Türk ve ABD hukuklarında maddi değer kazanan kişilik haklarının mirasla geçebilirliği
The inheritability of the publicity rights in Turkish and US law
- Tez No: 941256
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜLAY AYDIN ÜNVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 422
Özet
Kapitalist birikim modelinin iktisadi faaliyet alanını daha önceden parayla ölçülemez kabul edilen değerlere doğru genişletmesi anlamında“metalaşma”, hukuk düzenine çeşitli etkilerde bulunmuştur. Kişilik değerlerinin zamanla bir maddi değer ifade eder hale gelmesi, hukuk düzenini kişilik hakkının maddi menfaatleri de koruduğu sonucuna vardırmıştır. Bu çalışma, Türk ve ABD hukuklarında, kişiliği korumaya yönelen hakların mirasla geçebilir nitelikte olup olmadığı konusunu ele almıştır. Çalışmada öncelikle bu hakların parayla ölçülemez/ölçülebilir karakteri tartışılmış, ABD'de“imaj hakkının”doğuşu açıklanmıştır. Bu hakların mirasla geçişinin hukuk politikası sonuçları değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, bu hakların mirasla geçebilirliğine ilişkin Türk ve ABD hukukunda var olan hukuki durum ele alınmıştır. İnceleme genel nitelikli düzenlemelerle sınırlı tutulmamıştır. Kişilik hakkının bir özel görünüş biçimi olduğu savunulan eser sahipliğinden doğan manevi hakların ölüm sonrası durumunu ve bazı kişilik haklarının ölüm sonrası kullanımını düzenleyen FSEK m. 85-86 hükümleri ele alınmıştır. Dijital varlıkların mirasla geçişine ilişkin hükümler değerlendirilmiştir. Bu açıklamalar ışığında, Türk hukukunda maddi değer sahibi kişilik haklarının de lege lata mirasla geçebilir nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sırada ABD hukukundaki düzenlemelere eleştirel bir yaklaşım ortaya konmuş, Türk hukukuyla bir karşılaştırma sunulmuştur. Son olarak, mirasla geçiş için aranabilecek yaşam sırasında kullanım şartı ele alınmış ve mirasla geçen haklara getirilen süre ve içerik sınırları değerlendirilmiştir. Türk hukukunda kişiliğin post mortal korunmasına ilişkin düzenlemelerin mirasçıların yetkilerini sınırlandırdığı savunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Commodification, in the sense that the expansionist effect that driving the scope of economic activity towards the space previously thought to be closed to such activity, has been affected the law in various occasions. The fact that some aspects of persona are being commodified, drove the law to accept that the personality rights protect the patrimonial interests as well as extra-patrimonial interests. This study concerns with the problem of inheritability of the rights aiming to protect the aspects of persona. In this study, the initial discussion matter is chosen to be the commensurable or incommensurable character of these rights. Parallel with this, the emergence of the“right of publicity”in the US law is explained. The policy consequences of the inheritability are discussed. Against this background, the related law is thoroughly analysed. Besides the related general provisions, the problem of post mortal regime of artists' moral rights as a specific kind of personality right is addressed. Another specific problem, the inheritability of digital assets showing a hybrid character of personal & economic value is examined. Along these analyses, a comparative perspective has been outlined. It has been contended that economically valued personality rights are inheritable assets in Turkish law. Lastly, the problems of lifetime exploitation requirement and temporality are considered. In a final review, it has been proposed that, post mortal protection provided by Turkish law to the deceased, delimits the successors' inherited economic rights.
Benzer Tezler
- Medeni Usul ve İcra İflas Hukukunda yedieminlik
Custody in the Civil Procedure Law and the Law of Enforcement of debts and bankruptcy
K. HALUK ERUYGUR
Doktora
Türkçe
2005
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EJDER YILMAZ
- Tanınmış markanın sulandırılması ve sosyal medyanın rolü
Dilution of well-known marks and the role of social media
DENİZ NALBANT