Türkiye–İran turizm ilişkileri ve turistlerin destinasyon seçiminde etkili olan faktörlerin analizi
Analysis of Türkiye-Iran tourism relations and affecting factors tourists' destination selection
- Tez No: 941983
- Danışmanlar: PROF. DR. MUZZAFER BAKIRCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Turizm, ülkeler arası iletişimi güçlendiren ve ekonomik büyümeye katkı sağlayan bir sektördür. Türkiye ve İran, zengin tarihleri ve kültürel mirasları ile önemli turizm merkezleridir. Türkiye, tarihi yapıları, doğal güzellikleri ve zengin mutfağı ile dikkat çekerken, İran, UNESCO mirasları ve geleneksel sanatsal etkinlikleri ile öne çıkmaktadır. Her iki ülke de doğa severler ve kültür meraklıları için çeşitli deneyimler sunmaktadır. Misafirperverlikleri ile ziyaretçileri bekleyen bu ülkeler, dünya turizminde önemli bir yer edinmektedir. Türkiye ve İran, tarihsel olarak komşu ve stratejik ilişkiler içerisinde olan iki ülkedir. İki ülke arasındaki ilişkiler, ticaret, enerji ve güvenlik alanlarında iş birliğini içermektedir. Ancak, zaman zaman siyasi ve ideolojik farklılıklar da yaşanmıştır. Özellikle Suriye iç savaşı gibi bölgesel krizler, ilişkileri etkilemiştir. Genel olarak, Türkiye ve İran, karşılıklı çıkarlar doğrultusunda ilişkilerini geliştirmeye çalışmaktadır. Türkiye ve İran arasındaki turizm ilişkileri, tarihi ve kültürel bağların yanı sıra ekonomik iş birliği ile de desteklenmektedir. İranlı turistler, Türkiye'yi özellikle yaz tatili, alışveriş ve kültürel geziler için tercih ederken, 2022'de Türkiye'yi ziyaret eden İranlı turist sayısı önemli bir artış göstermiştir. Türk turistler ise İran'ın tarihi ve doğal güzelliklerini keşfetmek amacıyla sıkça seyahat etmektedir.Ulaşım açısından, iki ülke arasında düzenli uçuş seferleri ve kara yolu bağlantıları mevcuttur, bu da seyahatleri kolaylaştırmaktadır. Türkiye ve İran, turizm alanında iş birliğini geliştirerek ve karşılıklı çıkarları gözeterek ilişkilerini güçlendirmeye devam etmektedir. Bu kapsamda araştırma, nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılarak, literatür taraması ile Türkiye ve İran arasındaki turizm ilişkilerinin tarihsel gelişimi incelemektedir. Çalışma kapsamında hazırlanan anket, kişisel bilgiler, ziyaret bilgileri ve ziyaret yeri seçiminde etkili faktörler başlıklarından oluşmaktadır. İlk bölümde cinsiyet, medeni durum, yaş, meslek, eğitim ve gelir durumu gibi kişisel bilgiler sorulmaktadır. İkinci bölümde seyahat tarzı, kalma süresi ve ziyaret edilen yerler hakkında sorular yer almaktadır. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde, ziyaretçilerin yer seçiminde etkili olan 8 fonksiyonel ve 8 psikolojik faktör 5'li Likert ölçeği ile sorgulanmaktadır. Son bölümde ise, seyahat hedefinin memnuniyeti ve beklentilerin karşılanma durumu gibi genel değerlendirme soruları bulunmaktadır. Anket, 4 farklı lokasyonda toplam 500 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir: 44 anket Bezirgan Sınır Kapısı, 154 anket İstanbul Havalimanı, 203 anket Tebriz Havalimanı ve 99 anket İstanbul'daki tur şirketlerinde toplanmıştır.
Özet (Çeviri)
Tourism is a sector that strengthens communication and contributes to economic growth between countries. Türkiye and Iran are significant tourism centers with their rich histories and cultural heritages. Türkiye attracts attention with its historical places, natural beauties, and rich cuisine, while Iran stands out with its UNESCO heritage sites and traditional artistic activities. Both countries offer various experiences for nature lovers and culture enthusiasts. With their hospitality, these countries have carved out an important place in global tourism. Historically, Türkiye and Iran are neighboring countries with strategic relations. The relationship between the two countries encompasses cooperation in trade, energy, and security. However, there have been occasional political and ideological differences. Regional crises, such as the Syrian civil war, have influenced these relations. Generally, Türkiye and Iran strive to develop their relations in line with mutual interests. The tourism relations between Türkiye and Iran are supported not only by historical and cultural ties but also by economic cooperation. Iranian tourists particularly prefer Türkiye for summer vacations, shopping, and cultural trips, with a significant increase in the number of Iranian tourists visiting Türkiye in 2022. Turkish tourists frequently travel to Iran to explore its historical and natural attractions. In terms of transportation, there are regular flight connections and road links between the two countries, making travel easier. Türkiye and Iran continue to strengthen their relations by developing cooperation in the tourism sector and considering mutual interests. This research examines the historical development of tourism relations between Türkiye and Iran through qualitative and quantitative research methods, utilizing literature reviews. The prepared survey consists of sections on personal information, travel information, and factors influencing destination choices. The first section includes questions about personal information such as gender, marital status, age, occupation, education, and income. The second section contains questions about travel style, duration of stay, and visited places. The third and fourth sections investigate eight functional and eight psychological factors influencing destination selection using a 5-point Likert scale. The final section includes general evaluation questions regarding travel satisfaction and the fulfillment of expectations. The survey was conducted with a total of 500 participants in four different locations: 44 surveys at the Bezirgan Border Gate, 154 surveys at Istanbul Airport, 203 surveys at Tabriz Airport, and 99 surveys at travel agencies in Istanbul.
Benzer Tezler
- İran'da turizm faaliyetleri
Tourism activities in Iran
GÜLLÜ SONAKALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Coğrafyası ve Jeopolitiği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA AKENGİN
- Turizm-dış politika ilişkisi; Türkiye örneği
Tourism-foreign policy relation; example of Turkey
KAYHAN TANER ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TurizmGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ŞAHİN
- Türkiye-Mısır ilişkilerinin ekonomik boyutu (2002-2014)
Economic aspects of Turkey-Egypt relations (2002-2014)
HAKKI KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerİstanbul Gelişim ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİHAN LİMONCUOĞLU
- Türkiye-İran denizcilik sektörü ve deniz ticareti ilişkileri
Turkey-Iran maritime sector and maritime trade relations
OSMAN BİLGİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Ekonomi Politiği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TİĞİNÇE OKTAR