Osmanlı dönemi çini ve seramiklerinde ağaç motifi ve kişisel uygulamalar
Tree motifs and personal applications in Ottoman period tiles and ceramics
- Tez No: 946014
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OLCAY BORATAV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Türk kültüründe ağaç motifi sembolik anlamlar ile yüklenmiştir. Şamanist inançlardan İslam kültürüne kadar uzanarak mimari ve süsleme sanatlarında yer almıştır. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde özellikle cami, türbe, çeşme gibi mimari alan dekorlamada çini uygulama ile porselen dekorlamada sıkça kullanılmış; modern tasarımlarda da varlığını sürdürmüştür. Ağaç motifinin mitolojik ve sembolik kökenleri, Osmanlı sanatındaki estetik ve düşünsel karşılıklarıyla birlikte ele alınmıştır. Türk mitolojisinde yer alan ağaç sembolünün özellikle çini ve seramikteki kullanımı incelenmiştir. Osmanlı çinilerinde ağaç motifleri dini sembolik ve estetik anlamlar taşıyarak önemli bir yer edinmiştir. Selçuklu dönemindeki geometrik ve stilize formlar, Osmanlı'da doğaya daha yakın, belirgin ve renkli motiflere dönüşmüştür. Bu süreçte Çin etkisi, Şamanizm, İslam estetiği ve İran sanatı da etkili olmuştur. Osmanlı sanatçıları dış etkileri özgün bir üslupla harmanlayarak, yerel ve kendine özgü bir sanat dili oluşturmuştur. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum tespit ve değerlendirmesi ile müze eserleri, fotoğraflar ve yerinde incelemelerle desteklenmiş, motiflerin anlamı, üslubu ve tarihsel gelişimi analiz edilmiştir. Sonuç olarak, ağaç motifi Türklerin dünya görüşü, inançları ve tarihsel süreçleri hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Ağaç motifi, geçmiş ve gelecek arasında köprü kuran ve kültürel mirasımızın önemli bir parçası olmaya devam eden bir değerdir
Özet (Çeviri)
The tree motif in Turkish culture is laden with symbolic meanings. Extending from Shamanistic beliefs to Islamic culture, it has found a place in architecture and decorative arts. During the Seljuk and Ottoman periods, it was frequently used in architectural decoration, especially in areas such as mosques, tombs, and fountains, through tile application and in porcelain decoration; it has also continued its existence in modern designs. The mythological and symbolic origins of the tree motif have been examined together with its aesthetic and intellectual counterparts in Ottoman art. The use of the tree symbol, which is found in Turkish mythology, has been particularly studied in tile and ceramic art. In Ottoman tiles, tree motifs gained an important place by carrying religious, symbolic, and aesthetic meanings. The geometric and stylized forms of the Seljuk period transformed into motifs closer to nature, more distinct and colorful in the Ottoman period. In this process, Chinese influence, Shamanism, Islamic aesthetics, and Iranian art were also influential. Ottoman artists blended external influences with an original style, creating a local and unique artistic language. The study is supported by qualitative research methods such as situation identification and evaluation, as well as museum artifacts, photographs, and on-site examinations, and the meaning, style, and historical development of the motifs have been analyzed. As a result, the tree motif provides important information about the worldview, beliefs, and historical processes of the Turkish people. The tree motif is a value that establishes a bridge between the past and the future and continues to be an important part of our cultural heritage.
Benzer Tezler
- Osmanlı dönemi İznik çini ve seramiklerinde görülen stilize çiçek motiflerinin incelenmesi, seramik form ve yüzeylerde yorumlanması
Observation of stylized floral motifs in İznik tiles and ceramics from the Ottoman period, interpretations on ceramic forms and surfaces
MERVE ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarUşak ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ GÖKÇE
- Geleneksel Türk seramik sanatında çicek: Bir tasarım ögesi olarak ele alınışı ve kişisel yorumlar
The flower in Turkish traditional ceramics art: it?s treatment as a design element and personal interpretations
CANAN GÜREL AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Güzel SanatlarAfyon Kocatepe ÜniversitesiSeramik Ana Sanat Dalı
PROF. AYŞEGÜL TÜREDİ ÖZEN
- Türk resim sanatında portre resmin gelişimi (1453-1839)
Development of portrait paint in Turkish drawing art (1453-1839)
GÜLSÜN PARLAR
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL GÜLTEKİN
- Osmanlı mavi-beyaz çini seramiklerinde yazı kullanımı (15.-16. yüzyıl)
Use of calligraphy in ottoman blue-white tile ceramics (15th-16th century)
ZÜBEYDE UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- Erken Osmanlı dönemi milet işi seramik tabakların incelenmesi
Examination of Early Ottoman period 'Miletus' pottery and ceramic plates
ŞENİZ PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LATİFE AKTAN ÖZEL