Endüstri 4.0 kapsamında robotik süreç otomasyonunun Türkiye'de uygulanabilirliği ve etkileri
The applicability and impacts of robotic process automation within the scope of industry 4.0 in Türkiye
- Tez No: 946212
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FESİH KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu tez, Endüstri 4.0'ın dijital dönüşüm vizyonu içinde Robotik Süreç Otomasyonu'nun (RSO) Türkiye'deki uygulanabilirliğini ve etkilerini kapsamlı biçimde değerlendirir. Endüstri 4.0; yapay zekâ, Nesnelerin İnterneti, büyük veri ve otonom sistemler yoluyla üretim ve hizmet süreçlerini daha esnek, hızlı ve verimli kılmayı amaçlayan bir paradigmadır; RSO ise bu dönüşümün kilit bileşenlerinden biri olarak tekrarlanan ve düşük katma değerli görevleri yazılım robotlarına devrederek maliyetleri düşürmekte, hata oranlarını azaltmakta ve insan kaynağını stratejik işlere yönlendirmektedir. Nitel araştırma tasarımına dayanan çalışmada ulusal ve uluslararası yayınlar, resmî raporlar, tezler ve sektörel analizler sistematik olarak taranmış; bulgular içerik analizinden geçirilmiştir. Bulgular, Türkiye'de RSO'nun en hızlı benimsendiği alanların bankacılık-finans, denetim-muhasebe ve e-ticaret olduğunu, buna karşılık kamu kurumları ile KOBİ'lerde eski BT altyapısı, dijital yetkinlik açığı ve yüksek başlangıç maliyetleri nedeniyle yayılımın sınırlı kaldığını göstermektedir. Uygulama örnekleri, tekrarlayan görevlerin RSO ile yüzde 50-80 oranında hızlandığını, hata oranlarının yüzde 90'a dek düştüğünü ve çalışan verimliliğinin belirgin biçimde arttığını kanıtlamaktadır. Bununla birlikte yüksek yatırım eşiği, veri güvenliği kaygıları, KVKK/GDPR uyum gereklilikleri ve örgütsel değişime direnç teknolojinin ölçeklenmesini yavaşlatan ana engeller olarak öne çıkmaktadır; özellikle KOBİ'ler bulut tabanlı düşük maliyetli platformlara sınırlı erişim yüzünden dijital dönüşümde geride kalmaktadır. Tez, RSO'nun Türkiye'nin dijital dönüşümünde kaldıraç etkisi yaratabileceğini, ancak bunun teknolojik altyapı yatırımları, üniversite-sanayi iş birlikleriyle insan kaynağı geliştirme programları, net veri güvenliği standartları ve uluslararası Ar-Ge konsorsiyumlarıyla desteklenen yerli yazılım ihracatı teşvikleri gibi bütüncül politikalarla mümkün olacağını savunmaktadır; böylelikle Türkiye'nin Endüstri 4.0 vizyonuna geçişi hızlanacak, işletmelerin operasyonel mükemmelliği pekişecek ve ülkenin küresel rekabet gücü sürdürülebilir biçimde artacaktır.
Özet (Çeviri)
This thesis comprehensively evaluates the applicability and impacts of Robotic Process Automation (RPA) in Türkiye within the digital transformation vision of Industry 4.0. Industry 4.0 is a paradigm that aims to make production and service processes more flexible, fast and efficient through artificial intelligence, Internet of Things, big data and autonomous systems; RSO, as one of the key components of this transformation, reduces costs, reduces error rates and directs human resources to strategic jobs by transferring repetitive and low value-added tasks to software robots. In the study, which is based on qualitative research design, national and international publications, official reports, theses and sectoral analyses were systematically reviewed and the findings were subjected to content analysis. The findings show that the fastest adoption areas of RSO in Türkiye are banking-finance, audit-accounting and e-commerce, whereas in public organisations and SMEs, diffusion remains limited due to outdated IT infrastructure, digital competence gap and high start-up costs. Application examples prove that repetitive tasks are accelerated by 50-80 per cent with RSO, error rates are reduced by up to 90 per cent and employee productivity increases significantly. However, high investment threshold, data security concerns, KVKK/GDPR compliance requirements and resistance to organisational change stand out as the main barriers slowing down the scaling of the technology; SMEs in particular are lagging behind in digital transformation due to limited access to cloud-based low-cost platforms. The thesis argues that RSO can leverage Türkiye's digital transformation, but only through holistic policies such as investments in technological infrastructure, human resource development programmes through university-industry collaborations, clear data security standards, and incentives for domestic software exports supported by international R&D consortia; this will accelerate Türkiye's transition to the Industry 4.0 vision, reinforce the operational excellence of enterprises, and sustainably increase the country's global competitiveness.
Benzer Tezler
- Industry 4.0 applications and digital transformation in warehouses
Depolarda dijital dönüşüm ve endustri 4.0 uygulamaları
MUSTAFA ÖGETAY BOSTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ GÜNALAY
- Endüstri 4.0 sürecinde karanlık fabrika kavramı ve robot kolun nesnelerin interneti (IoT) tabanlı uzaktan kontrolü
Lights-out manufacturing concept in industry 4.0 process and IoT-based remote control of robot arm
KAMİL ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Makine MühendisliğiMalatya Turgut Özal ÜniversitesiEnformatik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERHAT AKSUNGUR
- Üretimde dijital dönüşüm ve etkileri: Türkiye ekonomisi açısından bir analiz
Digital conversion and effects in production: An analysis for Turkey's economy
ÖZLEM ÖZAN KESBİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE EROL
- Stratejik dikey bütünleşme kararlarının modellenmesi
Modeling of strategic vertical integration decisions
MENEKŞE GİZEM GÖRGÜN
Doktora
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇKİN POLAT
- Sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojisinin yatırım ve işletme maliyetine etkisi. Talaşlı imalat yatırımı üzerine uygulama örneği
The effect of virtual and augmented reality technology on investment and operating cost. Application example on machining investment
İBRAHİM MURAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM