Orta Karadeniz Bölgesinde avlanan yaban domuzu (Sus Scrofa) etlerinin zoonoz parazitler yönünden araştırılması
Investigation of wild boar (Sus Scrofa) meat hunted in the Central Black Sea Region in terms of zoonotic parasites
- Tez No: 947823
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞİNASİ UMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Parazitoloji, Veteriner Hekimliği, Public Health, Parasitology, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Veterinerlik Parazitolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Orta Karadeniz Bölgesi'nde bulunan Samsun, Amasya ve Çorum illeri içinde barındırdığı deltalar ile yaban hayatı ve zengin biyoçeşitliliği ile ekolojik açısından önemli bir bölgedir. Bölgenin iklim koşulları ve uygun bitki örtüsü sebebiyle yaban domuzları için elverişli yaşam koşullarını sağlamaktadır. Yaban domuzları birçok mikroorganizma için rezervuar görevi görmesinin yanında, parazitler için de enfeksiyon kaynağı olabilmektedir. Yaban domuzlarının kentsel yaşam alanları ve çiftlik hayvanlarının yaşam alanlarına yaklaşması ve bazen aynı ortamı paylaşmalarından dolayı önemli bir risk kaynağı oluşturmaktadır. Ülkemizde yaban domuzları ile ilgili çalışmaların çok kısıtlı olmasından dolayı bu tez çalışması planlanarak yaban domuzu etlerinde bulunan zoonoz parazitlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Milli Parklar Genel Müdürlüğünden alınan izinle birlikte avcılar ile iletişime geçilerek yasal avlanma günlerinde izinli olarak avlanan avcılara eşlik edilmiş ve bu süre zarfında 100 adet yaban domuzundan çeşitli kas dokuları toplanmış ve laboratuvarda morfolojik, serolojik ve moleküler yöntemler ile incelenmiştir. Uygulanan parazitolojik tanı yöntemleri ile yaban domuzlarının yaş, cinsiyet ve lokasyon bilgilerinin duyarlılıkları ve özgünlüklerinin istatistiksel analizleri yapılmıştır. Trichinella spp. için yapılan yapay sindirim ve trişinelloskop yönteminde hiç larva bulunamazken, yaban domuzu etlerinin dondurulup çözülmesiyle elde edilen et suları ile yapılan ELISA testinde %26,08 oranında pozitif antikor varlığı saptanmış ve bu sonuç ülkemizde yaban domuzlarındaki ilk antikor varlığının bildirimi olmuştur. Alaria alata, mezoserker göç tekniği ile araştırılmış ancak hiç pozitif sonuç alınamamıştır. Protozoon türlerinden; Sarcocystis türleri için yapılan çalışmada hem yapay sindirim hem konvansiyonel PCR metodu karşılaştırmalı olarak kullanılmış, yapay sindirim sonucunda %83 pozitiflik oranı saptanırken, multipleks konvansiyonel PCR sonucunda %92 oranında S. miescheriana tespit edilmiştir. Sekans sonuçları PV111295 erişim numarası ile GenBank'a kayıt edilmiştir. Benzer şekilde tüm numuneler Toxoplasma gondii açısından moleküler olarak çalışılmış, %50 oranında T. gondii varlığı tespit edilmiştir. Sekans sonuçları PV133829, PV133830 ve PV133831 erişim numarası ile GenBank'a kayıt edilmiştir. Neospora caninum'da konvansiyonel PCR metodu ile aranmış ve %38 oranında pozitiflik tespit edilmiştir. Bunun yanında, yapılan literatür taramasında üç protozoon türünün de miks enfeksiyon şeklinde bildirime rastlanmamış, bu çalışmada 25 yaban domuzunda (%25) tespit edilen miks enfeksiyon oranı literatüre önemli katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada tespit edilen Sarcocystis miescheriana, Toxoplasma gondii ve Neospora caninum ülkemizde yaban domuzlarında ilk moleküler bildirimler olurken, hem halk sağlığı hem de veteriner hekimlik açısından sonraki yapılacak çalışmalar için önemli bir veri kaynağını oluşturmaktadır. Zoonoz özelliği halen netleşmemiş olan ve patojenitesi diğer türlere nazaran daha düşük olan Eucoleus garfiai 100 dil numunesinin 83'ünde (%83) tespit edilmiş ve ülkemizde ilk bildirimi yapılmıştır. Sekans sonuçları PV111295, PV111296 ve PV111297 erişim numaralarıyla GenBank'a kayıt edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Samsun, Amasya, and Corum provinces, located in the Central Black Sea Region of Türkiye, constitute an ecologically significant area due to their deltas, wildlife, and rich biodiversity. The region's climatic characteristics and suitable vegetation provide favourable living conditions for wild boars. Wild boars act as reservoir hosts for numerous microorganisms and may also serve as potential sources of parasitic infections. Their increasing proximity to urban habitats and livestock farming areas and occasional overlap in habitat utilisation pose a substantial risk for zoonotic transmission. In Türkiye, studies on wild boars remain limited; thus, this thesis was designed to identify zoonotic parasites present in wild boar meat systematically. Within this framework, official authorization was obtained from the General Directorate of National Parks, and coordination was established with licensed hunters. During designated hunting periods, researchers accompanied legally permitted hunters to collect muscle tissue samples from 100 wild boars. These samples were subsequently analyzed using morphological, serological, and molecular methodologies. Statistical analyses were conducted to evaluate the sensitivity and specificity of the applied parasitological diagnostic techniques, as well as to assess correlations with variables such as the age, sex, and geographical location of the wild boars. No larvae were detected in the analyses for Trichinella spp. using artificial digestion or trichinelloscopy methods. However, ELISA testing of meat juices obtained by freezing and thawing wild boar meat revealed a 26.08% positivity rate for antibodies, marking the first documented report of antibody presence in wild boars in Türkiye. Alaria alata was investigated via the mesocercarial migration technique, but no positive results were detected. For protozoan species identified in wild boar meat, Sarcocystis spp. were analyzed comparatively using artificial digestion and conventional PCR methods. Artificial digestion yielded an 83% positivity rate, whereas multiplex conventional PCR detected Sarcocystis miescheriana in 92% of samples. Sequencing results were deposited in GenBank under accession number PV111295. Similarly, all samples were molecularly analyzed for Toxoplasma gondii, with 50% testing positive. These sequences were registered in GenBank under accession numbers PV133829, PV133830, and PV133831. Screening for Neospora caninum via conventional PCR revealed a 38% positivity rate. Notably, a review of existing literature found no prior reports of mixed infections involving these three protozoan species. The identification of mixed infections in 25 wild boars (25%) in this study represents a novel contribution to the literature. The molecular detection of Sarcocystis miescheriana, Toxoplasma gondii, and Neospora caninum in wild boars in Türkiye represents the first such reports in the country. These findings constitute a critical data resource for future studies in both public health and veterinary medicine, offering insights into zoonotic risks and potential epidemiological pathways. Eucoleus garfiai, a nematode species with lower pathogenicity compared to other related species and whose zoonotic potential remains unresolved, was detected in 83 out of 100 tongue samples (83%), marking its first documented report in Türkiye. The sequencing results have been deposited in GenBank under accession numbers PV111295, PV111296, and PV111297.
Benzer Tezler
- Karadeniz'de avlanan balıklarda betanodavirus enfeksiyonunun epidemiyolojisi
Epidemiology of betanodavirus infection in captured fish in blacksea
BAHADIR MÜFTÜOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Veteriner HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeterinerlik Viroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN ALBAYRAK
- Orta Karadeniz Bölgesinde avlanan küçük demersal ve pelajik balık türlerinin kas dokusunda metallothionein, oksidatif stres ve eser metallerin incelenmesi
Investigation of metallothionein, oxidative stress and trace metals in muscle tissue of small demersal and pelagic fish species caught in the Central Black Sea region
ASMAA ADIL MOHAMMED AL JALALY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Veteriner HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeterinerlik Biyokimyası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY ÇİFTCİ
- Karadeniz'de avlanan balıklarda infeksiyöz pankreotik nekrozis (IPN), viral hemorajik septisemi (VHS) ve infeksiyöz hematopoetik nekrozis (IHN) virüs enfeksiyonlarının epidemiyolojisi
Epidemiology of infectious pancreatic necrosis (IPN), viral hemorrhagic septicemia (VHS) and infectious hematopoetic necrosis (IHN) virus infections in fish caught in Black sea
FATİH DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Veteriner HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeterinerlik Viroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN ALBAYRAK
- Orta Karadeniz bölgesinde ortasu trolü ile avlanan balık stoklarının tahmin edilmesi
Stock assessment of the fish stocks exploited by midwater trawl in Middle Black Sea region
ERCAN ERDEM
Doktora
Türkçe
2012
Su ÜrünleriSinop ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEDAT GÖNENER
- Orta Karadeniz'de (Samsun-Yakakent, Ordu-Akçay) avlanan çaça (Sprattus sprattus phalericus Risso, 1826) balığının avlanabilir biyokütle tahmini
Estimating explotiable biomass for sprat (Sprattus sprattus phalericus Risso, 1826) catched by midwater trawl in Middle Black Sea (Samsun-Yakakent, Ordu-Akçay)
UĞUR ÖZSANDIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Su ÜrünleriSinop ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEDAT GÖNENER