Kanserli çocuklara uygulanan terapötik oyunun yaşam kalitesi ve semptom kontrolüne etkisi
The effect of the therapeutic play applied to pediatric patients with cancer on quality of life and symptom control
- Tez No: 706064
- Danışmanlar: PROF. DR. DİDAR ZÜMRÜT BAŞBAKKAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nursing, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Terapötik oyun, çocukluk çağı kanserleri, çocuk hemşireliği, yaşam kalitesi, semptom kontrolü, Therapeutic play, childhood cancers, pediatric nursing, quality of life, symptom control
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Giriş: Çocuğu ve ailesini hem fiziksel hem de psikososyal olarak etkileyen bir durum olan kanser, çocukluk döneminde en önemli ölüm nedenlerinden biridir. Kanser tanısının konması ve tedavi sürecinin başlaması, çocuğun uzun süre hastanede kalması, agresif tedavilerin uygulanması çocuğun günlük rutin alışkanlıklarının değişmesine, fiziksel sorunlara, duygusal ve davranışsal değişikliklere, eğitim problemlerine neden olmaktadır. Hemşirelerin hastalık ve kemoterapi ile ilişkili fizyolojik ve psikolojik yan etkileri bilmeleri, girişimlerini planlayarak bakım hizmeti sunmaları çok önemli ve yaşamsaldır. Birçok fizyolojik ve psikolojik sıkıntı yaşayan, yaşam kalitesi etkilenen, bir dizi olumsuz davranış ve tepki sergileyen çocuğun semptom yönetiminde ve hastalık sürecinde farmakolojik olmayan yöntemlerin kullanılması sınırlıdır. Terapötik oyun, çocuklar tarafından sıklıkla ortaya çıkan endişe ve öfkeyi azaltmak için kullanılan, çocuk hastanın psikososyal zorlukların üstesinden gelmesini destekleyen, çocukların en iyi şekilde büyüme gelişmesine yardımcı olan ve hastaneye yatma süreci ile başa çıkmasını kolaylaştıran bir yöntemdir. Amaç: Hematoloji ve onkoloji kliniğinde tedavi almak üzere yatışı yapılan kanserli çocuklara uygulanan terapötik oyunun yaşam kalitesi ve semptom kontrolüne etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma tek grup ön test-son test modelli yarı deneysel klinik araştırmatır. Veriler Aralık, 2019 – Mayıs, 2021 tarihleri arasında, Ege Üniversitesi Çocuk Hastanesi Kemik İliği Transplantasyon Ünitesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Hastanesi Hematoloji-Onkoloji Kliniğinde tedavi gören 15 kanserli çocuktan toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak“Çocuk Hasta Bilgi Formu”,“PedsQL Yaşam Kalitesi Kanser Modülü 5-7, 8-12 Yaş Çocuk ve Ebeveyn Ölçeği”,“Edmonton Semptom Tanılama Ölçeği”kullanılmıştır. Ortalama yatış süresi 1 ay ve üzerinde olan çocuk hastaların klinikte kalış süresi göz önünde bulundurularak her bir çocuk ile terapötik oyun haftanın iki günü en fazla 60 dk. olacak şekilde 4 hafta boyunca 120 defa uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25.0 programında analiz edimiştir. Bulgular: PedsQL Yaşam Kalitesi Kanser Modülü 5-7 ve 8-12 Yaş Çocuk Ölçeği ve ağrı-acı, bulantı, tedavi kaygısı, endişe ve bilişsel problemler alt boyutlarından aldıkları puanların medyanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı (p>0.05) ancak, işlemsel kaygı, algılanan fiziksel görünüm ve iletişim alt boyutlarından zamana bağlı olarak aldıkları puanların medyanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir (p˂0.05). Çocukların PedsQL Yaşam Kalitesi Kanser Modülü 5-7 ve 8-12 Yaş Çocuk Ölçeği toplam puan ortalaması terapötik oyun öncesinde 57.97±14.83, terapötik oyun sonrasında 62.08±12.97'dir. Çocuklar ile yapılan görüşmelere göre; çocukların %85'inde ağrı, %76.7'sinde yorgunluk, %57.5'inde bulantı, %62'sinde üzüntü, %62.4'ünde endişe, %71.7'sinde kendisini kötü hissetme, %51.7'sinde uykusuzluk semptomlarının geliştiği görülmüştür. Edmonton Semptom Tanılama Ölçeği'ne göre çocukların ağrı, yorgunluk, bulantı, üzüntü, endişe, uykusuzluk, iştahsızlık, kendini kötü hissetme, cilt ve tırnaklarda değişim, ağızda yara ve ellerde uyuşma semptomları için terapötik oyun öncesi ve sonrasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu, terapötik oyun sonrası semptomların şiddetinin azaldığı belirlenmiştir (p˂0.05). Sonuç: Terapötik oyunun kemoterapi alan kanserli çocukların deneyimlediği fiziksel ve duygusal semptomların şiddetinin azaltılmasında etkili bir yöntem olduğu, terapötik oyundan sonra çocukların yaşam kalitesi genel toplam puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir değişim belirlenmemesine karşın yaşam kalitesi genel puanında öncesine göre artış olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Introduction: Cancer, which is a condition that affects the child and his family both physically and psychosocially, is one of the most important causes of death in childhood. The diagnosis of cancer and the beginning of the treatment process, the long stay of the child in the hospital, the application of aggressive treatments cause the child's daily routine habits to change, physical problems, emotional and behavioral changes, and educational problems. It is very important and vital for nurses to know the physiological and psychological side effects associated with the disease and chemotherapy, and to plan their interventions, and provide care. The use of non-pharmacological methods in the symptom management and disease process of the child who has many physiological and psychological problems, whose quality of life is affected, and who exhibits a series of negative behaviors and reactions is limited. In this direction, therapeutic play is a method that is used to reduce the anxiety and anger. It also helps the child patient to overcome psychosocial difficulties, helps the child grow and develop at the highest level, and makes it easier to cope with the hospitalization process for child. Aim: The aim of this study was to examine the effect of therapeutic play applied to children with cancer hospitalized for treatment in hematology and oncology clinic on quality of life and symptom control. Method: The study is quasi-experimental clinical research with a single group pretest-posttest model. Data were collected from 15 children with cancer who were treated at Ege University Children's Hospital Bone Marrow Transplantation Unit and Ondokuz Mayıs University Children's Hospital Hematology-Oncology Clinic between December 2019-May 2021.“Pediatric Patient Information Form”,“PedsQL Cancer Module 5-7- and 8-12-Years Child and Parent Report”,“Edmonton Symptom Treatment Scale”were used as data collection tools. Considering the length of stay in the clinic of pediatric patients with an average hospital stay of 1 month or more, therapeutic play was performed with each child for 4 weeks, 2 days a week for a maximum of 60 minutes. The obtained data were analyzed in SPSS 25.0 program. Results: There was no statistically significant difference between the median scores of the PedsQL Cancer Module 5-7, 8-12 Years Old Child Report and the pain, nausea, treatment anxiety, anxiety, cognitive problems sub-dimensions (p>0.05), but it was determined that there was a statistically significant difference between the median scores of physical appearance, procedural anxiety, and communication sub-dimensions depending on time (p˂0.05). Children's PedsQL Quality of Life Cancer Module 5-7 and 8-12 Age Child Scale total score before therapeutic play is 57.97±14.83 and after therapeutic play is 62.08±12.97. It was observed that 85% of the interviews with children developed symptoms of pain, 76.7% fatigue, 57.5% nausea, 62% sadness, 62.4% anxiety, 71.7% feeling bad, 51.7% insomnia. According to the Edmonton Symptom Treatment Scale, there was a statistically significant difference before and after therapeutic play for children's symptoms of pain, fatigue, nausea, sadness, anxiety, insomnia, loss of appetite, feeling good, changes in skin and nails, sores in the mouth and numbness in the hands. It was determined that the severity of the symptoms decreased after the game (p˂0.05). Conclusion: It has been determined that therapeutic play is an effective method in reducing the severity of physical and emotional symptoms experienced by children with cancer who receive chemotherapy. Although there was no statistically significant different in the general total scores of the children's quality of life between before and after therapeutic play, it was observed that there was an increase in the overall quality of life score after therapeutic play compared to before.
Benzer Tezler
- 6-12 yaş kanserli çocukların yaşamları ve hastalık süreci hakkında algıları: Nitel bir çalışma
Perceptions about the lives and disease process of children 6-12 years of age with cancer: A qualitative study
SİBEL DAĞLIYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE GÜDEK SEFEROĞLU
- Kanserli çocuklara uygulanan aromaterapi ve müzik dinletisinin uykuya etkisi
The effect of aromatherapy and music concert applied to children with cancer on sleep
AYŞE ARICIOĞLU SÜLÜN
Doktora
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİnönü ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRİYE HİLAL YAYAN
- Kanserli çocukların hastalık ve tedaviye ilişkin psikolojik tepkilerinin belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
HİCRAN ÇAVUŞOĞLU
- Kemoterapi alan çocuklarda etkili hemşirelik girişimlerinin yorgunluk semptomuna etkisi
Impact of effective nursing interventions effect the fatigue syndrome which are received chemotheraphy with children
RABİA EKTİ GENÇ
- Çocuk onkoloji hastalarında yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi
Evaluate the factors effecting quality of life of pediatric oncology patients
NİHAL SARGIN YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
OnkolojiUludağ ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BETÜL BERRİN SEVİNİR