Critical minerals for a sustainable future: The case of Turkey
Sürdürülebilir bir gelecek için kritik mineraller: Türkiye örneği
- Tez No: 943106
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKET VOLKAN EDİGER, DOÇ. DR. GÖKHAN KİRKİL, DOÇ. DR. İSTEMİ BERK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Kadir Has Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enerji ve Sürdürülebilir Kalkınma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Ülkelerin Paris Anlaşması kapsamındaki net sıfır emisyon hedeflerine rağmen, atmosferdeki insan kaynaklı sera gazı emisyonlarında artış yaşanmış, bu durum da küresel sıcaklıkların sanayi öncesi döneme kıyasla 1,1°C'nin üzerine çıkmasına ön ayak olmuştur. Enerji sektörü iklim değişikliğine katkı sağlayan başlıca etkenlerden biri olduğundan, küresel ısınmanın sınırlanması, temiz enerji teknolojilerinin yaygın olarak kullanılmasını gerektirmektedir. Ancak, fosil yakıtlardan düşük karbonlu ve yenilenebilir enerjiye geçiş, enerji jeopolitiği dinamiklerinde köklü bir değişime yol açmaktadır. Temiz enerji teknolojileri daha fazla miktarda ve çeşitli kritik minerallere ihtiyaç duyduğundan, bu mineraller net sıfır senaryolarının önemli bir bileşeni hâline gelmiştir. Fakat, kritik minerallere artan bağımlılık, sınırlı miktarları, çeşitli coğrafyalardaki yoğun mevcudiyetleri, çevre, sosyal ve yönetişim kaynaklı endişeler ve bölgesel/küresel gerilimler nedeniyle, başta enerji dâhil olmak üzere, çeşitli sektörleri etkilemektedir. Bu minerallerin artan önemi, yerli üretim, işleme, geri dönüşüm ve tedarik çeşitlendirmesini güçlendirmeyi amaçlayan kritik mineral stratejilerinin artmasına yol açmıştır. Türkiye, 2053 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı ve 2030 yılına kadar emisyonlarını %41 oranında azaltmayı taahhüt etmiştir. Temiz enerji teknolojilerinin geliştirilmesi, kesintisiz bir şekilde kritik minerallere erişimi gerektiren iklim politikasının ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak, Türkiye'nin bir kritik mineral stratejisi bulunmamaktadır ve Türkiye'nin kritik mineral potansiyeli üzerine literatürde boşluk bulunmaktadır. Bu çalışma, öncelikle küresel kritik mineral arzına dair güncel bir değerlendirme ortaya koymaktadır. Ardından, Türkiye'nin kritik mineral kaynakları/rezervleri, üretimi, işlemesi, ticareti ve geri dönüşümüne ilişkin verileri analiz ederek Türkiye'nin kritik mineralleri hakkındaki literatür boşluğunu doldurmaktadır. Çalışma, Türkiye'nin zayıf yönetişim uygulamaları, yetersiz altyapısı ve teknolojileri, ilgili mevzuatlarındaki sorunlar ve bölgesel/küresel çatışmalara rağmen bazı kritik minerallerin piyasalarında önemli bir oyuncu olma potansiyeli olduğu kanısında bulunmaktadır. Son olarak, ülkenin yerli kapasitesini artırmayı ve dış tedariklere olan bağımlılığını azaltmayı amaçlayan bir yol haritası sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Increasing atmospheric greenhouse gas concentrations led to global warming over 1.1°C above pre-industrial levels, despite countries' Paris Agreement commitments to net zero emission targets. As the energy sector is the largest contributor to climate change, limiting global warming necessitates the widespread adoption of clean energy technologies. Hence, the dynamics of energy geopolitics are poised for a radical change due to the transition from fossil fuels to low-carbon and renewable energy. Since clean energy technologies require a greater quantity and variety of critical minerals, they became an essential component of net zero scenarios. However, the growing reliance on critical minerals impacts various sectors, including energy, due to their finite nature, high geographical concentration, ESG concerns, and regional/global tensions. Their growing importance has driven an increase in critical mineral strategies, which aim to bolster their domestic production, processing, recycling, and supply diversification. Turkey has also committed to achieving net zero emissions by 2053 and reducing its emissions by 41% by 2030. Developing clean energy technologies is an integral part of its overarching climate policy, which requires uninterrupted access to critical minerals. However, Turkey does not have a critical mineral strategy, and there is a literature gap on Turkey's critical mineral potential. This study first provides an up-to-date snapshot of the global critical mineral supply. It then bridges the gap in the literature on Turkey's critical minerals, analyzing the data on its resources/reserves, production, processing, trade, and recycling. It affirms Turkey's potential to become a key player for some critical minerals, despite its weak governance, insufficient infrastructure and technologies, regulatory challenges, and regional conflicts. It then provides a roadmap for the country, which aims at enhancing its domestic capabilities and reducing its dependence on external supplies.
Benzer Tezler
- Petrol üretimi ve kalkınma ilişkisi: Angola örneği
Relationship between oil production and development: The case of Angola
GÜLŞEN KAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ekonomiİstanbul Aydın ÜniversitesiUluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERGİNBAY UĞURLU
- Integrated geochemical and thermal assessment of geothermal systems for sustainable resource utilization: A case study from the Dikili-Bergama Region, Western Anatolia
Sürdürülebilir kaynak kullanımı için jeotermal sistemlerin entegre jeokimyasal ve termal değerlendirmesi: Dikili-Bergama Bölgesi, Batı Anadolu
TOLGA AYZİT
Doktora
İngilizce
2025
Enerjiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüDisiplinlerarası Mühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER BABA
- Derin deniz madenciliğinin deniz güvenliğine etkileri
Impacts of deep sea mining on maritime security
ÇAĞSENİN NACİ YURTÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiDenizcilik Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN BOLAT
- Doğal genleşmiş perlit ve lignoselüloz dolgulu EPDM kauçuk kompozitlerin geliştirilmesi ve karakterizasyonu
Development and characterization of EPDM rubber composites filled with natural expanded perlite and lignocellulose
CENNET ÇAVDAROĞLU
- Makroalglerden saflaştırılan ade inhibitör peptitlerin karakterizasyonu ve nanoenkapsülasyonu: Biyoaktivitelerinin ve stabilitelerinin araştırılması
Characterization and nanoencapsulation of ace inhibitor peptides purified from macroalgae: İnvestigation of their bioactivity and stability
EDA ŞENSU DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERAAT ÖZÇELİK
DOÇ. DR. AYSUN YÜCETEPE