Geri Dön

Romatoid artrit tanısı ile izlenen bireylerin kronik hastalık özyönetimi, hastalık aktivitesi ve kinezyofobi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

An examination of the relationship between chronic disease self-management, disease activity, and kinesiophobia levels in individuals diagnosed with rheumatoid arthritis

PDF İndir

  1. Tez No: 947054
  2. Yazar: DENİZ GÖL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLA DEMİRTAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Hastalık aktivitesi, hastalık öz-yönetimi, hemşirelik bakımı, kinezyofobi, romatoid artrit, Disease activity, disease self-management, nursing care, kinesiophobia, rheumatoid arthritis
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 100

Özet

Amaç: Bu çalışmada romatoid artrit tanılı bireylerin, kronik hastalık özyönetimi, hastalık aktivitesi ve kinezyofobi düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı nitelikte olan bu çalışmaya, 25 Kasım 2023 – 22 Şubat 2024 tarihleri arasında 304 birey dahil edilmiştir. Çalışma verileri; tanıtıcı ve tıbbi özelliklerine ilişkin veri toplama formu, Romatoid Artrit Hastalık Aktivite Endeksi-5 (RADAI-5), Tampa Kinezyofobi Ölçeği (TKÖ) ve Kronik Hastalık Özyönetim Ölçeği (KHÖY) ile toplanmıştır. Veriler Pearson Korelasyon Katsayısı, Bağımsız Örneklem T Testi, ANOVA ve Tukey testi ile analiz edilmiş, bağımlı değişkenler için Çoklu Doğrusal Regresyon modeli kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 47,27±11,76 yıl olup, %83,6'sı kadındır. KHÖY alt boyutlarının ortalama puanları: Kendini Damgalama (KD) 2,28±0,91, Damgalamayla Baş Etme (DBE) 3,39±0,82, Sağlık Bakım Etkinliği (SBE) 3,90±0,94 ve Tedaviye Uyum (TU) 4,28±0,79'dur. RADAI-5 sonuçlarına göre katılımcıların %42,4'ünün orta düzeyde (4,55±2,15) hastalık aktivitesi, TKÖ sonuçlarına göre %81,91'inin yüksek düzeyde (44,41±7,46) kinezyofobi yaşadığı belirlenmiştir. Kinezyofobi ile hastalık aktivitesi arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki (r=0,300) saptanmıştır. Çoklu regresyon analizine göre KD alt boyutunu hastalık aktivitesi ve kinezyofobi (R²=0,321), DBE'yi sigara kullanımı ve egzersiz (R²=0,054), SBE'yi tanı süresi ve hastalık aktivitesi (R²=0,095), TU'yu ise ameliyat öyküsü (R²=0,052) değişkeninin etkilediği tespit edilmiştir. Sonuç: Bu çalışmada RA tanılı bireylerin özyönetimlerinde kendini damgalama düzeylerinin hastalık aktivitesi ve kinezyofobi düzeylerinden, damgalama ile baş etme düzeylerinin sigara kullanım öyküsü ve egzersiz yapma durumundan, sağlık bakım etkinliği düzeylerini hastalık aktivitesi ve tanı süresinden, tedavi uyum düzeyinin ise ameliyat öyküsü değişkeninden etkilendiği belirlenmiştir. Hastalık aktivite düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve yüksek düzeyde kinezyofobi yaşadıkları, hastalık aktivitesi arttıkça kinezyofobinin de arttığı saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Objective: This study aimed to examine the relationship between chronic disease self-management, disease activity, and kinesiophobia levels in individuals diagnosed with rheumatoid arthritis (RA). Materials and Methods: This descriptive and correlational study included 304 individuals between November 25, 2023, and February 22, 2024. Data were collected using a demographic and clinical characteristics data collection form, the Rheumatoid Arthritis Disease Activity Index-5 (RADAI-5), the Tampa Scale for Kinesiophobia (TSK), and the Chronic Disease Self-Management Scale (CDSMS). The data were analyzed using Pearson Correlation Coefficient, Independent Samples T-Test, ANOVA, and Tukey's test, while multiple linear regression models were applied for dependent variables. Results: The participants had a mean age of 47.27±11.76 years, with 83.6% being female. The mean scores of CDSMS sub-dimensions were: Self-Stigma (SS) 2.28±0.91, Coping with Stigma (CS) 3.39±0.82, Health Care Efficacy (HCE) 3.90±0.94, and Treatment Adherence (TA) 4.28±0.79. Based on RADAI-5 results, 42.4% of participants exhibited moderate disease activity levels (4.55±2.15), while TSK results revealed that 81.91% experienced high levels of kinesiophobia (44.41±7.46). A moderate positive correlation was found between kinesiophobia and disease activity (r=0.300). Multiple regression analysis showed that SS was influenced by disease activity and kinesiophobia (R²=0.321), CS by smoking status and exercise (R²=0.054), HCE by disease duration and disease activity (R²=0.095), and TA by surgical history (R²=0.052). Conclusion: This study determined that self-stigma levels in RA patients' self-management were influenced by disease activity and kinesiophobia, while coping with stigma was affected by smoking history and exercise. Health care efficacy was associated with disease activity and disease duration, and treatment adherence was linked to surgical history. Moderate levels of disease activity and high levels of kinesiophobia were observed, with an increase in disease activity correlating with an increase in kinesiophobia.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    366065

    Anti-TNF-α tedavi ile remisyon sağlanmış ve tedavisi kesilmiş romatoid artrit, ankilozan spondilit ve psöriatik artrit hastalarındaki hastalık sürecinin değerlendirilmesi

    An evaluation of the disease course in patients with rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, and ankylosing spondylitis who achieved remission with anti-TNF-α therapy and whose therapy had been withdrawn for any reason

    NAGEHAN DİK KUTLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    RomatolojiUludağ Üniversitesi

    Dahili Tıp Bilimleri Bölümü

    DOÇ. DR. HÜSEYİN EDİZ DALKILIÇ

  2. Tez No

    282191

    Periodontal hastalık ve romatoid artrit

    Periodontal disease and rheumatoid artrit

    YASEMİN ÖZKAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM TEKEOĞLU

  3. Tez No

    612170

    Romatoid artrit ve gonartrozlu hastalarda diz çevresi kas mimarisinin egzersiz tedavisiyle olan değişiminin ultrasonografik olarak incelenmesi

    Ultrasonographic evaluation of the changes in muscle architecture around knee joint after exercise training in patients with rheumatoid arthritis and gonarthrosis

    ÖVGÜ BIÇKICI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonGazi Üniversitesi

    Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERİDE NUR GÖĞÜŞ

  4. Tez No

    347938

    Romatoid artrit, osteoartrit, fibromiyalji hastalarında fiziksel uygunluk ve fiziksel aktivite düzeylerinin değerlendirilmesi

    Assessment of physical fitness and physical activity levels in patients with rheumatoid arthritis, osteoarthritis, fibromyalgia

    MANOLYA ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Fizyoterapi ve RehabilitasyonBaşkent Üniversitesi

    Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EDA TONGA

  5. Tez No

    938438

    Anti nükleer antikor (ANA) pozitifliği ile Çocuk Romatoloji Polikliniği biriminde takip edilen hastaların demografik özellikleri

    Başlık çevirisi yok

    MERT KAYASUYU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    RomatolojiEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜZİDE AKSU

Geri Dön