Engelsiz kampüsler için çok ajanlı sistemler simülasyonu ile bir puanlama yöntemi önerisi: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi örneği
A scoring method proposal with multi-agent system simulation for accessible campuses: The case of Sivas Cumhuriyet University
- Tez No: 939401
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL ERCÜMENT AYAZLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Engelli bireylerin toplumsal hayata tam ve eşit katılımı, fiziksel çevrenin erişilebilirliği ile doğrudan ilişkilidir. Kamusal alanlarda erişim sorunları, engelli bireylerin günlük yaşamda karşılaştıkları temel engellerden biri olup, bu durum özellikle eğitim ve sosyal hayatın iç içe geçtiği üniversite kampüslerinde daha belirgin hale gelmektedir. Üniversite kampüsleri, yalnızca akademik faaliyetlerin yürütüldüğü değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel etkileşimin yoğun olduğu alanlardır. Bu nedenle, kampüslerin erişilebilirliği, engelli bireylerin bağımsız hareket edebilmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) kampüsünde tekerlekli sandalye kullanan bireylerin karşılaştıkları erişim engelleri analiz edilerek, nesnel ölçütlere dayalı bir erişilebilirlik puanlama sistemi geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında, kampüs içindeki yaya yolları, kaldırımlar, merdivenler ve diğer geçiş noktaları harita üzerinde detaylı bir şekilde gösterilmiş olup, engelli ve sağlıklı bireyler için güzergâhlar belirlenmiştir. Erişilebilirlik değerlendirmesi için Dijkstra algoritması ile en kısa yol analizleri gerçekleştirilmiş ve elde edilen güzergâhlar, çok ajanlı sistemler (ÇAS) kullanılarak simüle edilmiştir. Bu simülasyonlar aracılığıyla ulaşım süreleri hesaplanarak, engelli ve sağlıklı bireylerin erişim süreleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular, tekerlekli sandalye kullanan bireylerin, sağlıklı bireylere kıyasla daha uzun ve dolambaçlı güzergahlar kullanmak zorunda kaldığını göstermektedir. Ayrıca, kampüs içerisinde erişilebilirliği artırmak için iyileştirilmesi gereken bölgeler belirlenmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. 1000 örneklem seçilerek kampüs erişilebilirliği puanlanmış ve çalışma alanında ortalama puan %11,75 olarak hesaplanmıştır. Bu puan erişilebilirlik anlamında engelli bireylerin, sağlıklı bireylere göre dokuz kat daha fazla zorlandığını göstermektedir. Geliştirilen puanlama sistemi, kampüs planlamasında ve kentsel dönüşüm çalışmalarında yerel yönetimlere rehberlik edebilecek nitelikte olup, engelsiz üniversite konseptine katkı sağlamaktadır. Bu çalışma, üniversite kampüslerinde erişilebilirliği değerlendirmek ve iyileştirmek için nesnel bir yaklaşım sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The full and equal participation of individuals with disabilities in social life is directly related to the accessibility of the physical environment. Accessibility issues in public spaces are among the fundamental barriers faced by individuals with disabilities in daily life, which becomes even more pronounced in university campuses where education and social life are intertwined. University campuses are not only places where academic activities take place but also spaces of intense social and cultural interaction. Therefore, campus accessibility is crucial for ensuring the independent mobility of individuals with disabilities. In this study, accessibility barriers faced by wheelchair users on the Sivas Cumhuriyet University (SCU) campus were analyzed, and an objective accessibility scoring system was developed. The pedestrian pathways, sidewalks, stairs, and other passage points within the campus were meticulously mapped, and routes were identified for both disabled and non-disabled individuals. Accessibility assessments were conducted using the Dijkstra algorithm to perform shortest path analyses, and the resulting routes were simulated using multi-agent systems (MAS). Through these simulations, travel times were calculated, and the accessibility durations of disabled and non-disabled individuals were compared. The findings reveal that wheelchair users are forced to take significantly longer and more indirect routes compared to non-disabled individuals. Additionally, areas requiring accessibility improvements within the campus were identified, and solutions were proposed. By evaluating 1000 samples, the campus accessibility score was calculated, yielding an average of 11.75%. This score indicates that individuals with disabilities face nine times more difficulty in accessibility compared to non-disabled individuals. The developed scoring system can serve as a guide for campus planning and urban transformation projects, contributing to the concept of an accessible university. This study offers an objective approach to assessing and improving accessibility in university campuses.
Benzer Tezler
- Yer duygusu ve peyzaj değerleri arasındaki ilişkinin kampüsler üzerinde değerlendirilmesi
Investigation the relationship between sense of place and landscape values on campuses
EYLEM AKGÜL YALÇIN
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ YILMAZ
- Çevresel sürdürülebilirliğe yönelik karbon ayak izinin konumsal analizi: Mersin Üniversitesi Çiftlikköy Kampüsü
Spatial analysis of carbon footprint for environmental sustainability: Mersin University Çiftlikköy Campus
MÜNEVVER ÇAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeodezi ve FotogrametriMersin ÜniversitesiUzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BÜNYAN ÜNEL
- Evrensel tasarım ilkeleri doğrultusunda engelsiz üniversite kampüslerinin tasarlanması ve biçimlenmesi üzerine bir araştırma
A research on designing and the formation of accessible university campuses in accordance with universal design principles
GÜRÜNAY ÖKTEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
MimarlıkHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. EMİNE NUR OZANÖZGÜ
- Ortopedik engelli bireyler için en uygun engelsiz güzergâhın belirlenmesi: İnönü Üniversitesi kampüsü örneği
Determination of the most suitable disabled route for individuals with orthopedic disabled: İnönü University campus example
HATİCE KOCAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Peyzaj Mimarlığıİnönü ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SIMA POUYA
- Erişilebilir üniversite kampüs alanları ve binalarının tasarım parametreleri 'Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneği'
Design parameters of accessible university campus areas and buildings 'Nigde Omer Halisdemir University case
SEVAL YILMAZ
Doktora
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK FİTOZ