Prefabrikasyon teknolojisi ile yapı bilgi modellemesi (BIM) entegrasyonu: Türkiye örneği
Building information modelling (BIM) integration with prefabrication technology: The case study of Turkey
- Tez No: 941669
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY BENLİ YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, İnşaat Mühendisliği, Architecture, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Günümüzde inşaat sektörü; zaman, maliyet, kalite ve sürdürülebilirlik gibi farklı hedefler doğrultusunda değişmekte, bu süreçte prefabrikasyon teknolojileri alternatif bir üretim yöntemi olarak öne çıkmaktadır. Prefabrikasyon, yapı elemanlarının kontrollü fabrika ortamında üretilerek şantiye sahasına taşınıp monte edilmesini sağlayan endüstriyel bir inşaat sistemidir. Ancak bu üretim modelinin planlama, üretim, taşıma ve montaj süreçlerinde çok sayıda paydaşın eş zamanlı koordinasyonunu gerektirmesi; tasarım değişiklikleri, üretim gecikmeleri, iletişim aksaklıkları gibi yapısal sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu sorunların çözümünde dijital teknolojilerden faydalanılması kritik bir gereklilik haline gelmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye'de prefabrikasyon süreçlerinde karşılaşılan sorunları belirlemek ve bu sorunlara karşı Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) entegrasyonunun sağlayabileceği katkıları çok yönlü olarak değerlendirmektir. Çalışma kapsamında; BIM teknolojisinin prefabrikasyon üzerindeki etkileri, sektörel farkındalık düzeyi, potansiyel faydaları ve uygulama engelleri analiz edilmiştir. Araştırma yöntemi olarak nicel analiz yaklaşımı benimsenmiş ve Türkiye Prefabrik Birliği'ne üye firmalara yönelik çevrim içi anket uygulanmıştır. Anket aracılığıyla katılımcıların demografik bilgileri, görev aldıkları prefabrikasyon süreçleri, firmalarının ölçeği ve yazılım kullanımı gibi değişkenler ile BIM'e dair görüşleri sistematik biçimde değerlendirilmiştir. Ayrıca, uluslararası BIM–prefabrikasyon entegrasyonuna dair başarılı uygulamalardan 10 örnek proje incelenerek değerlendirme yapılmıştır. Anket bulgularına göre, prefabrikasyon sürecinde en fazla sorun üretim aşamasında yaşanmakta olup; bunu depolama ve tasarım süreçleri izlemektedir. Revizyonlar, üretim gecikmeleri, tasarım hataları, ekip içi iletişim eksiklikleri gibi problemler süreç verimliliğini olumsuz etkilemektedir. Katılımcılar, BIM entegrasyonunun proje takibini geliştirme, görselleştirme ve çakışma kontrolü sağlama, revizyonları azaltma ve bilgi paylaşımını iyileştirme gibi konularda önemli katkılar sunabileceğini belirtmiştir. Bununla birlikte, eğitim ve uzman yetersizliği, yüksek yazılım maliyetleri, sınırlı sektörel talep ve düşük farkındalık düzeyi gibi engeller de BIM kullanımının yaygınlaşmasını zorlaştıran başlıca faktörler arasında yer almaktadır. Bu çalışma, Türkiye'de prefabrikasyon–BIM entegrasyonuna yönelik saha verilerine dayanan bütüncül bir analiz sunmakta; dijital dönüşüm, süreç iyileştirme ve sürdürülebilir üretim hedeflerine katkı sağlayabilecek özgün öneriler geliştirmektedir.
Özet (Çeviri)
In today's construction industry, evolving demands related to time, cost, quality, and sustainability are reshaping traditional practices, with prefabrication technologies emerging as a prominent alternative construction method. Prefabrication is an industrial building system in which structural components are manufactured in a controlled factory environment and then transported to the construction site for assembly. However, this production model requires the simultaneous coordination of multiple stakeholders across planning, production, transportation, and assembly stages, often leading to structural issues such as design changes, production delays, and communication breakdowns. The integration of digital technologies has become a critical necessity in overcoming these challenges. The main objective of this study is to identify the common problems encountered in prefabrication processes in Türkiye and to evaluate the potential contributions of Building Information Modeling (BIM) integration as a solution. The study analyzes the impact of BIM on prefabrication, the level of sectoral awareness, its potential benefits, and implementation barriers. A quantitative research approach was adopted, and an online questionnaire was conducted with member firms of the Turkish Precast Concrete Association. The survey systematically evaluated variables such as participants' demographic characteristics, their roles in prefabrication processes, firm scale, software usage, and their views on BIM. Additionally, ten international case studies showcasing successful BIM–prefabrication integration were examined to support the analysis. Survey findings reveal that the most common problems occur during the production phase, followed by storage and design stages. Revisions, production delays, design errors, and internal communication issues were found to negatively affect process efficiency. Participants indicated that BIM integration offers significant benefits in areas such as project tracking, visualization, clash detection, reducing revisions, and improving information sharing. However, factors such as lack of training and expertise, high software costs, limited sectoral demand, and low awareness continue to hinder the widespread adoption of BIM. This study presents a comprehensive analysis based on field data regarding the integration of BIM and prefabrication in Türkiye, offering original insights and practical recommendations to support digital transformation, process improvement, and sustainable production goals.
Benzer Tezler
- Development of BIM learning scenarios for architectural education
Mimari eğitim için BİM öğrenme senaryoları geliştirme
HATİDZA ÇAPKIN
Doktora
İngilizce
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BİRGÜL ÇOLAKOĞLU
- Türkiye'de karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik lamine masif ahşap mimarisi ve yöntemleri
Laminated mass timber architecture and methods for reducing carbon emissions in Türkiye
ÜLKEM ARTUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Light steel construction technology and design possibilities
Hafif çelik konstrüksiyon sistemi ve tasarım olanakları
AYÇA TARTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBina Teknolojisi Ana bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE IŞIK
- Sağlık örgütlenmesi yaklaşımları ve Türkiye'de hastane binalarını prefabrikasyon teknolojilerine göre planlama sorunu üzerinde bir araştırma
An approach to health organizations and a research on the problem of planning hospital buildings with prefabrication technologies in Turkey
GAYE OĞULTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL KULAKSIZOĞLU
- Yeşil bina projelerinde ileri yapım teknolojilerinin kullanımı üzerine bir araştırma: Prefabrikasyonun sürdürülebilirliğe katkıları
A study on the use of advanced construction technologies in green building projects: The contributions of prefabrication to sustainability
ERHAN ARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FAHRİYE HİLAL HALICIOĞLU