Erken cumhuriyet dönemi Türk şiirinde deneysellik (1923-1938)
Experimentalism in early republician era Turkish poetry (1923-1938)
- Tez No: 938915
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİNÇER APAYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Bu çalışmada, Cumhuriyet Dönemi'nin ilk yıllarında Türk şiirinde gözlemlenen dönüşüm ile şiirde deneyselliğe uzanan söyleyiş biçimleri, 1923-1938 yılları arasında doğrudan süreli yayınlarda yayımlanan şiir metinleri esas alınmıştır. İnceleme, söz konusu dönemdeki hâkim şiir zihniyetini tespit etmek ve bu zihniyetin dışında konumlanan deneysel nitelikli şiir örneklerini belirlemek üzere iki temel eksende yapılandırılmıştır. Bu bağlamda, edebiyat, kültür ve düşünce dergileri taranarak dönemin şiir kanonu oluşturulmuş, bu kanonun dışında kalan şiirler ise deneysel kategoriye dâhil edilmiştir. Servet-i Fünûn, Varlık gibi edebî mecraların yanı sıra, Ülkü, Fikirler ve Yeni Türk Mecmuası gibi Halkevi dergilerinde yayımlanan şiirler de incelemeye dâhil edilmiştir. Bu tercih, şiirdeki deneysel yönelimin yerel/ulusal bağlamdaki karşılığını irdeleme amacı taşımaktadır. Ulaşılan veriler, Halkevi dergilerinde de azımsanmayacak sayıda deneysel şiir örneğine rastlandığını göstermektedir. Deneysel şiirler, geleneksel ölçü ve biçimlerin dışına taşarak dünyevileşen, somut biçim arayışlarına yönelen yapılarıyla tanımlanmıştır. Her ne kadar bu şiirler kolektif bir hareket oluşturamamış olsa da, bireysel düzlemde şiir dilinde kayda değer bir kırılma yarattıkları anlaşılmaktadır. Sonuç olarak, söz konusu şiir söyleyişleri, yeni bir şiirsek tasnif ve terminoloji öenerisi doğrultusunda değerlendirilmiş; kanonik yapının dışına çıkan bu söylemler, dönemin poetik çeşitliliği ekseninde anlamlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the transformation observed in Turkish poetry in the early years of the Republıc and the forms of expression extending to experimentalism in poetry, and the poetry texts published directly in periodicals between 1923-1938 are taken as basis. The study is structured on two main axes in order to determine the dominant poetry mentality in the period in question and to determine experimental poetry examples positioned outside this mentality. In this context, the poetry canon of the period was created by scanning literature, culture and thought magazines, and the poems that fell outside this canon were included in the experimental category. In addition to literary media such as Servet-i Fünûn and Varlık, poems published in Halkevi magzines such as Ülkü, Fikirler and Yeni Türk Mecmuası were also inluded in the study. This preference aims to examine the local/national equivalent of the experimantal tendency in poetry. The data obatained Show hat a considerable number of experimental poetry examples are also encountered in the Halkevi magazines. Experimantal poems are defined by their structures that go beyond traditional meters and forms, become worldly, and tend towards concrete form searhces. Athough these poems could not create a collective movement, it is understood that they created a significant break in the poetic language on an individual level. As a result, the poetic expressions in question were evaluated in line with a new poetic classification and terminology proposal; these expressions that went beyond the canonical structure were given meaning in the axis of the poetic diversity of the period.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet dönemi şiirinde anne
Mother in the poetry of the period of Republic
HÜLYA YAYLA TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN AYGÜN
- Dil Devrimi'nin Erken Cumhuriyet Dönemi'nde şiir ve çeviri bağlamında Türk edebiyatına etkisi (1932-1950)
The effects of the language reforms on Turkish literature in the context of poetry and translation in The Early Republican Period (1932-1950)
HAVVA HALE SERT
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI
- Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun şiiri üzerine bir araştırma
An investigation on Bedri Rahmi Eyüboğlu's poem
RAMAZAN MELİH ERZEN
Doktora
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. RAMAZAN KAPLAN
- Cumhuriyet Dönemi şiirinde Yunan ve Latin mitologyası
Greek and Latin mythology in poetry of the Republic Period
AYDIN AFACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ SAN
- Türk şiirinde İstanbul (1950-1980 dönemi)
Istanbul in Turkish poetry (The period between 1950-1980)
BEKİR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÖKAY DURMUŞ