Kültürel işlemlere bağlı olarak verimliliği düşmüş toprakların iyileştirilmesinde farklı örtü bitkileri ile mikoriza aşılamasının toprak karbon içeriği ve üst bitki gelişimine etkisi
Effect of mycorrhiza inoculation with different cover crops on soil carbon content and main crop growth in the improvement of soils with decreased fertility due to cultural treatments
- Tez No: 939020
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ORTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Örtü bitkileri, Mikoriza aşılaması, Buğday, Mısır, Toprak organik karbon, Cover crops, Mycorrhizal inoculation, Wheat, Maize, soil organic carbon
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Artan gıda talebine bağlı yoğunlaşan mono kültür tarım sonrası toprak kalitesinin bozulmasına karşın örtü bitkileri ve mikoriza mantarlarının birlikte kullanımı ile toprak organik karbon ve azot içeriğinin artacağı buna bağlı olarak toprak biyolojik kalitesi ve bitki gelişiminin de artacağı düşünüldüğünde sürdürülebilir tarım için etkili bir strateji olabilir. Çalışma Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Araştırma ve Uygulama Seralarında 3 farklı sorunlu toprakta 5 farklı bitki deseni üzerine 3 farklı mikorizanın aşılanması ile 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma 3 aşamalı münavebe şeklinde yürütülmüştür. Birinci münavebe denemede saksılara 5 farklı bitki deseni (A: Üçgül, Çim, Soğan; B: Bakla, Çim, Aspir; C: Üçgül, Çim, Aspir, Bakla, Soğan; D: Mısır ve E: Buğday) ekilmiş, bitkilere ait tohumlar m2'ye belirlenen tohum miktarı üzerinden ekim yapılmıştır. İkinci münavebe denemesi bir önceki denemenin hasadı sonrası A, B, C, D uygulamaları üzerine mısır (Zea mays L.) ekimi yapılarak gerçekleştirilmiş ve E bitki deseni üzerine ise buğday ekimi gerçekleştirilmiştir. Üçüncü münavebe denemede ise hasat edilen mısır ve buğday bitkilerinden sonra tüm saksılara buğday bitkisi ekimi gerçekleştirilmiştir. Çoklu örtü bitkileri ekili ortam üzerinde birinci üst bitki olarak mısır bitkisinin daha iyi geliştiği, mikoriza aşılaması ile bitkilerin besin elementi içeriğinin arttığı ayrıca belirlenmiştir. A, B ve C örtü bitkileri üzerine ekili mısır bitkisinin referans mısır-mısır ekili saksılara kıyasla Funneliformis mosseae aşılanmış saksılar topraklar arasında %9-14 oranlarında, doğal mikoriza aşılması ile %7-16 oranlarında daha yüksek kuru madde üretmişlerdir. Benzer şekilde her üç toprakta örtü bitkileri C>B>A desenleri olarak %33-154 oranları aralığında daha yüksek mısır kuru maddesi üretmişlerdir. Ancak ikinci üst bitki olarak buğday bitkisi bir önceki dönemin mevsimsel etkisi ile mısır ekili alanda daha az, buğday ekili alanda daha iyi gelişmiştir. Üçüncü münavebe denemesinde, buğday denemesi sonuçları incelendiğinde buğday bitkisinin morfolojik özellikleri (boy, çap, üst aksam kuru ağırlığı ve kök), bitki dokularındaki besin elementi konsantrasyonları ve toprak besin elementi konsantrasyonları analiz edilmiştir. Genelde Fu.mosseae ve bunu takiben doğal mikoriza uygulamaları sırasıyla kontrol uygulamalarına kıyasla bitki gelişimini daha çok arttırmıştır. Bitki grupları içinde de 3 kez üst üste buğday-buğday ve buğday ekimi yapılan E uygulaması bitki deseni kendi münavebe ekseni içinde daha istikrarlı gelişme göstermiştir. Denemede kullanılan 3 farklı sorunlu topraktan Havutlu ve Arık toprakları üzerinde bitkiler daha iyi gelişim gösterirken, erozyona uğramış, kireç içeriği ve pH'sı yüksek, verimliliği düşük Avadan toprağında ise bitki gelişimi ve besin elementi içeriği daha düşük düzeyde ölçülmüştür. Topraktaki bitki besin elementlerinden %N, %OC ve Zn konsantrasyonları Havutlu ve Arık topraklarının daha yüksek, Avadan toprağında ise daha düşük düzeyde belirlenmiştir. Genelde örtü bitkileri dikkate alındığında seçili Fu. mosseae ile infekte edilmiş E ve C grubu uygulamaları üzerine ekilen buğday bitkisi gelişimi ve toprak verileri (N, OC, P ve Zn) diğer uygulamalara göre daha yüksek ölçülmüştür. Elde edilen toprak ve bitki verileri analiz edildiğinde proje hipotezinin kısmen desteklediği görülmektedir. Araştırmanın sonuçlarının pratik hayata uygulanması için çalışmaların daha uzun sürelerde tarla denemeleri ile test edilmesi önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
Despite the deterioration of soil quality after the intensified monoculture agriculture due to the increasing food demand, considering that the combined application of cover crops and mycorrhizal fungi will increase soil organic carbon and nitrogen content, and thus soil biological quality and plant development will increase, which can be an effective strategy for sustainable agriculture. The study was carried out in Çukurova University, Faculty of Agriculture, Soil Science and Plant Nutrition Department Research and Application Greenhouses with 3 replications by inoculating 3 different mycorrhizas on 5 different cover crop patterns in 3 different problematic soils. The study was carried out in a 3-stage rotation. In the first rotation experiment, five different plant patterns such as A (Clover, Grass, Onion), B (Broad Bean, Grass, Safflower), C (Clover, Grass, Safflower, Broad Bean, Onion), D (Maize) and E (wheat) were planted in to 5 kg soil contained pots and the seeds of the plants were planted according to the determined seed amount per m2. The second rotation was carried out by planting maize (Zea mays L.) on A, B, C, D applications after the harvest of the previous trial, and wheat was planted on the E plant pattern. In the third rotation trial, wheat plants were planted in all pots after the harvested maize and wheat plants. It was also determined that maize plants developed better as the first main crop in the multi-cover crop planted environment, and the nutrient element content of the plants increased with mycorrhiza inoculation. Maize growth on A, B and C cover crops produced 9-14% higher dry matter in pots inoculated with Funneliformis mosseae compared to reference maize-maize planted pots dry weight, and between7-16% higher dry matter with natural mycorrhiza inoculation. Similarly, in all three soils, cover crops produced between 33-154% higher dry matter in the range of 33-154% as C>B>A patterns. However, the second main plant, wheat, developed less in the maize-planted pots and better in the wheat-planted pots due to the seasonal effect of the previous period. In the third rotation, when the wheat experiment results were examined, the morphological characteristics of the wheat plant, mineral element concentrations in plant tissues and soil nutrients such as C and N concentrations were analyzed. In general, Fu.mosseae and natural mycorrhiza applications increased plant growth more compared to control applications, respectively. Within the plant groups, the plant pattern of the E application, where planted 3 consecutive wheat results showed more stable development within its own rotation axis. While plants showed better growth in Havutlu and Arık soils out of the 3 different problematic soils used in the rotation experiment, plant growth and mineral element content were measured at lower levels in Avadan soil, which was eroded, had high lime content and pH, and low fertility. Concentrations of N, OC and Zn from plant nutrients in the soil were determined to be higher in Havutlu and Arık soils and lower in Avadan soil. In general, when cover crops are considered, wheat plant development and soil data (N, OC, P and Zn), are planted on selected Fu. mosseae infected with E and C group applications were measured as higher than other applications. When the obtained soil and plant data are analyzed, it is seen that the project hypothesis is partially supported. In order to apply the results of the research to practical life, it is important to test the studies with field trials over longer periods.
Benzer Tezler
- Global goals, local voices: A multinational comparative sentiment and topic analysis of public transportation in the context of SDGs
Küresel hedefler, yerel sesler: Sürdürülebilir kalkınma amaçları bağlamında toplu taşımaya yönelik ülkelerin karşılaştırmalı duygu ve konu analizi
ASLIGÜL AKSAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- İstanbul'da kentsel büyümenin senaryo tabanlı modellenmesi ve ekolojik açıdan değerlendirilmesi
Scenario-based modeling and evaluation of urban growth in Istanbul
ALİYE GONCA BOZKAYA KARİP
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÜNSAL
- Yönetim teorileri ışığında Pendik Belediyesi'nde yöneten ve yönetilen davranışları
Başlık çevirisi yok
DİLEK ASLANER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
- Pazarlama ve bankacılık uygulamaları Türk bankacılık sektöründe pazarlamanın gelişimi ve uygulama çalışmaları
Başlık çevirisi yok
BORA ULAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
BankacılıkMarmara ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜJDAT SAKAR