Wilson hastalığında bazı prostaglandin, izoprostanoid ve oksilipin türlerinin LC-MS/MS yöntemi ile değerlendirilmesi
Evaluation of some prostaglandin, isoprostanoid and oxylipin types in Wilson's disease by LC-MS/MS method
- Tez No: 942238
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLI PINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Wilson hastalığı (WH), bakırın safra yoluyla atılmasının bozulmasına yol açarak, bakır birikimine dolayısıyla da dokularda oksidatif strese neden olur. Oksidatif stres, karaciğer ve merkezi sinir sisteminde (SSS) hasara yol açabilir. Oksitlenmiş lipit ürünlerinin, özellikle prostaglandinler ve izoprostanlardan türetilen bileşiklerin kan ve idrardaki konsantrasyonları, hem hasarın varlığını hem de derecesini gösterebilir. WH'deki oksidatif stres biyobelirteçlerine dair araştırmalar sınırlıdır ve bu alanda sunulan çalışma, literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda, 22 hepatik tutulumlu Wilson hastası (HT-WH), 17 nörolojik-hepatik tutulumlu Wilson hastası (NHT-WH) ve 25 sağlıklı kontrol (SK) olmak üzere toplam 64 bireyden serum ve 24 saatlik idrar numuneleri toplanmıştır. Serum ve idrar numunelerinde PGE2, PGD2, PGF2α,15-deoksi- Δ12,14-PGJ2, iPF2α-III, 2,3-dinor-iPF2α-III, 5-iPF2α-VI, 8,12-iso-iPF2α–VI, 5-HETE, 4-HDHA ve 7-HDHA analitlerine yönelik Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometri (LC-MS/MS) yöntemi geliştirilmiş ve valide edilmiştir. Sonuçlar, serumdaki iPF2α-III, 2,3-dinor-iPF2α-III, 5-iPF2α-VI ve 24 saatlik idrardaki PGE2, PGD2, PGF2α, iPF2α-III ve 5-iPF2α-VI seviyeleri arasında ve SK grupları arasında anlamlı farklar olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, 15-deoksi-Δ12,14-PGJ2, 5-HETE, 4-HDHA ve 7-HDHA için anlamlı sonuçlar elde edilememiştir. Araştırmanın önemli bulgularından biri, idrardaki PGD2 konsantrasyonunun NHT-WH grubunda, hem SK hem de HT-WH gruplarına kıyasla anlamlı şekilde daha yüksek olduğunun belirlenmesidir. Elde edilen bu özgün idrar biyobelirteç paneli, hastalığın şiddetini sınıflandırmada, tedavi takibinde ve SSS tutulumunun değerlendirilmesinde kullanılma potansiyeline sahiptir. Wilson hastalarında serum ve idrar numunelerinde oksidatif stres biyobelirteçleri olarak, prostaglandinler ve izoprostanlardan oluşan bir paneli araştıran bu çalışma, literatüre özgün bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Wilson's Disease (WD) leads to impaired copper excretion through the bile, resulting in copper accumulation in the liver, brain, and other tissues. This accumulation generates oxidative stress, which can damage the liver and central nervous system (CNS). The concentrations of oxidized lipid products, such as prostaglandins and isoprostanes, in blood and urine can indicate both the presence and the extent of damage. However, there is limited research specifically investigating these oxidative stress biomarkers in WD, making this study a novel contribution to the field. In this context, serum and 24-hour urine samples were collected from a total of 64 individuals, including 22 WD patients with hepatic involvement (HI-WD), 17 with NHI-WD, and 25 healthy controls (HC). A Liquid Chromatography Mass Spectrometry (LC-MS/MS) method was developed and validated to quantify PGE2, PGD2, PGF2α,15-deoxy- Δ12,14-PGJ2, iPF2α-III, 2,3-dinor-iPF2α-III, 5-iPF2α-VI, 8,12-iso-iPF2α–VI, 5-HETE, 4-HDHA and 7-HDHA in serum and urine samples. The results revealed significant differences in the levels of iPF2α-III, 2,3-dinor-iPF2α-III, 5-iPF2α-VI in serum as well as PGE2, PGD2, PGF2α, iPF2α-III and 5-iPF2α-VI in 24-hour urine samples between WD and HC groups. In contrast, no significant results were obtained for 15-deoxy-Δ12,14-PGJ2, 5-HETE, 4-HDHA and 7-HDHA. One of the key findings of this study was that urinary PGD2 concentration was significantly higher in the NHI-WD group compared to both the HC and HI-WD groups. The novel urine biomarker panel developed in this research holds potential for grading disease severity, monitoring treatment and assessing CNS involvement in WD. This study represents one of the first to investigate a panel of oxidative stress biomarkers, particularly prostaglandins and isoprostanes, in both serum and urine samples in WD patients, making a unique contribution to the existing literature.
Benzer Tezler
- Wilson sirozu olan hastalarda serum TNF - Alfa düzeylerinin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
TAYLAN KAV
Tıpta Yan Dal Uzmanlık
Türkçe
2002
GastroenterolojiHacettepe Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF BAYRAKTAR
- Çeşitli hastalıkların karaciğer üzerine etkilerinin ince yapı düzeyinde araştırılması
Başlık çevirisi yok
UFUK ÖZGÜ METE
- Ascochyta rabiei izolatalarının mating tip DNA analizleri
Mating type analyses of Ascochyta rabiei isolates
ŞULE KÜLEKÇİ
- Kronik hepatit b tanılı hastalarda kemik metabolizma parametrelerinin bazılarının sağlıklı bireylerle karşılaştırılması
Comparing some of bone metabolism parameters between chronic hepatitis b patients and healty control
OĞUZ DİKBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSelçuk Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SAİT GÖNEN
- Bakır tayini için yüzey plazmon rezonans temelli biyosensörlerin hazırlanması
Preparation of surface plasmon resonance based biosensor for determination of copper
VOLKAN SAFRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
BiyokimyaHacettepe ÜniversitesiNanoteknoloji ve Nanotıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECDET SAĞLAM