Modern mimari mirasın korunmasına aktör ağ teoremi üzerinden bir yaklaşım: Büyükada örneği
Preservation of modern architectural heritage through actor-network theorem: The case study of Büyükada
- Tez No: 940204
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRİYE HALE KOZLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Modern Mimarlık Mirası, Set Mekânı, Aktör-Ağ Teorisi, Büyükada, İç Mimari, Modern Architectural Heritage, Set Space, Actor-Network Theorem, Büyükada, Interior Architecture
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Modern dönemin sosyo-ekonomik ve ideolojik dinamikleriyle teknolojik olanaklarının bölgesel etkenlerle birleştiği mimari dil, yalnızca kamusal yapılarda değil, konutlarda da kendini göstermektedir. İstanbul'un sosyal ve ekonomik açıdan özel yerleşim alanlarından biri olan Büyükada'da bu konutlar, gelenekselle modernin buluştuğu, adalıların yaşam biçimlerini ve estetik anlayışlarını yansıtan örneklerdir. Yapıların büyük ölçüde korunmuş olması, dokudaki etkinliğinin sürmesi ve kullanıcı profilinin çok değişmemesi, mekânsal kurgunun hâlâ izlenebilmesine olanak tanımış ve çalışmanın konusunu belirlemiştir. Çalışma kapsamında, yapıların dönemi yansıtan set mekânı olarak kullanımları dikkate alınarak, iç mekân dönüşümleri, korunmuşluk durumları ve günümüzdeki işlevleri değerlendirilmiştir. Bu konutlar, dönem filmlerinde sosyal yapının bir göstergesi olarak set mekânı işlevi üstlenmiş, böylece mekânsal algının oluşumuna katkı sağlamıştır. Nesneleri sosyal yapının bir parçası olarak ele alan Aktör-Ağ Teorisi, yapıların iç mekân algısını değerlendirmede kuramsal bir temel sunmuş ve çalışmanın çerçevesini oluşturmuştur. Büyükada'daki modern dönem konutları, toplumsal, kültürel ve ekonomik bağlamda ele alınarak, bu yapıların korunmasında etkili olan çeşitli aktörlerin rolleri analiz edilmiştir. Bu yöntem, mimari mirasın korunmasına katkı sunan aktörlerin etkileşimlerini ve bu ilişkilerin sürece etkilerini anlamaya olanak sağlamıştır. Böylece yapıların iç mekânlarındaki dönüşümler, özgün tasarım unsurlarının korunup korunmadığı ve güncel ihtiyaçlara göre nasıl yeniden işlevlendirildikleri incelenerek, modern mimari mirasın korunmasına yönelik aktör-ağ perspektifinden toplumsal ve kültürel çıkarımlar yapılması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
The architectural language shaped by the socio-economic and ideological dynamics of the modern era, combined with technological advancements and regional influences, is reflected not only in public buildings but also in residential architecture. On Büyükada, one of Istanbul's socially and economically distinct residential areas, these houses represent a blend of traditional and modern elements, reflecting the lifestyles and aesthetic values of the island's residents. Their well-preserved condition, continued relevance within the urban fabric, and relatively stable user profile have made it possible to trace the original spatial configuration, thereby forming the basis of this study. Considering their use as period film sets in Turkish cinema, the study explores interior transformations, preservation status, and current usage. These residences have contributed to the cinematic construction of spatial perception as representations of social structure. Actor-Network Theory, which interprets objects as components of social systems, has been used as the theoretical framework to analyze spatial perception and guides the overall structure of the research. The study evaluates the modern residential architecture of Büyükada within its social, cultural, and economic context, analyzing the roles of various actors involved in its conservation. Through this approach, it examines how interior elements have changed, whether original design features have been preserved, and how these spaces have been adapted to contemporary needs, offering socio-cultural insights into the conservation of modern architectural heritage through an actor-network perspective.
Benzer Tezler
- Kepsut redif kışlasından ziraat mektebine: Bir eğitim yerleşkesinin korunmasına yönelik öneriler
From Kepsut redif barracks to the agricultural school: Proposals for the conservation of an educational campus
BÜŞRA MARMARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURCU SELCEN COŞKUN
- Türkiye'de karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik lamine masif ahşap mimarisi ve yöntemleri
Laminated mass timber architecture and methods for reducing carbon emissions in Türkiye
ÜLKEM ARTUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Sinemada kültürel mirasın korunması ve devletlerin tutumu
Başlık çevirisi yok
MELİS TURHAN
Sanatta Yeterlik
İngilizce
2004
ArşivMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. SAMİ ŞEKEROĞLU
- Modern mirasın pencere detaylarının korunmasında HBIM: Ankara Atatürk Bulvarı ve Cumhuriyet Caddesi üzerindeki erken Cumhuriyet Dönemi kamu yapıları
HBIM in conserving the window details of modern heritage: Early Republican Period public buildings on Ankara Ataturk Boulevard and Cumhuriyet Avenue
BUSE BALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN KIVILCIM ÇORAKBAŞ
- Kayseri'de 1935-55 yılları arasında inşa edilmiş modern yapıların korunması üzerine yöntem önerisi
Methodogy proposal for the conservation of modern buildings which were constructed between 1935-55 in Kayseri
HİKMET ELDEK
Doktora
Türkçe
2014
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMER FARUK TUNCER