Suriye'den gelen göçmenlerde tütün kullanım sıklığı ve seyri üzerine karma bir araştırma: Manisa ili örneği
A mixed study on the frequency and course of tobacco use among immigrants from Syria: The case of Manisa province
- Tez No: 943747
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖRKEM YARARBAŞ, PROF. DR. DERYA ŞAŞMAN KAYLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Sosyal Hizmet, Public Health, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı, Suriye'den gelen göçmenlerin tütün ürünü kullanım sıklığı ve nikotin bağımlılık düzeyleri ile bunlarla ilişkili sosyodemografik faktörleri ortaya koymak, göç sürecinin tütün kullanım alışkanlıklarını nasıl değiştirdiğini ve bu değişimi etkileyen faktörleri, kültürel yapıları ile tütün ürünleri kullanım alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi açıklamaktır. Yöntem: Araştırmada karma yöntem araştırması türlerinden sıralı açıklayıcı desen kullanılmıştır. Araştırmanın ilk kısmı olan nicel çalışmaya Manisa'da yaşayan Suriye'den göç eden 18 yaş ve üzeri 402 katılımcı, ikinci kısmı olan nitel çalışmaya ise nicel çalışmada nikotin bağımlılık düzeyi orta ve üstü çıkan 29 katılımcı dahil edilmiştir. Nicel araştırmada kullanılan anket formunda, literatür taranarak oluşturulmuş sosyodemografik bilgi formu, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT) ve Sigara Bırakmaya Hazıroluşluk Puan Ortalaması sorusu kullanılmıştır. Nitel araştırmada, literatür desteğiyle oluşturulmuş yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler Suriyeli Arapça tercümanlar eşliğinde toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (Anova), korelasyon analizi ve ki-kare testi analizleri; nitel verilerin analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %51.5'i sigara, %46.3'ü nargile kullanmaktadır. Suriyeli göçmenlerin sigaraya başlama yaş ortalaması 18, nargileye başlama yaş ortalaması ise 20'dir. Katılımcıların sigara kullanma durumlarıyla cinsiyet, yaş, eğitim durumu, çalışma durumu ve pasif içiciliğe maruziyet değişenkenleri ilişkilidir. Katılımcıların FNBT puan ortalamalarının 4.42±2.64 olduğu, %14'ünün orta, %26'sının yüksek ve %12'sinin çok yüksek düzeyde nikotin bağımlılıklarının olduğu tespit edilmiştir. Sigara kullanmaya başlama yaşı düştükçe ve çocuk sayısı arttıkça katılımcıların nikotin bağımlılık düzeylerinin arttığı, ayrıca pasif içiciliğe maruz kalanlar ile ailesinde tütün ürünü kullanımı bulunanların nikotin bağımlılık düzeyinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Katılımcıların nargile kullanım durumlarıyla cinsiyet, yaş, çalışma durumu, medeni durum, çocuk sayısı ve beraber yaşanılan kişiler değişkenleri ilişkilidir. Sigara kullanan katılımcıların %32'si sigara kullanımına Türkiye'de başlamıştır ve Suriye'deyken de sigara kullanan katılımcıların %65'i Türkiye'ye göç ettikten sonra daha çok miktarda sigara kullandığını belirtmektedir. Göç sonrası sigara kullanım oranlarının artışıyla nargile kullanım oranlarındaki artış ilişkili bulunmuştur. Yapılan nitel görüşmelerde katılımcılar tarafından sigaranın ilk kullanımı çevre etkisi ve ikram, keyif, merak ve özenme ile sağlık sorunları nedenleriyle ilişkilendirilmiştir. Göç sonrası katılımcıların sigara kullanım nedenlerinin değiştiği, yaşam koşullarının zorluğu ve savaşın etkisi, psikolojik etkiler, maddi zorluklar, can sıkıntısı ve yalnızlık ile gelecek kaygısı faktörlerinin ön plana çıktığı görülmektedir. Ayrıca göç sonrasında sigara kullanım alışkanlıklarında da değişiklikler olduğu görülmektedir. Sigara ve nargile kullanımında kültürel açıdan cinsiyet farklılıklarının, cinsiyete göre mekansal farklılıkların, yaşa bağlı farklılıkların ön plana çıktığı, pasif maruziyetin normalleştirildiği, dini açıdan değerlendirme yapıldığı görülmektedir. Bu örüntüler bölgesel olarak değişebilmekte ve farklılaşabilmektedir. Sağlık problemleri, maddi durumlar ve çocuklarını düşünme faktörleri Suriyeli göçmenlerin sigara kullanımını bırakma motivasyonlarını oluşturmaktadır. Sonuç: Sonuç olarak tütün bağımlılığı ile mücadele kapsamında göçmen ve mülteciler için eğitim programları, koruyucu ve önleyici tedbirler, bırakma programları oluşturulurken Suriyeli göçmenlerin yaşadıkları göç deneyimi, tütün kullananların sosyodemografik özellikleri, kültürel açıdan tütün kullanım örüntüleri ve bırakma motivasyonları göz önünde bulundurulmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler; Tütün kullanım bozukluğu, göç ve göçmenler, kültür
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to reveal the frequency of tobacco product use and nicotine dependence levels of migrants from Syria and the associated sociodemographic factors, to explain how the migration process changes tobacco use habits and the factors affecting this change, and to explain the relationship between cultural structures and tobacco product use habits. Method: In the study, a sequential explanatory design, one of the mixed method research types, was used. In the quantitative study, which is the first part of the research, 402 participants aged 18 and over who migrated from Syria living in Manisa were included, and in the qualitative study, which is the second part of the research, 29 participants whose nicotine dependence level was found to be medium or above in the quantitative study were included. In the questionnaire form used in the quantitative research, a sociodemographic information form, Fagerström test for Nicotine Dependence (FNBT) and Smoking Cessation Readiness Score Average question were used. In the qualitative research, a semi-structured interview form developed with the support of the literature was used. Data were collected in the presence of Syrian Arabic translators. Mann Whitney U test, Kruskal Wallis H test and One-Way ANOVA, correlation analysis and chi-square test were used to analyze the quantitative data; content analysis was used to analyze the qualitative data. Results: 51.5% of the participants smoke cigarettes and 46.3% use hookah. The average age at which Syrian migrants start smoking is 18, while the average age at which they start hookah is 20. The variables of gender, age, education, employment status and exposure to secondhand smoke are associated with the smoking status of the participants. The mean FNBT score of the participants was 4.42±2.64, 14% had moderate, 26% had high and 12% had very high levels of nicotine dependence. It was found that the nicotine dependence levels of the participants increased as the age of starting smoking decreased and the number of children increased, and the nicotine dependence levels of those exposed to passive smoking and those with a family history of tobacco product use were higher. The variables of gender, age, employment status, marital status, number of children, and cohabitants are associated with participants' hookah use. 32% of the respondents who smoke started smoking in Turkey and 65% of the respondents who smoked in Syria reported that they smoked more cigarettes after migrating to Turkey. The increase in smoking rates after migration was found to be associated with an increase in hookah use rates. In the qualitative interviews, the first use of cigarettes by the participants was associated with environmental influence and treats, pleasure, curiosity and emulation, and health problems. It is seen that the reasons for smoking have changed after migration, and the factors of difficult living conditions and the impact of the war, psychological effects, financial difficulties, boredom and loneliness, and future anxiety have come to the fore. It is also observed that there have been changes in smoking habits after migration. It is seen that gender differences, spatial differences according to gender, age-related differences come to the forefront, passive exposure is normalized, and religious evaluations are made in terms of cigarette and hookah use. These patterns may vary and differentiate regionally. Health problems, financial conditions and thinking about their children constitute the motivations of Syrian migrants to quit smoking. Conclusions: As a result, it is thought that it is important to take into consideration the migration experience of Syrian migrants, sociodemographic characteristics of tobacco users, cultural patterns of tobacco use and motivation to quit while developing education programs, preventive and protective measures and cessation programs for migrants and refugees within the scope of combating tobacco dependence. Keywords; tobacco use disorder; emigrants and immigrants; culture
Benzer Tezler
- Küreselleşme çağında göç: Değerler ve çıkarlar ikileminde AB ve Türkiye göç politikalarının Suriyeli göçmenler üzerinden analizi
Migration in the age of globalization: An analysis of EU and Turkish migration policies in the dilemma of values and interests on Syrian immigrants
BAŞAK KAYA
- Göçmen karşıtı tutum ve davranışlar üzerine bir inceleme: Şanlıurfa örneği
An examination on attitudes and behaviors toward migrants: The case of Şanlıurfa
MERVE REYHAN EKİNCİ
- Karabağ savaşı sonrası Azerbaycan'da göçmenlere yönelik uygulanan sosyal politikalar
Social policies for migrants after the Karabakh war in Azerbaijan
HALİL İBRAHİM EĞRİFESLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiYalova ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN KAVİ
- Erzurum'daki Suriyeli sığınmacıların sosyoekonomik özellikleri
Syrian asylum seekers socioeconomic characteristics in Erzurum
ÖZNUR ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAMIK TANFER ALTAŞ
- Bir entegrasyon aracı olarak din üniversitede okuyan Suriyeli öğrenciler (Harran Üniversitesi örneği)
As an integration tool religion a research about the Syrian students studying (University example of Harran University)
HALİL YAKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKGÜL