Sel ve taşkına duyarlı alanların CBS tabanlı entropi yöntemi ile belirlenmesi: Akarçay Havzası (Afyonkarahisar) örneği
Determination of flood susceptible areas with GIS-based entropy method: Akarçay Basin (Afyonkarahisar)
- Tez No: 940011
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 49
Özet
Taşkınlar, özellikle yerleşim alanlarını ve tarım arazilerini etkileyerek maddi zararlara ve can kayıplarına yol açabilmektedir. Taşkın risk haritaları, taşkınların olası etkilerini önceden belirleyerek, risk altında kalabilecek alanlarda taşkın öncesi önlemler almayı ve kararların doğru bir şekilde verilmesini mümkün kılar. Bu nedenle, taşkın risk haritalarının oluşturulması, taşkınların zararlarının en aza indirilebilmesi ve taşkın öncesi tedbirlerin alınabilmesi için kritik öneme sahiptir. Yapılan bu çalışma CBS kullanılarak Akarçay Havzası'nın Afyonkarahisar il sınırları içerisinde kalan kısmı için taşkın risk alanlarını belirlemek ve haritalarını oluşturmak amacı ile yapılmıştır. Çalışmada CBS tabanlı ÇÖKA uygulanmış ağırlıklandırma aşamasında Entropi yöntemi kullanılmıştır. Taşkın analizinin yapılabilmesi için akış, eğim, drenaj yoğunluğu, alt havza büyüklüğü ve bakı ölçütleri ele alınmıştır. Ağırlıklandırma aşamasında, Entropi yöntemi ile her bir ölçüt için ağırlık değerleri hesaplanarak taşkın duyarlılık haritası oluşturulmuştur. Oluşturulan taşkın duyarlılık haritası Rasyonel yönteme göre 500 yıllık oluşabilecek debiye göre belirlenen taşkın sınırları (Q500) karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmalara göre, Q500 taşkın sınırları içinde, Entropi yöntemine göre belirlenen duyarlılık sınıflarının %79'u Çok Yüksek riskli alanlar, %16'sı Yüksek riskli alanlar, %4'ü orta riskli alanlar kalmakla birlikte düşük ve çok düşük riskli alanlar %1 oranındadır.
Özet (Çeviri)
Floods can cause material damage and loss of life, especially by affecting residential areas and agricultural lands. Flood risk maps enable taking pre-flood precautions and making correct decisions in areas that may be at risk by determining the possible effects of floods in advance. Therefore, the creation of flood risk maps is of critical importance in minimizing the damage caused by floods and taking pre-flood precautions. This study was conducted to determine flood risk areas and create maps for the part of the Akarçay Basin within the borders of Afyonkarahisar province using GIS. In the study, GIS-based Multi-Criteria Decision Analysis was applied and the Entropy method was used in the weighting phase. In order to perform flood analysis, flow, slope, drainage density, sub-basin size and aspect criteria were considered. In the weighting phase, the flood susceptibility map was created by calculating the weight values for each criterion with the Entropy method. The generated flood susceptibility map was compared with the flood boundaries (Q500) determined according to the 500-year flow rate that could occur according to the Rational method. According to the comparisons, within the Q500 flood boundaries, 79% of the sensitivity classes determined according to the Entropy method are Very High risk areas, 16% are High risk areas, 4% are medium risk areas, and low and very low risk areas are 1%.
Benzer Tezler
- An improved flood detection and susceptibility mapping using remote sensing and GIS technologies
Uzaktan algılama ve Cbs teknolojilerini kullanarak gelişmiş bir sel algılama ve duyarlılık haritalaması
MAHYAT SHAFAPOURTEHRANY
Doktora
İngilizce
2015
CoğrafyaUniversiti Putra Malaysia UPMİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BISWAJEET PRADHAN
- Afet yönetimi-hazırlık bileşeni için konumsal veri altyapısı tasarlanması, sel ve taşkına duyarlı alanlar: İstanbul Avrupa yakası örneği
Designing to the spatial data infrastructure for disaster management-preparation phase, susceptible areas for flooding and overflow: example of Istanbul European site
MUSTAFA YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAFFET ERDOĞAN
PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ
- Kentsel kültür mirasına yönelik risk azaltımı için bir yönetim modeli önerisi: İstanbul-Büyükada örneği
A management model for risk mitigation for urban cultural heritage: Istanbul-Büyükada case study
EVREN UZER VON BUSCH
Doktora
Türkçe
2010
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Planlamada afet bilgi sistemi ve yönetiminin coğrafi bilgi sistemleri ile modellenmesi: Adana örneği
Modelling of disaster information system and management in planning with geographic information systems: Adana case study
NAZAN DUYGU YİĞİTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ŞULE TÜDEŞ
- Arazi kullanım/arazi örtüsü değişikliğinin ve su kaynaklarına etkisinin belirlenmesi: Ergene havzası örneği
Determination of land use/land cover change and its effect on water resources: A case study of Ergene river basin
BAHADIR ALTÜRK
Doktora
Türkçe
2017
CoğrafyaNamık Kemal ÜniversitesiBiyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH KONUKCU
PROF. DR. SELÇUK ALBUT