Adölesan sporcularda beslenme bilgisi, tutumları, davranışları ve gelecekteki eğitim ihtiyaçları ölçeğinin Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Validity and reliability of the Turkish version of the nutrition knowledge, attitudes, behaviors, and future educational needs questionnaire in adolescent athletes
- Tez No: 945432
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE SEVEN AVUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Adölesan sporcular için iyi bir beslenme bilgisi, büyüme ve gelişmenin yanı sıra performanslarını arttırmaya, sakatlıkları önlemeye ve iyileşmeyi hızlandırmaya katkıda bulunur. Sporcuların beslenme bilgisini araştıran çalışmalar olmasına karşın, adölesan dönemdeki sporcular için bir ölçek bulunmamaktadır. Çalışmamızda adölesan sporcular için Walsh ve arkadaşları tarafından geliştirilen beslenmesi bilgisi, tutumları, davranışları ve gelecekteki eğitim ihtiyaçları ölçeğinin Türkçe'ye geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmıştır. Anket tercümesinde çeviri geri-çeviri tekniği kullanılmış, Türk dili ve kültürüne uygun hale getirilerek 40 kişi ile pilot çalışma yapılmıştır. Ölçek geçerlilik ve güvenilirliğinin sağlanmasında Cronbach'ın alfa katsayısı ve sınıf içi korelasyon katsayısı hesaplamaları kullanılmıştır. Çalışma bir spor kulübünde veya spor lisesinde en az 1 yıldır eğitim alan, 15-18 yaş ve arasında toplam 385 sporcunun katılımı ile yapılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 15,79±1,04 yıldır. Sporcuların beslenmesi bilgi puanı genel ortalaması 7,42±2,17 puan, enerji ve yakıtları yeniden doldurmak 3,32±1,14 puan, hidrasyondan 1,71±0,78 puan, takviyelerden 1,30±0,87 puan, proteinlerden 1,08±0,86 puandır. Beslenmesi bilgisi soruları için hesaplanan cronbach alfa Katsayısı değerleri enerji ve yakıtları yeniden doldurmak için 0,723, hidrasyon için 0,752, takviyeler için 0,774 ve proteinler içi 0,751 ve sporcu beslenmesi bilgisi geneli için 0,837 bulunmuştur. Sporcu beslenmesi bilgisi soruları için hesaplanan sınıfiçi korelasyon katsayıları enerji ve yakıtları yeniden doldurmak için 0,939, hidrasyon için 0,917, takviyeler için 0,965 ve proteinler için 0,901 ve sporcu beslenmesi bilgisi geneli için 0,946 bulunmuştur. Sonuç olarak, ölçeğin Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin değerlendirilmesi sağlanan bu ölçeğin, Türk adölesan sporcuların beslenme durumunu değerlendirmede kullanılması uygundur ve önerilmektedir. Güç kuvvet sporları yapan sporcuların takviyeler ve proteinler alt boyutlarından daha yüksek puan aldığı tespit edilmiştir. Sporcuların yaşı, boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve BKİ değerleriyle beslenme bilgisi arasında pozitif ilişki bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Good nutritional knowledge for adolescent athletes contributes not only to growth and development but also to enhancing performance, preventing injuries, and accelerating recovery. Although there are studies investigating the nutritional knowledge of athletes, there is no specific scale available for adolescent athletes in Turkey. In our study, we conducted a validity and reliability study for the Turkish version of the form developed by Walsh et al., which evaluates nutritional knowledge and attitudes, behaviors, and future educational needs questionaire. The translation-retranslation technique was used for the questionnaire, and a pilot study was conducted with 40 participants after adapting it to the Turkish language and culture. To ensure the scale's validity and reliability, Cronbach's alpha coefficient and Intraclass Correlation Coefficient (ICC) were calculated. The study was carried out with a total of 385 athletes aged between 15 and 18 years, who had been receiving training for at least one year at a sports club or sports high school. The average age of the participants was 15.79±1.04 years. The average overall score for nutrition knowledge among the athletes was 7.42±2.17. Scores for the subcategories were as follows: 3.32±1.14 for energy and refueling, 1.71±0.78 for hydration, 1.30±0.87 for supplements, and 1.08±0.86 for proteins. The Cronbach's alpha coefficients calculated for the nutrition knowledge questions were 0.723 for energy and refueling, 0.752 for hydration, 0.774 for supplements, 0.751 for proteins, and 0.837 for the overall scale. The intraclass correlation coefficients were 0.939 for energy and refueling, 0.917 for hydration, 0.965 for supplements, 0.901 for proteins, and 0.946 for the overall scale. As a result, this scale, whose Turkish validity and reliability have been established, is appropriate and recommended for assessing the nutritional status of Turkish adolescent athletes. It was found that athletes involved in strength and power sports scored higher in the supplements and proteins subcategories. A positive relationship was found between nutritional knowledge and the athletes' age, height, weight, and BMI.
Benzer Tezler
- Elit adölesan yüzücülerde yeme tutum ve beslenme bilgi düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between eating attitudes and nutritional awareness levels of elite adolescent swimmers
EBRU KARDELEN KOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Bilgi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU SAĞLAM
- Investigating the impact of nutrition education given to adolescents exercise regularly between the ages of 10-16 athletes' nutrition knowledge
Özel bir spor kulübünde düzenli spor yapan adölesan sporculara verilen beslenme eğitiminin beslenme bilgi düzeylerine olan etkisinin incelenmesi
NORA KUMRAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAKİ SERDAR ÖZTEZCAN
- Investigating the impact of nutrition education given to parents on adolescent swimmers' consumption habits and nutrition knowledge
Ebeveynlere verilen sporcu beslenmesi eğitiminin adölesan yüzücülerin beslenme bilgi düzeylerine ve tüketim alışkanlıklarına olan etkisinin araştırılması
DİLARA SERARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Beslenme ve DiyetetikYeditepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM KAYA CEBİOĞLU
- Adolesan altyapı sporcularının diyet kalitesi, beslenme bilgi düzeyi ve ruh hali profilleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between diet quality, nutrition knowledge level and mood profiles of adolescent youth athletes
ÇAĞNUR ERTUĞRUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEZBAN ESEN KARACA ÇELİK
- Adölesan sporcularda Akdeniz diyeti uyumuna yönelik beslenme eğitiminin diyet kalitesi ve antropometrik ölçümler üzerinde etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of nutrition education towards compliance with the Mediterranean diet on diet quality and anthropometric measurements in adolescent athletes
BEYZA ÖZKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE ÖNGÜN YILMAZ