Kemoterapi alan kanser hastalarında kaygı yönetiminde sanal gerçeklik meditasyonunun etkisi: Randomize kontrollü bir çalışma
The effect of virtual reality meditation on anxiety management in cancer patients receiving chemotherapy: A randomized controlled study
- Tez No: 947722
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLBEYAZ CAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu çalışma, kemoterapi alan kanser hastalarında kaygı yönetiminde, sanal gerçeklik destekli meditasyon uygulamasının etkisini değerlendirmek amacı ile gerçekleştirildi. Üç gruplu randomize kontrollü deneysel tasarıma sahip olan çalışma Bezmiâlem Vakıf Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Ayaktan Kemoterapi Ünitesinde tedavi gören yetişkin kanser hastaları ile Nisan 2024-Mart 2025 tarihleri arasında yürütüldü. Dahil edilme ve dışlanma kriterlerine uyan hastalar randomize edilerek sanal gerçeklik destekli meditasyon (n=29), sanal gerçeklik destekli video (n=29) ve kontrol gruplarına (n=30) ayrıldı ve toplamda 89 hastaya çalışmaya dahil edildi. Üç gün boyunca her gün 10 dakika süreyle, meditasyon grubuna sanal gerçeklik destekli meditasyon; video grubuna ise doğa temalı videolardan oluşan içerikler sanal gerçeklik gözlüğü aracılığıyla uygulandı. Kontrol grubu ise standart bakım aldı. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hasta Tanıtım Formu, Durumluk/Sürekli Kaygı Ölçeği, Vital Bulgu Takip Formu, Uygulama Memnuniyeti Değerlendirme Formu ve Sanal Gerçeklik Rahatsızlığı Anketi kullanıldı. Durumluk kaygı ve vital bulgu ölçümleri, üç gün boyunca her uygulama öncesi ve sonrasında yapılırken; sürekli kaygı ölçümünün ön testi birinci gün, son testi üçüncü gün uygulama sonunda ve izlem testi ise 30. günde gerçekleştirildi. Veriler SPSS 25 ile analiz edildi; grup içi ve gruplar arası farklar için ANOVA, Paired Samples Test ve Repeated Measures Test kullanıldı. Çalışma grubunu yaş ortalaması 53,88±11,83 olan, %43,8'i ilkokul mezunu, %56,2'si kadın, %78,7'si evli ve %47,2'si geliri giderine denk olan hastalar oluşturdu. Hastaların %29,2'sı gastrointestinal, %25,8'i meme ve %16,9'u akciğer kanseri tanısına sahipti. Müdahale ve kontrol gruplarında yer alan hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri benzerdi. Her iki müdahale, kontrol grubuna kıyasla durumluk kaygı düzeyinde anlamlı azalma sağladı. Sanal gerçeklik destekli meditasyon uygulamasının bu azalmada daha etkili olduğu belirlendi. Sürekli kaygı düzeyinde anlamlı azalma yalnızca meditasyon grubunda gözlendi ancak izlem testinde sürekli kaygı düzeylerinin tüm gruplarda benzer olduğu tespit edildi. Her iki uygulamaya yönelik hasta memnuniyeti yüksek bulundu ve hiçbir hastada yan etki bildirilmedi. Sonuç olarak, sanal gerçeklik destekli meditasyon uygulamasının, kemoterapi sürecindeki kanser hastalarında durumluk kaygı düzeyini azaltmada hem standart bakım uygulamasına hem de doğa temalı video içeriği sunulan sanal gerçeklik uygulamasına kıyasla daha etkili bir yöntem olduğu belirlendi.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluate the effect of a virtual reality–based meditation intervention on anxiety management in cancer patients undergoing chemotherapy. The study employed a three-arm randomized controlled experimental design and was carried out between April 2024 and March 2025 at the Outpatient Chemotherapy Unit of Bezmialem Vakıf University Health Application and Research Center. Eligible patients were randomly assigned to one of three groups: virtual reality–based meditation (n=29), virtual reality–based nature video (n=29), and control (n=30), resulting in a total sample of 89 participants. For three consecutive days, patients in the meditation group received 10-minute sessions of virtual reality–assisted meditation, while the video group viewed 10-minute nature-themed content via virtual reality headset. The control group received standard care only. Data collection tools included the Patient Information Form, State–Trait Anxiety Inventory, Vital Signs Monitoring Form, Satisfaction with Intervention Evaluation Form, and Virtual Reality Sickness Questionnaire. State anxiety and vital signs were measured before and after each session for three days, while trait anxiety was assessed on Day 1 (pre-test), Day 3 (post-test), and Day 30 (follow-up). Data were analyzed using SPSS version 25. Differences within and between groups were evaluated using ANOVA, Paired Samples Test, and Repeated Measures Test. The sample had a mean age of 53.88 ± 11.83 years; 43.8% had a primary school education, 56.2% were female, 78.7% were married, and 47.2% reported their income as equal to their expenses. In terms of cancer type, 29.2% had gastrointestinal cancer, 25.8% had breast cancer, and 16.9% had lung cancer. Sociodemographic and clinical characteristics were similar across the intervention and control groups. Both interventions significantly reduced state anxiety compared to the control group, with the meditation group demonstrating a greater reduction. A significant decrease in trait anxiety was observed only in the meditation group; however, no differences were found between the groups at the 30-day follow-up. Patient satisfaction with both interventions was high, and no adverse effects were reported. In conclusion, the virtual reality–based meditation intervention was found to be an effective method for reducing state anxiety in cancer patients undergoing chemotherapy, demonstrating greater efficacy than both standard care and the nature video–based virtual reality intervention.
Benzer Tezler
- Kanserli çocuklara uygulanan terapötik oyunun yaşam kalitesi ve semptom kontrolüne etkisi
The effect of the therapeutic play applied to pediatric patients with cancer on quality of life and symptom control
HATİCE UZŞEN
Doktora
Türkçe
2021
HemşirelikEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİDAR ZÜMRÜT BAŞBAKKAL
- Endometrium kanserlerinde P53, PTEM ve mikrosatellitesinin hastalığın prognuzu üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of P53, pten and microsatellite on the prognosis of the disease in endometrial cancers
MUTLU ÖĞÜT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Kadın Hastalıkları ve DoğumManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK GÜVENAL
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYÇA TAN
- 3D mikro-bt görüntüleme yöntemi ile küçük hücreli dışı akciğer kanserinde metastatik ve nonmetastatik lenf nodlarının karşılaştırmalı değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SÜLEYMAN GÖKALP GÜNEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Göğüs Kalp ve Damar CerrahisiAnkara ÜniversitesiGöğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEN KAYI CANGIR
- Kemoterapi alan kanser hastalarında stres yaratan durumlar ve stresle başetme stratejileri
Stress in cancer patients receiving chemotherapycaused situations and strategies for coating strategies
ZUHAL SERBEST
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikKTO Karatay ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP SAYAR
- İlk defa kemoterapi alan kanser hastalarında sanal gerçeklik gözlüğünün vital bulgular ve durumluluk kaygı düzeyine etkisi
The effect of virtual reality glasses on vital findings and state anxiety level in cancer patients receiving chemotherapy for the first time
SEBİLE ÖZDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR İNKAYA