Geri Dön

Halhalı zeytin çeşidi klonlarının genetik varyasyonunun morfolojik ve moleküler markörler kullanılarak belirlenmesi

Assessment of genetic diversity in the halhali olive cultivar clones based on morphological traits and molecular markers

  1. Tez No: 947980
  2. Yazar: MURAT ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. CELİL TOPLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

Bu çalışma, Hatay ilinde yaygın olarak yetiştirilen Halhalı zeytin çeşidinin klonları arasındaki çeşit içi genetik varyasyonun morfolojik özellikler ve moleküler markörler kullanarak belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Toplam 66 varsayılan Halhalı klonu, UPOV-IOC deskriptörlerine göre tanımlanan 39 morfolojik özellik temelinde değerlendirilmiştir. Ayrıca, 14 kontrol çeşidi ile birlikte DCA, GAPU ve UDO serilerine ait 23 SSR (Simple Sequence Repeats) primeri kullanılarak moleküler analizler yapılmıştır. Morfolojik verilere uygulanan Temel Bileşenler Analizi (TBA), ilk üç bileşenin eigen değerinin toplam varyansın %38.42'sini ve eigen değeri >1 olan ilk 11 bileşenin toplam varyansın %78.55'ini açıkladığını ortaya koymuştur. Korelasyon analizinde, özellikle meyve ve çekirdek boyutları arasında kuvvetli pozitif korelasyonlar gözlenmiştir. En yüksek korelasyon değerleri kuru maddede yağ oranı/yaş meyve yağ oranı (r=0.86, p

Özet (Çeviri)

This study was conducted to determine the intra-varietal genetic diversity of the Halhalı olive cultivar, which is widely cultivated in Hatay province, using both morphological characteristics and molecular markers. A total of 66 putative clones of the Halhalı cultivar were morphologically characterized based on 39 traits defined by UPOV-IOC descriptors. In addition, molecular analyses were performed using 23 SSR (Simple Sequence Repeats) primers from the DCA, GAPU, and UDO series, along with 14 control cultivars. Principal Component Analysis (PCA) of morphological data revealed that the first three components accounted for 38.42% of the total variance, while the first 11 components with eigenvalues greater than 1 explained 78.55% of the total variance. Correlation analysis showed strong positive correlations, particularly among fruit and pit size traits. The highest correlation was observed between oil content in dry matter and oil content in fresh fruit (r = 0.86, p < 0.01). Cluster analysis grouped the clones into seven major clusters. SSR analysis yielded a total of 92 bands, ranging from 2 to 8 bands per primer, with an average of 4 bands per primer. The average polymorphism rate was determined as 89.1%. Band sizes ranged between 75 and 1250 bp. The number of effective alleles ranged from 1.00 to 1.54, and the average Polymorphic Information Content (PIC) value was 0.59. The most informative SSR markers were identified as DCA9, DCA14, GAPU59, and UDO99-009. The DICE similarity coefficient among clones varied between 0.58 and 1.00. In the UPGMA dendrogram, twelve clones/cultivars were separated from the others, while the remaining genotypes clustered into two main groups. The findings of this study revealed the existence of significant morphological and molecular variation among Halhalı clones, and a few cases of homonymy were also recorded. It was concluded that the combined use of morphological and molecular markers provides a more reliable approach for the characterization and genetic evaluation of olive germplasm.

Benzer Tezler

  1. Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri

    Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types

    SEVDA DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER

  2. Farklı olgunluk zamanlarının Hatay yerel zeytin çeşitlerinde meyve ve zeytinyağı kalitesi ile soğukta muhafazasına etkileri

    The effect of different maturity times on fruit and olive oil quality with cold storage on Hatay local olive varieties

    CANAN AYDINLIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ERHAN ÖZDEMİR

  3. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetiştirilen bazı yerel zeytin çeşitlerinin mikroçoğaltımı

    Micropropagation of some local olive varieties growing in Southeast Anatolia Region

    ZELİHA ÇİFTÇİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EBRU SAKAR

  4. Yöresinde yetiştirilen zeytin çeşitlerinin pomolojik ve biyokimyasal olarak incelenmesi

    Pomological and biochemical characteristics in local olive CVS grown in the its origin

    GÜLER DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜCAHİT TAHA ÖZKAYA

  5. Hatay'da yetişen farklı zeytin türlerine ait yaprak örneklerinin ekstraktlarında bulunan fenolik bileşiklerin tayini ve antioksidan aktivitelerinin araştırılması

    Determination of phenolic compounds in extracts of leaf samples of different olive species growing in Hatay and investigation of their antioxidant activities

    SEDA AĞÇAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    KimyaHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. GÜL ÖZYILMAZ