İslami finansal kurumlarda finansal mühendislik ve ürün geliştirme: Belirleyici faktörler, etkiler ve sorunlar üzerine ampirik bir araştırma
Financial engineering and product development in Islamic financial institutions: An empirical research on its determining factors, impacts and problems
- Tez No: 945699
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SARAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, Maliye, Banking, Finance
- Anahtar Kelimeler: İslami Bankacılık, İslami Finansal Kurumlar, Finansal Mühendislik, Ürün Geliştirme, Islamic Banking, Islamic Financial Institutions, Financial Engineering, Product Development
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam İktisadı ve Finansı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
Çağımız finans dünyasında yeni bir sistem gibi algılanan İslami finans esasen Müslüman dünyasında orta çağlardan beri uygulanmaktadır. İlkeleri arasında reel varlığa dayalı olma, karşılıklı risk ve kâr paylaşımı, adalet ve işlemlerde hakkaniyet yer almaktadır. İslami finans kuruluşlarının mevcut ürünleri uygulamalarına ve yeni finansal ürünleri geliştirilmesi için İslami danışma kurullarından onay almaları gerekmektedir. Bununla birlikte, mevcut ürün geliştirme uygulamaları temel ve yasal düzeylerde ikilemlerle karşı karşıyadır ve bazıları İslami finans ürünlerinin İslam hukukunun özüne ve ruhuna değinmeden geleneksel finansal ürünleri taklit ettiğini savunmaktadır. Bu görüş sahiplerine göre İslami finans ürünlerinin geliştirilmesi ve mühendislik süreci, bugün egemenliği olan konvansiyonel finansal sisteme ve yasal çerçeveye uyma ihtiyacından etkilenmektedir. Bu durum, İslami finans ürünlerini geliştirme süreçlerinin yeterince incelenmemesine yol açmıştır. Bu nedenle, bu çalışma İslami Finans Kuruluşlarının (İFK'lar) yeni ürünler tasarlamak ve geliştirmek için kullandıkları faktörleri ve metodolojileri araştırmaktadır. İFK'ların finansal mühendislik ve ürün geliştirme süreçlerini yönlendirmek için dini standartları yapılarına nasıl dahil ettiklerini incelemektedir. Araştırmada, İslami finans sektöründeki kilit isimlerle yapılan anket ve mülakatları içeren karma bir yöntem kullanılmıştır. Veriler Sosyal Bilimler için İstatistik Paketi (SPSS) ve Moment Yapı Analizi (AMOS) yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, İslami finans çerçevesinde bir ürün için sağlam bir yapı oluşturmanın üç temel hususu ele almanın çok önemli olduğunu göstermektedir: biçim, içerik ve uygulama. Çalışma ayrıca Şeriata uygun bir ürün ile Şeriata dayalı bir ürün arasındaki ayrımın yanlışlığına ve Şeriata uygunluk eksikliğine dikkat çekmektedir. Araştırma, düzenleyicilere, politika yapıcılara, Şeriat Kurullarına ve İFK'ların ürün geliştirme ekiplerine ilave tavsiyeler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Islamic finance, a relatively new financial system, has been practiced in the Muslim world since the middle ages. Its principles include mutual risk and profit sharing, justice, and asset based finance. The development of new financial products requires approval from the Islamic Jurisprudence. However, current practices of product development exhibit some discrepancies with some arguing that Islamic finance products are replicating conventional financial products without addressing the substance and spirit of Islamic law. The development and engineering process of Islamic finance products has been impacted by the need to comply with the conventional interest-based financial system and legal framework. This has led to a lack of scrutiny of the form- substance compatibility of Islamic financial products. Therefore, the current study investigates the factors and methodologies used by Islamic Financial Institutions (IFIs) to engineer and develop new products. It examines how IFIs incorporate religious standards into their structures to drive financial engineering and product development processes. The research used a mixed method, including questionnaire surveys and interviews with key figures in the Islamic finance industry. The data was analyzed using Statistical Package for Social Sciences (SPSS) and Analysis of Moment Structure (AMOS) software. The findings suggest that to establish a sound structure for a product within the framework of Islamic finance, it is crucial to address three key aspects: form, substance, and implication. The research provides further recommendations to regulators, policy- makers, Shari'ah Boards, and product development teams of IFIs.
Benzer Tezler
- Otomatik depolama ve boşaltma sistemleri tasarım parametreleri ve hızlı tüketim ürünleri sektöründe uygulanması
Automatic storage and retrieval system design parameters and implementation of fast moving consumer goods sector
YASİN EMRE BURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BASKAK
- Investigation of embedding methods on gnn basedrecommender models
Çizge sinir ağı temelli öneri sistemleriüzerinde kullanılan gömme tipinin etkisinin araştırılması
MUSTAFA AKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF YASLAN
- Modele de determination de prix de vente effectif flou
Bulanık etkin satış fiyatı belirleme modeli
FARUK ERTUĞ
Yüksek Lisans
Fransızca
2000
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ETHEM TOLGA
- Design and analysis of privacy-preserving and regulations-compliant central bank digital currency
Mahremiyet koruyucu ve regülasyonlara uyumlu merkez bankası dijital parası tasarımı ve analizi
ALİ DOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL BIÇAKCI
- Opportunities of cost reduction and risks of budget overrun in maintenance spending of an airline in the current market conditions
Güncel pazar koşullarında bir havayolunun bakım harcamalarında bütçe aşım riskleri ve maliyet azaltma fırsatları
REMZİ SALTOĞLU
Doktora
İngilizce
2019
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN İNALHAN