Türkiye şeker politikalarının dönemsel analizi
A periodical analysis of sugar policies in Türkiye
- Tez No: 945729
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN GÖKHAN DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Şeker politikaları, Özelleştirme, Tarımsal destekler, Nişasta bazlı Şekerler (NBŞ), Şeker kanunu, Kırsal kalkınma, Sugar policies, Privatization, Agricultural subsidies, High-fructose corn syrup (HFCS), Sugar law, Rural developmen
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Şeker, yalnızca doğrudan insan tüketimine yönelik temel bir gıda ürünü olmakla kalmayıp; hayvancılık, biyoenerji, kimya ve ilaç sanayii, gıda ve içecek üretimi, kâğıt ve ambalaj, tekstil, biyoplastik, sağlık, kozmetik ve lojistik gibi pek çok sektöre katkı sağlayan stratejik bir emtiadır. Gıda güvenliğindeki rolü, stratejik niteliği, tarım ile sanayi arasında köprü işlevi görmesi ve kırsal kalkınmaya olan katkıları sayesinde, şeker birçok ülkenin tarım ve ekonomi politikalarında kritik bir konumda yer almaktadır. Bu çalışma, Türkiye'de 1925 ile 2025 yılları arasında uygulanan şeker politikalarının tarihsel, ekonomik ve kurumsal dönüşümünü incelemektedir. Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki devlet öncülüğünde yürütülen sanayileşme çabalarından başlayarak, 1980 sonrası dönemde uygulamaya konulan neoliberal politikalar ve 2001 yılında yürürlüğe giren Şeker Kanunu çerçevesinde başlatılan özelleştirme süreci ayrıntılı biçimde analiz edilmiştir. Tarım ve sanayi politikalarının kesişim noktasında yer alan bir sektör olarak şeker, yalnızca ekonomik yönüyle değil; sosyal, politik ve çevresel boyutlarıyla birlikte ele alınmıştır. Araştırma, akademik literatür ve kurumsal raporların belge analizi esas alınarak nitel bir yöntemle yürütülmüştür. Çalışmanın temel bulgusu, Türkiye'de şeker politikalarının yalnızca tarımsal bir düzenleme alanı olmadığı; aynı zamanda sanayi stratejileri, kırsal dönüşüm, sosyal refah ve dış ticaret politikalarını bütüncül biçimde kapsayan çok boyutlu bir yapı arz ettiğidir. Bu çerçevede, Türkiye'nin şeker politikasının geleceği; üreticiyi merkeze alan, kamu yararını ve uzun vadeli sürdürülebilirliği önceleyen bir düzenleyici çerçevenin benimsenmesini zorunlu kılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Sugar is not only a fundamental food product directly consumed by humans but also a strategic commodity with far-reaching implications across various sectors, including livestock farming, bioenergy, chemical and pharmaceutical industries, food and beverage manufacturing, paper and packaging, textiles, bioplastics, healthcare, cosmetics, and logistics. Its integral role in food security, its strategic significance, its function as a bridge between agriculture and industry, and its contributions to rural development position sugar as a critical component in the agricultural and economic policies of many nations. This study examines the historical, economic, and institutional evolution of Türkiye's sugar policies between 1925 and 2025. Beginning with the statedriven industrialization efforts of the early Republican era, the research explores the neoliberal policy shifts of the post-1980 period and the privatization process institutionalized by the Sugar Law enacted in 2001. As a sector situated at the crossroads of agricultural and industrial policy, sugar is analyzed not only through economic lenses but also within broader social, political, and environmental frameworks. The research employs a qualitative methodology based on document analysis of academic literature and institutional reports. The study finds that sugar policies in Turkey are not limited to agricultural regulation; rather, they encompass a multidimensional policy sphere that integrates industrial strategy, rural transformation, social welfare, and international trade considerations. In this context, the future of sugar policy in Turkey demands a producercentered orientation supported by a regulatory approach that prioritizes public interest and long-term sustainability.
Benzer Tezler
- Erken Cumhuriyet Dönemi'nden günümüze İstanbul'da değişen konut söyleminin reklamlar üzerinden analizi
Analysis of the changing housing discourse in Istanbul over advertisements from Early Republican Period to present
PINAR ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Terör ve turizm ilişkisi: Türkiye üzerine yansımalar
Relationship between terrorism and tourism: Reflections on Turkey
YEKTA ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
TurizmDüzce ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZAFER AKBAŞ
- Şeker pancarında kota uygulamalarının şeker pancarı üretimine etkileri ve üreticilerin sosyo-ekonomik durumlarında meydana gelen değişimler: Eskişehir İli Alpu Alçesi araştırması
The impact of sugar beet quota applications on sugar beet production and the changes on producers? socio-economic situations: the case of Alpu District of Eskisehir Province
ARZU KEPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT GÜLÇUBUK
- AB ve Türkiye'de şekerde uygulanan tarım politikaları ve Trakya'da şekerpancarı tarımının ekonomik yönleri
The agricultural policies applied for sugar in the EU and Turkey, and the economical aspects of the sugar beet agriculture in Thrace region
SEMA KONYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatTrakya ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OKAN GAYTANCIOĞLU
- Küreselleşme sürecinde tarım sektörü: Tarımsal ürünlerin fiyatlarının belirleyicileri ve Türkiye deneyimi
Agricultural sector in the globalization process: Determinants of agricultural products prices and Turkey's experience
GÜLİZ ARDİLLİ