Türk kültüründe toplumsal cinsiyet göstergelerinin çizgi filmlere yansıması
Reflection of gender signs in cartoons in Turkish culture
- Tez No: 940528
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF GÖKKAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kapadokya Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Kültür, içgüdüsel ve biyolojik olmayıp bireyin yaşam içerisinde kazanmış olduğu alışkanlıklar bütünüdür. Geleneksel toplumlarda kültür aktarımı ailede gerçekleşirken zaman içerisinde kültürün yayılması kitle iletişim araçları ile sağlanmıştır. Televizyon kültür üretme aracına dönüşmüştür. Televizyon kanallarında yer alan çizgi filmler eğlence aracı olarak görülse de kadın-erkek rolleri karakterler aracılığı ile çocuklara aktarılmaktadır. Çalışmanın konusu, medyanın çocuklar üzerindeki etkisi göz önüne alınarak çizgi filmlerde birer gösterge değeri olarak yer alan toplumsal cinsiyet rollerinin tespit edilmesidir. Bu çalışmada Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Çocuk kanalında gösterimde olan iki farklı çizgi filmde bulunan toplumsal cinsiyete yönelik göstergelerin çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik TRT Çocuk kanalında gösterimde olan“Elif'in Düşleri”ve“Aslan”isimli çizgi filmlerin onar bölümü olmak üzere toplam 20 bölümü incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemi kapsamında ele alınmıştır. Araştırmanın veri toplama kaynağı TRT Çocuk kanalında 2 Aralık 2023-20 Ocak 2024 tarihlerinde yayına devam ettiği belirlenen Türk yapımı çizgi filmlerden ana karakteri bir kadın olan“Elif'in Düşleri”ve ana karakteri bir erkek olan“Aslan”isimli çizgi filmlerdeki toplumsal cinsiyet rollerinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Kültür ile toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar sınırlıdır. Çalışma bu alandaki boşluğu doldurmayı da amaçlayarak çizgi filmlerdeki karakterlere yönelik toplumsal cinsiyet rolleri kapsamında Roland Barthes'ın düzanlam-yananlam kuramı ile ele alınıp göstergebilimsel olarak analiz edilmiştir. Bu araştırma, çizgi filmlerde toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının varlığını ortaya çıkarmıştır. İncelenen Türk yapımı çizgi filmlerde geleneksel toplumsal cinsiyet olgularının bulunduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Culture is not instinctive and biological, but a set of habits that the individual has acquired in life. In traditional societies, the transfer of culture takes place in the family, while the spread of culture over time has been provided by mass media. Television has become a means of producing culture. Although cartoons on television channels are seen as a means of entertainment, male and female roles are transferred to children through characters. The subject of the study is to determine the gender roles that are included as indicators in cartoons, taking into account the effect of the media on children. In this study, it was aimed to analyze the gender indicators in two different cartoons shown on the Turkish Radio and Television Corporation (TRT) Children's channel. For this purpose, a total of 20 episodes, including ten episodes of the cartoons“Elif's Dreams”and“Aslan”, which were shown on TRT Children's channel, were examined. The study was handled within the scope of qualitative research method. The data collection source of the research was determined as the examination of gender roles in the cartoons“Elif's Dreams”, the main character of which is a woman, and“Aslan”, the main character of which is a man, from the Turkish-made cartoons, which were determined to continue broadcasting on TRT Children's channel between December 2, 2023 and January 20, 2024. Studies examining the relationship between culture and gender roles are limited. The study aims to fill the gap in this field and analyzes it semiotically with Roland Barthes' prose-connotation theory within the scope of gender roles for characters in cartoons. This research revealed the existence of gender stereotypes in cartoons. It has been determined that there are traditional gender phenomena in the Turkish cartoons examined.
Benzer Tezler
- Nuri Bilge Ceylan sinemasında yemek sahneleri üzerinden göstergebilimsel okuma
Semiotic reading on food scenes in Nuri Bilge Ceylan's cinema
AHMET YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İletişim BilimleriSakarya Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADRİYE KOBAK
- 'Haberdeki şiddet: Türk yazılı basınında nefret söylemi üzerine bir inceleme'
'Violence of the news: A study of hate speech in Turkish printed press'
DENİZ ÇABA
- Role of language in relation to gender role stereotypes
Toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin dilin önemi
YEŞİM YASAK
- Geleneksel Türk tiyatrosunda toplumsal cinsiyet
Gender in the traditional Turkish theater
MİHRİBAN AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUGBA GÖNEL SÖNMEZ
- Gender speech acts within a Turkish business context
Türk iş dünyasında, kadın ve erkek konuşma biçim farklılıkları
KÜBRA GÜNİZ BEKREK
