Bizans özelinde sanat tarihinde ikona ve tasvir kırıcılık
Iconoclasm and image destruction in the history of art, with a focus on Byzantium
- Tez No: 938983
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Plastik Sanatlar ve Resim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Sanat ve sanat üreticisi yüzyıllar boyunca farklı sebepler öne sürülerek yasağa ve yıkıma uğramıştır. Bazen dini bazen siyasi bazen da kültürel gerekçeler sebep gösterilip kişisel ve toplumsal saldırılara maruz kalarak dünya ve sanat tarihinde bazı başlangıçlara ve dönüşümlere öncülük etmiştir. İkonoklazma, Bizans tarihinde iki dönemden oluşan içerisinde yoğun fiziksel şiddetin barındığı, 726-843 yılları arsında tartışmaların yatıştığı bir ara dönemi de kapsayan, dini tasvir sanatı olan ikonaların ve ikona kültürünün bağlantılı olduğu dini simgelerin yasaklanıp, tahrip edildiği sürecin adıdır. Hristiyanlık ve sanat tarihinde özel bir yeri olan ikonoklazma süreci birçok araştırmaya konu olmuş ve farklı bakış açıları ele alınarak sebepleri ve sonuçları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Her farklı değerlendirmede konunun tek bir sebebe indirgenemeyecek kadar karmaşık bir yapıya sahip ve dünya tarihini de önemli ölçüde etkileyecek bir olay olduğu gözlemlenmiştir. Bu araştırmanın çıkış noktası, ikonoklazma sürecinin sanatsal ifade biçimine vurulmuş bir darbe mi yoksa Hristiyanlık dininin tasvir geleneği olan ikona kültürünün dini, sosyal, ekonomik ve siyasi gerekçeler öne sürülerek tahrip edilmesi süreci mi olduğunu anlamaya ve çözümlemeye çalışmaktır. Bunu anlamaya çalışırken de literatür taraması yapılarak, yerli ve yabancı kaynaklar değerlendirilip farklı görüşlere bakılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde Hristiyanlıktaki ikona kültürünün ne olduğu ve özellikle Ortodoks Hristiyanlarının gözünde ikonanın nasıl bir yeri olduğu anlaşılmaya çalışılmıştır. Ortodoks Hristiyanlarının ikonalara olan bakış açısı Bizans İkonoklazması sırasında ikona kırıcıların karşısında gösterdikleri direnişin temel nedenini oluşturmaktadır. İkonoklazma sürecinin yaşandığı Bizans Devleti hakkında yapılan genel bilgilendirme ile tasvir kırıcılığın neden Bizans coğrafyasında yaşandığı, başka kültürlerden özellikle de diğer tek tanrılı dinlerden etkilenip etkilenilmediği, ortaya çıkış sebepleri, süreci ve sonuçlarına odaklanılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Art and the artist have been subjected to bans and destruction over the centuries for various reasons. Sometimes religious, sometimes political, and sometimes cultural justifications were cited, leading to personal and societal attacks, which in turn led to certain beginnings and transformations in world and art history. Iconoclasm is the term for the process in Byzantine history, which consists of two periods and includes an intermediate period between 726-843, where intense physical violence was involved, and during which religious images (icons) and the icon culture, connected to religious symbols, were banned and destroyed. The process of iconoclasm, which holds a special place in the history of Christianity and art, has been the subject of numerous studies, with various perspectives being considered to assess its causes and consequences. In every different evaluation, it has been observed that the issue is too complex to be reduced to a single cause, and that it is an event that significantly influenced world history. The starting point of this research is to understand and analyze whether the iconoclastic process was a blow to artistic expression or a process in which the icon culture, a depiction tradition in Christianity, was destroyed based on religious, social, economic, and political justifications. In attempting to understand this, a literature review was conducted, evaluating both local and foreign sources and considering different viewpoints. In the first part of the study, the nature of the icon culture in Christianity and specifically the place of the icon in the eyes of Orthodox Christians was explored. The Orthodox Christian perspective on icons forms the basis for their resistance against iconoclasts during the Byzantine Iconoclasm. General information about the Byzantine Empire, where the iconoclastic process occurred, was provided, and the reasons behind the iconoclast movement in the Byzantine region, including whether it was influenced by other cultures, particularly other monotheistic religions, and the causes, process, and consequences of the event, were focused on.
Benzer Tezler
- An analysis of the knowledge of earth sciences in Middle Byzantine histories, chronicles and military manuals (867-1204)
Orta Bizans dönemi tarih kaynakları, kronikleri ve askeri talimnamelerindeki yer bilimleri bilgisinin analizi (867-1204)
KUTSİ AYBARS ÇETİNALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ MEHMET CELAL ŞENGÖR
- Ayasuluk Tepesi Bizans dönemi levhalarının tasarım, anlam, işlev ve atölye bağlamında değerlendirilmesi
Late antique and Byzantine carved stone slabs in Ayasuluk Hill: Their design, meaning, function and workshop
ELİF KARABACAK
Doktora
Türkçe
2023
Sanat TarihiAkdeniz ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU CEYLAN DUGGAN
- Yenikapi, A Late Antique and Byzantine harbor in Constantinople: A historical, archaeological and architectural study of the newly discovered remains
Yenikapı, Konstantinopolis?de bir geç Antik Çağ limanı: Yeni buluntular üzerine tarihsel, arkeolojik ve mimari bir calışma
AYŞE ERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
ArkeolojiKoç ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALESSANDRA RİCCİ
- 14.-15. yüzyıl Timurlu ve Osmanlı çinilerinde karşılaştırılmalı bitkisel süsleme programı
Comparative vegetal decoration program of 14 th and 15 th centuries Timurid and Ottoman tiles
DİDEM MERİÇ KARPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- III mustafa dönemi istanbulu'nda mimari üslup ve bezeme
Architectural style and decoration in istanbul during the mustafa III period
ÜLKÜ DEMİR