Evrensel tasarımda yangın güvenliğine yönelik yapılarda alınabilecek önlemlerin erişilebilirlik kapsamında incelenmesi
Examination of precautions that can be taken in universal design for fire safety in buildings within the scope of accessibility
- Tez No: 942820
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZUHAL ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Kamusal yapılar; her yaştan, cinsiyetten, fiziksel yetenekten ve zihinsel kapasiteden bireyin kullanımına açık olup geniş bir kullanıcı profiline hizmet eder. Özellikle çocuklar, yaşlılar, engelli bireyler gibi farklı kullanıcı gruplarının yangın güvenliğinin sağlanması; karmaşık kamusal yapılarda kapsayıcı önlemler alınmasını gerektirir. Can kayıplarına ve ciddi maddi zararlara yol açan bir afet olan yangın için yapılarda alınması gereken önlemler, tasarım aşamasından başlar ve yapının kullanım ömrü boyunca devam eder. Yangın yönetmelikleri, farklı kullanıcı gruplarının ihtiyaçlarını kapsama açısından genellikle yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle yangın güvenlik önlemlerinin evrensel tasarımda erişilebilirlik doğrultusunda ele alınması gerekmektedir. Tez çalışmasında Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere'ye ait yangın yönetmelikleri ve erişilebilirlik standartları karşılaştırmalı analiz edilerek evrensel tasarım anlayışına uygun aktif ve pasif yangın güvenlik önlemlerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda yüz otuz performans kriteri oluşturulmuştur. Bu kriterlerden yararlanılarak hazırlanan yüz kırk bir maddelik yapı tespit formu, örnek bir eğitim binasında uygulanmıştır. Ayrıca olay ağacı analiziyle oluşturulan yangın senaryosu, öğrencilerle yapılacak uygulamalı tahliye simülasyonu için kullanılmıştır. Farklı kullanıcı gruplarının tahliyesini değerlendirmek amacıyla dört gönüllü öğrenciye tekerlekli sandalye kullanan, koltuk değneği kullanan, görme ve işitme engelli rolleri verilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, mevcut binanın iyileştirilmesi için kırk bir öneri geliştirilmiş ve bu öneriler evrensel tasarım ilkeleriyle ilişkilendirilmiştir. Çalışma sonucunda, kapsayıcı ve erişilebilir yangın güvenliği için rehber niteliğinde kullanılabilecek bir model önerisi sunulmuştur. Sonuç olarak kullanıcıların ihtiyaçlarına uygun kapsayıcı yangın güvenlik önlemleri geliştirilerek yangın güvenlikli yapılar elde edilebileceğini göstermesi açısından tezin özgün bir değeri taşıdığı ve akademik, mesleki çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Public buildings are open to individuals of all ages, genders, physical abilities, and cognitive capacities, serving a wide range of users. Ensuring the fire safety of diverse user groups such as children, the elderly, and individuals with disabilities requires inclusive measures in complex public environments. Fire, as a disaster that may result in significant loss of life and property, necessitates safety measures that begin at the design stage and continue throughout the building's operational life. However, fire safety regulations are generally insufficient in addressing the needs of different user profiles. Therefore, fire safety precautions must be reconsidered within the framework of accessibility in universal design. This thesis aims to develop active and passive fire safety measures in accordance with the universal design approach, through a comparative analysis of the fire codes and accessibility standards of Turkey, the United States, and the United Kingdom. As a result, one hundred and thirty performance criteria were defined. Based on these criteria, a one-hundred-and-forty-one-item building assessment form was applied in a sample educational facility. Furthermore, a fire scenario developed through event tree analysis was used in a practical evacuation simulation conducted with students. To evaluate the evacuation process of various user groups, four volunteer students were assigned roles as a wheelchair user, a crutch user, a visually impaired individual, and a hearing-impaired individual. Based on the collected data, forty-one improvement suggestions were generated for enhancing the current building conditions and were aligned with universal design principles. In conclusion, the study presents a model proposal that can serve as a guideline for inclusive and accessible fire safety. It is considered that the thesis carries original value in demonstrating how inclusive fire safety strategies tailored to user needs can contribute to creating fire-resilient buildings, offering support to both academic and professional studies.
Benzer Tezler
- Development of a selection protocol for target nucleic acids based on nanoparticles
Nükleik asit hedeflerinde nanopartikul tabanlı seçim protokolü geliştirilmesi
AYŞE PINAR AKALIN
Doktora
İngilizce
2024
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN YAZGAN KARATAŞ
- Digital contract management system for sub-contractor contracts
Alt yüklenicilik sözleşmeler için dijital sözleşme yönetim sistemi
VEDAT NALİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ARTAN
- Implementation and analysis of the secret key generation algorithm using software defined radios
Yazılım tanımlı radyolar kullanarak gizli anahtar oluşturma algoritmasının gerçekleştirilmesi ve analizi
ERTUĞRUL ALPER
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgi Güvenliği Mühendisliği ve Kriptografi Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER ÖZDEMİR
- Rostam: A passwordless web single sign-on solution integrating credential manager and federated identity systems
Rostam: Kimlik yöneticisi ve federasyonlu kimlik sistemlerini entegre eden şifresiz bir web tek oturum açma çözümü
AMIN MAHNAMFAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgi Güvenliği Mühendisliği ve Kriptografi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL BIÇAKCI
- Computing structural analogies of musical rhythms in visual design
Müzikal ritimlerin görsel tasarımdaki yapısal karşılıklarının hesaplanması
SEÇKİN MADEN
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU