Türkiye'de örfi idare uygulamaları (1940-1947)
Martial law practices in Türkiye (1940-1947)
- Tez No: 948252
- Danışmanlar: PROF. DR. NASRULLAH UZMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 573
Özet
Bu tez çalışmasının amacı; İkinci Dünya Savaşının yarattığı tehlike nedeniyle Türkiye'de İstanbul Edirne Tekirdağ Kırklareli Çanakkale ve Kocaeli illerinde ilan edilen örfi idare uygulamalarının tespit edilerek değerlendirilmesidir. Türkiye'de ilan edildiği bölgenin tamamında en uzun süre uygulanan bu örfi idare uygulaması yedi yıl bir ay sürmüştür. Bu hakkında daha önce bir çalışmada yapılmamış olması sebebiyle bu konuda çalışma yapılmıştır. Yapılmamıştır. Örfi idarenin uygulamasının öncelikle hukuki dayanakları ile yetkilerini ortaya koyulmuş ve bu yetkilerini dayanarak yapılan uygulamalar tespit edilmiştir. Bunun yanında örfi idare mahkemelerinin kuruluşu ile bu mahkemelerde görülen davaların soruşturma ve yargılama aşamaları belirlenerek değerlendirilmiştir. Yakın tarihi etkileyen davaların safhaları ayrıntılı olarak ortaya konulmuş duruşma safhalı yargılanan kişiler ve yargılama sonuçları hakkında doğru bilgiler bir araya getirilmiştir. Örfi idarenin özellikle basın üzerindeki sansür uygulamaları ile basın kuruluşlarını kapatması ve muhaliflerin bölge dışına çıkarılma uygulamaları çalışmada önemli yer almıştır. Bu tespitlerin yanı sıra Örfi idare uygulamalarında iç ve dış gelişmelerin etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Örfi idarenin uygulamalarına maruz kalan önemli kişiler listelenerek durumları değerlendirilmiştir. Bu çalışma yapılırken birincil kaynaklar ve arşiv belgelerinden ağırlıklı olarak faydalanılmıştır. Dönemin ulusal ve yerel basın kuruluşlarının yayımlanan nüshalarının büyük bir kısmı taranmıştır. Yine dönemde basımı yapılan eserler ağırlıklı olmak üzere konuya ilişkin telif eserler de incelenmiştir. İkinci dünya savaşının yarattığı tedirginlik nedeniyle altı ilde ilan edilen ve 1940-147 yılları arasında uygulanan örfi idare ile ilgili tüm bilgi ve belgeler bir araya getirilmeye çalışılmıştır. Böylece günümüzde de etkileri hissedilen İkinci Dünya Savaşı dönemindeki örfi idare uygulamalarının tespiti ve değerlendirmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study investigates the implementation of martial law in six Turkish provinces—İstanbul, Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, Çanakkale, and Kocaeli—declared due to the perceived threat of the Second World War. Lasting for seven years and one month, it represents the longest-standing martial law in a single region of Turkey. The research fills a significant gap in the literature, as no prior comprehensive academic analysis of this period had been conducted. The thesis examines the legal basis and authority of martial law, the operations of martial law courts, and the judicial processes involved. It provides detailed insights into high-profile cases, including trial procedures and verdicts. Special attention is given to censorship practices imposed on the press, the shutdown of media outlets, and the forced relocation of dissidents. Primary sources, archival documents, and periodicals from national and local media were extensively utilized. The study also explores the impact of both internal and external political developments on martial law implementation. By compiling and evaluating all available data from 1940 to 1947, the research offers a comprehensive assessment of the martial law practices during World War II in Turkey and their lasting societal effects.
Benzer Tezler
- Demokrat Parti Döneminde iktidar-sivil toplum kuruluşları ilişkileri: 1950-1960
Relations with non-governmental organizations Period ruling Democratic Party: 1950-1960
ALİ ŞAĞAN
Doktora
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
- Cumhuriyet Döneminde sıkıyönetimler 1974-1983
Martial laws in the Republic Period 1974-1983
SELİM HÜSEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT BAKAR
- Türkiye'de ordu-siyaset ilişkisi bağlamında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Cemal Tural'ın askeri ve siyasi faaliyetleri
Military and political activities of the Chief of the General Staff, General Cemal Tural, in the context of the military-political relationship in Turkey
BERRİN NURCAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALAATTİN UCA
- Tasviri Efkâr Gazetesinin İkinci Dünya Savaşı'na bakışı (1940-1945)
Tasviri Efkâr Journal?s view World War II. (1940?1945)
ORHAN TOPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ARIKAN
- Kıbrıs Türktür Cemiyeti ve faaliyetleri
'Association of Turkish Cyprus' and it's activities
UMUT GÜRSES