Türk demokrasisinin gelişiminde parti içi muhalefet: Demokrat Parti örneği (1946–1960)
Intra-party opposition in the development of Turkish democracy: The example of the Democrat Party (1946-1960)
- Tez No: 947482
- Danışmanlar: PROF. DR. NASRULLAH UZMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 320
Özet
Bu çalışmada, Türk demokrasisinin gelişiminde parti içi muhalefet olgusu Demokrat Parti örneğinden hareketle incelenmiştir. DP'nin kurulduğu 1946 yılından 27 Mayıs 1960 Darbesi'ne kadar olan süreçte yaşanan parti içi tartışmalar, ayrışmalar, tasfiyeler ve disiplin mekanizmaları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. DP'deki parti içi muhalefetin sebepleri, yönetim kadrosunun parti içi muhalefete bakışı, parti içi muhalefetin bastırılma ve tasfiye süreçleri tespit edilmiştir. DP'nin, iktidar süresince parti disiplinini sağlama konusunda çeşitli sorunlarla karşılaştığı; meclis grubu çalışma talimatnamesinin hazırlanamaması, meclis grubu toplantılarının gizliliğinin sağlanamaması ve milletvekillerinin toplantılara devam etmemeleri gibi kronik problemler yaşadığı, kendi içindeki muhalif unsurlarla ve parti disiplini sorunlarıyla mücadele ettiği, bu mücadele süreçlerinde çeşitli muhalif grupların oluştuğu görülmüştür. Parti yönetiminin, milletvekili adayı belirleme, atamalar yapma ve lider kültü yaratma gibi araçları parti içi muhalefeti bastırmak için kullandığı anlaşılmıştır. DP'nin iktidar süresince yaşadığı parti içi problemlerin ve lider merkezli siyaset anlayışının Türkiye'nin demokratikleşme sürecine etkileri tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study examines the phenomenon of intra-party opposition in the development of Turkish democracy, with a particular focus on the case of the Democrat Party (DP). It analyzes in detail the internal party debates, divisions, purges, and disciplinary mechanisms that took place from the founding of the DP in 1946 until the military coup on May 27, 1960. The research identifies the underlying causes of intra-party opposition within the DP, the leadership's attitude towards internal dissent, and the processes by which this opposition was suppressed and eliminated. Throughout its time in power, the DP faced various challenges in maintaining party discipline. Among these were the failure to draft a formal procedural guideline for the functioning of the parliamentary group, the irregular attendance of deputies at group meetings, and the inability to ensure the confidentiality of those meetings. The study reveals that the DP struggled with internal opposition and discipline-related issues, leading to the formation of distinct dissident factions within the party. It is further argued that the party leadership employed various strategies -such as controlling the nomination of parliamentary candidates, making strategic appointments, and cultivating a leader-centered political culture-to suppress internal dissent. Finally, the impact of the DP's intra-party conflicts and its leader-centric political approach on Türkiye's broader democratization process is critically discussed.
Benzer Tezler
- Demokrat Parti döneminde bürokrasi, siyaset ve demokrasi ilişkisi
Bureaucracy, politics and democracy relations in Demokrat Parti term
NEVZAT DÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSiyaset ve Sosyal Bilimler Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESAT ÖZ
- Arap vilayetlerinde 1912 Meclis-i Mebusan seçimleri
1912 Meclis-i Mebusan elections in Arab provinces
HASAN DAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇOLAK
- Cumhuriyetin kuruluşundan çok partili döneme kadar Kayseri Belediyesi (1923-1946)
The municipality of Kayseri from the founding of republic to the term of multi-parties (1923-1946)
ŞÜKRÜ ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Kamu YönetimiErciyes ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HASAN ALİ ŞAHİN
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN