Geri Dön

Kuraklık ve yüksek sıcaklık stresinin zeytinde (Olea europaea L.) fizyolojik ve biyokimyasal etkileri

Drought and high temperature stress effect on the physiological and biochemical structure on olive (Olea europaea L.)

PDF İndir

  1. Tez No: 939953
  2. Yazar: FURİZE TOPAKLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SERRA HEPAKSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Bu çalışmada, küresel ısınma ile öngörülen yüksek sıcaklığa eşlik eden kuraklık stresinin zeytin bitkisinin fotosentez verimliliği üzerine etkilerini araştırmak hedeflenmiştir. Bu kapsamda, iki stresin doğada birlikte meydana gelebileceği varsayımıyla, Memecik ve Gemlik zeytin çeşitlerinin kuraklık, yüksek sıcaklık ve bu abiyotik streslerin birlikte uygulandığı koşullara dayanım mekanizmaları, bitki-su ilişkileri ve fotosentez reaksiyonları çerçevesinde ilk kez incelenmiştir. Araştırma sonuçları, Memecik ve Gemlik çeşitlerinin strese karşı farklı savunma mekanizmaları geliştirdiğini ortaya koymuştur. Yapılan değerlendirmelerde, sürgün uzunluğu, yaprak tüy yoğunluğu (trikom yoğunluğu), yaprak oransal su içeriği (YOSİ), CO2 asimilasyon oranı (A), transpirasyon oranı (E), stoma iletkenliği (gsw), PSII'nin maksimum kuantum verimi (Fv/Fm), elektron taşıma oranı (ETR) ve kuantum verimliliği (ΦPSII) parametreleri açısından Gemlik çeşidinin Memecik'e kıyasla daha toleranslı olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, zeytinde 50 °C'nin üzerindeki sıcaklıkların hücre membranlarında geri dönüşü olmayan hasarlara ve bitki morfolojisinde ciddi bozulmalara yol açtığı gözlemlenmiştir. Elde edilen bulgular, özellikle yüksek sıcaklık ve kuraklık stresinin birlikte veya ayrı ayrı etkili olduğu bölgelerde Gemlik çeşidinin adaptasyon yeteneği ile öne çıktığını göstermektedir. Bu adaptasyon yeteneği yeni plantasyon stratejilerinin planlanmasında dikkate alınması gereken önemli bir faktör olarak değerlendirilmelidir.

Özet (Çeviri)

In this study, it was aimed to investigate the effects of drought stress, accompanied by high temperatures predicted due to global warming, on the photosynthetic efficiency of olive plants. In this context, under the assumption that the two stresses may occur together in nature, the resistance mechanisms of Memecik and Gemlik cultivars to drought, high temperature and these abiotic stresses were examined for the first time within the framework of plant-water relations and photosynthetic reactions. The results of the study revealed that Memecik and Gemlik cultivars develop different defense mechanisms against stress. In the evaluations, it was determined that Gemlik cultivar was more tolerant than Memecik in terms of shoot length, leaf hair density (trichome density), relative water content (RWC), CO2 assimilation rate (A), transpiration rate (E), stomatal conductance (gsw), maximum quantum efficiency of photosystem II (Fv/Fm), electron transport rate (ETR), and quantum yield of photosystem II (ΦPSII) parameters. Furthermore, it was observed that temperatures above 50 °C caused irreversible damage to cell membranes and serious deterioration in plant morphology in olives. These findings show that Gemlik variety stands out with its adaptability, especially in regions where high temperature and drought stress are effective together or separately. This adaptation ability should be considered as a critical factor to be taken into account in planning new plantation strategies.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    390602

    Van Gölü Havzası fasulyelerinde kuraklık ve yüksek sıcaklığa tolerant ve duyarlı genotiplerin belirlenmesi

    Determination of drought and high temperature tolerant and sensitive bean genotypes in Lake Van Basin

    TURGAY KABAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    FizyolojiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT ŞENSOY

  2. Tez No

    913160

    Kuraklık stresi altında melatonin uygulamasının buğdayda (Triticum aestivum L.) in vitro rejenerasyonu üzerine etkileri

    Effects of melatonin application under drought stress on in vitro regeneration in wheat (Triticum aestivum L.)

    ABDUL BASIR SULTANI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatAtatürk Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAMİL HALİLOĞLU

  3. Tez No

    582602

    Bazı abiyotik streslerin prolinle desteklenen turunçgil anacı çöğürleri üzerine morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal etkileri

    Morphological, physiological and biochemical effects of some abiotic stresses on proline-supported citrus rootstocks

    ZEYNEP ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatAkdeniz Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İLHAMİ TOZLU

  4. Tez No

    342721

    Pamukta (Gossypıum spp.) kuraklık ve sıcaklık stresinin bazı agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal özelliklere etkisinin incelenmesi

    Determination of the effects of drought and high temperature stresses on some agronomical, physiological and biochemical characteristics of cotton (Gossypium spp.)

    GÜLDEN DENİZ ATASOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MİTHAT NURİ GEVREK

  5. Tez No

    968566

    Güçlükonak-Şırnak lokasyonunda kuraklık stresi altında yetiştirilen biber (Capsicum annuum L.) bitkisinde salisilik asit uygulamasının verim potansiyeline ve kalite parametrelerine etkisi

    The effect of salicylic acid application on yield potential and quality parameters in pepper (Capsicum annuum L.) plants grown under drought stress in Güçlükonak-Şırnak location

    MAHMUT YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    ZiraatŞırnak Üniversitesi

    Tarım Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞİMŞEK

Geri Dön