Çuvaş Türkçesi Ulıp Destanı'nın incelemesi, bağlamlı sözlüğü ve gramatikal dizini
Analysis, contextual dictionary and grammatical index of the Chuvash Turkish Ulıp Epic
- Tez No: 941686
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Avrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 2301
Özet
Çuvaş edebiyatı, özellikle de halk edebiyatı açısından çok zengindir. Destanlar, masallar, atasözleri, bilmeceler, hikâyeler bu edebiyat içerisinde geniş yer bulmaktadır. Bunlar içerisinde en önemlisi de Çuvaş edebiyatı ve Çuvaş halkı için büyük önem arz eden“Ulıp”destanıdır. Çuvaşlar ve Çuvaş Türkçesi üzerine yapılan akademik çalışmalar son zamanlarda artış göstermeye başlamıştır. Diğer Türk lehçelerine nazaran farklılıklar içeren Çuvaş Türkçesi, ilgi duyulması gereken ve araştırmacılarının genişletilmesine ihtiyaç duyulan bir Türk lehçesidir. Ulıp Destanı, bu sebepler de göz önüne alınarak bu alanla ilgili çalışmaların çoğaltılması ve birçok araştırmacıya kaynak olması amacı güdülerek incelenmiş ve gramatikal dizini yapılmıştır. Türkiye Türkçesine de aktarılan destanın üzerine gramatikal bir dizinin yapılmaması bu çalışmanın gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Çalışma temel olarak üç ana bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde Çuvaş Türklerinin kültürü, dini, Çuvaş Türklerinin tarihî gelişimi, Çuvaş Türklerinin yaşadıkları coğrafi bölge ve Çuvaş Türkçesinin genel özelliklerinin yanı sıra Türk lehçeleri içerisindeki yerine de değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise Ulıp Destanı'nın incelemesi yapılmış, ses ve şekil bilgisi hazırlanmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde Ulıp Destanı'nın bağlamlı sözlüğüyle birlikte gramatikal dizini yapılmıştır. Burada ise dizin esnasında elde edilen bulgular neticesiyle Çuvaş Türkleri üzerine yapılan gramer araştırmalarına katkı sağlamaya çalışılarak sonrasında yapılacak olan çalışmalara bir kaynak oluşturulması hedeflenmiştir. Çalışmanın son kısmı ise kaynakçadan ve çalışmanın değerlendirildiği sonuçtan oluşmaktadır.
Özet (Çeviri)
It is very rich in terms of Chuvash literature, especially folk literature. Epics, fairy tales, proverbs, riddles, stories find a wide place in this literature. The most important of these is the epic“Ulip”, which is important for Chuvash literature and the Chuvash people. Academic studies on the Chuvash and Chuvash Turkish have recently begun to show an increase. Chuvash Turkish, which contains differences compared to other Turkish dialects, is a Turkish Polish that should be of interest and needs to be expanded by researchers. Taking these reasons into account, the Ulip Epic will be examined with the aim of multiplying studies related to this field and becoming a source for many researchers, and an attempt will be made to make a grammatical index. The fact that a grammatical series was not made on the epic, which was also transmitted to Turkish in Turkey, revealed the necessity of this study. The study mainly consists of three main parts. Chuvash Turks culture, religion, historical development of Chuvash Turks, geographical region where Chuvash Turks live and general characteristics of Chuvash Turkish as well as its place in Turkish dialects will be mentioned in the first part of the study. In the second part of the study, the Ulıp Epic, wiil be examined and sound and shape information wiil be prepared. In the third part of the study, the grammatical index of the Ulip Epic will be made together withits contextual dictionary. Here, as a result of the findings obtained during the index, it is aimed to contribute to the grammatical research on Chuvash Turks and to create a resource for the studies that will be carried out later. The last part of the study consists of the bibliography and the conclusion where the study is evaluated.
Benzer Tezler
- Çuvaşçanın isim söz varlığı bakımından kırgızca ve Türkiye türkçesi ile karşılaştırılması
The Comparison of the lexical inventory of chuvash in terms of names with kyrgyz and turkish
MERVE EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZİ ERSOY
- Çuvaş Türkçesinde yer alan kelime başı vokal köklerinin sınıflandırılması
Classification of vocal roots in Chuvash Turkish
BAHAR DADAŞ YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKREM AYAN
- Çağdaş Çuvaş Türkçesinin dil özellikleri (Suvar Gazetesinden hareketle)
Contemporary grammar of Chuvash Language (from the point view of Journal of Suvar)
MUSTAFA LEVENT YENER
Doktora
Türkçe
2010
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRER GÜLSEVİN
- İdil Bulgar Türkçesi ve Çuvaş Türkçesi üzerine karşılaştırmalı dil incelemesi (Ses ve şekil bilgisi)
Comparative language analysis on the Volga Bulgar Turkic and the Chuvash Turkic (Phonology and morphology)
ERTUĞRUL ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimFırat ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN ALKAYA
- Çuvaş Türkçesinde isim ve isim çekimi (Çuvaş Türkçesi-Türkiye Türkçesi karşılaştırmalı)
Noun and noun i̇nflecti̇on in chuvash Turki̇sh (comparati̇ve chuvash Turki̇sh-Turkey Turki̇sh)
ALBİNA KIRAN
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN EFENDİOĞLU