bipolar duygudurum bozukluk tanısı olduğu görülmüştür. Ceza sorumluluğu sorulan 124 olgunun 97'sinde TCK 32/2. madde kapsamında ceza sorumluluğunun azaldığı, 27'sinde TCK 32/1. madde kapsamında ceza sorumluluğunun olmadığı tespit edilmiştir. Ceza sorumluluğu olmayan bireylerden %99'unun orta derecede zihinsel yetersizliğe sahip olduğu görülmüştür. Adli Tıp Kurumu tarafından ceza sorumluluğu değerlendirilmesinde olguların zihinsel yetersizlik düzeyi ile TCK 32 kararları arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Zihinsel yetersizlik tanılı bireylerin suç oranlarının azaltılmasında eğitim ve mesleki destek dikkati çekmektedir. Bu amaçla bu bireylere yönelik eğitim programları, mesleki beceri kazandırma kursları sunulmalıdır. Bu kişilerin sosyal becerilerini arttırmak adına danışmanlık, rehberlik destekleri önemlidir. Bu bireylere eşlik eden psikotik bozukluklar ve davranış problemlerinde ise multidisipliner bir yaklaşımla, farmakolojik tedavi ve davranış terapisi gibi psikososyal müdahalelerin suç işleme eğilimlerini azaltabileceği unutulmamalıdır. Çalışma kapsamında zihinsel yetersizlik tanılı bireylerin zamanında tespit edilmesi, düzenli tedavi ve takipler multidispliner bir yaklaşımla ele alınması, rehabilitasyon programlarıyla desteklenmesi sayesinde suç oranının azalabileceği öngörülmektedir.

Özet (Çeviri)

Introduction: Intellectual disability (ID) or Intellectual Developmental Disorder (IDD) is a condition that manifests during developmental stages, characterized by impaired adaptation to the environment and disrupted behaviors, with general cognitive abilities significantiy below average. Crime is a behavior that is legaliy contrary. For an individual legaliy convicted of a crime, the ability to perceive the legal meanings and consequences of the committed act (perception ability), that is, understanding that the performed behavior is legaliy disapproved, and the ability to direct their actions accordingiy (capacity for will) must BE developed. Method: In the study, reports of 124 cases diagnosed with intellectual disability, where criminal responsibility was either reduced or not present, examined retrospectively between January 1, 2017, and December 31, 2022, at the Institute of Forensic Medicine 4 th Forensic Specialization Board and/or Observation Specialization Department. Findings: Of the 124 cases in the study, 111 (89.5%) were male, and 13 (10.5%) were female. Regarding age distribution, young adults (18-30 years) constituted 54 individuals (43.5%), and the middle age group (31-45 years) constituted 53 individuals (42.7%). Among the cases, 109 (87.9%) were unmarried, 68 (54.8%) had no education, and 16 (12.9%) received special education. It was determined that 77.5%of the cases did not work. The sample was predominantiy composed of young, unmarried, uneducated, and unemployed male individuals. Looking at the distribution of known mental ilinesses in addition to intellectual disability, it was found that 12.1%had psychotic disorders, 7.6%had behavior and adjustment disorders, and 1.61%had a diagnosis of bipolar mood disorder. Of the 124 cases queried for criminal responsibility, it was found that 97 fell under TPC Article 32/2, indicating reduced criminal responsibility, and 27 fell under TPC Article 32/1, indicating no criminal responsibility. Among individuals with no criminal responsibility, 99%had a moderate level of intellectual disability. A statisticaliy significant relationship was found between the level of intellectual disability and TPC 32 decisions in the evaluation of criminal responsibility by the Institute of Forensic Medicine. Conclusion: Attention is drawn to education and vocational support in reducing crime rates among individuals diagnosed with intellectual disability. Therefore, educational programs and skill-building courses should BE provided for these individuals. Counseling and guidance support are important to enhance their social skilis. In cases where these individuals have accompanying psychotic disorders and behavioral problems, it should BE noted that a multidisciplinary approach, including pharmacological treatment and psychosocial interventions such as behavior therapy, can reduce their tendency to commit crimes. Within the scope of the study, eariy detection of individuals diagnosed with intellectual disability, regular treatment and follow-ups with a multidisciplinary approach, and support through rehabilitation programs are anticipated to reduce crime rates.

Benzer Tezler

  1. Les procureurs de la République travaillant au sein des cours d'assises en Turquie à l'égard des politiques néolibérales

    Neoliberal politikalar bağlamında Türkiye ağır ceza mahkemelerinde görevli Cumhuriyet savcıları

    GÖZDE AYTEMUR NÜFUSÇU

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2013

    SosyolojiGalatasaray Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. VERDA İRTİŞ

  2. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim dalı'na başvuran suça sürüklenen çocukların değerlendirilmesi

    Evaluation of juvenile delinquency cases Who have been admitted to Department of Forensic Medicine in Kocaeli University Faculty of Medicine

    OĞUZ YAMAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Adli TıpKocaeli Üniversitesi

    Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAR ÇOLAK

    DOÇ. DR. ÖMER KURTAŞ

  3. 2001-2005 Yılları Arasında Şanlıurfa Adliyesindeki ceza mahkemelerine yansıyan davalarda ceza sorumluluğu kavramının incelenmesi

    Investigation of criminal liability concept in The Lawsuits Brought In Criminal Courts Of Sanliurfa Judiciary Between 2001-2005

    YÜCEL YAYLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖKHAN ORAL

  4. Adli bilimlerde şizofreni etiyolojisinde rol oynayan bazı viral ajanların araştırılması

    Studying the role some of the viral agents play within the etiology of schizophrenia in forensic sciences

    FİLİZ EKİM ÇEVİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Adli Tıpİstanbul Üniversitesi

    Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ÇAKAN

  5. Akdeniz Üniversitesi Adli Tıp Anabilim dalına ceza ehliyeti değerlendirilmesi için müracaat ettirilen erişkinlerin adli psikiyatrik ve sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi

    Examination of the forensic psychiatric and sociodemographic characteristics of adults WHO are applied to the Akdeniz University department of forensic medicine for the evaluation of criminal license

    MUSTAFA YAŞAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Adli TıpAkdeniz Üniversitesi

    Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATILGAN