Geri Dön

Kemoterapi alan kanser hastalarında mental iyi oluş ve özbakım davranışlarının belirlenmesi

Determination of mental well-being and self-care behaviors in cancer patients undergoing chemotherapy

  1. Tez No: 949333
  2. Yazar: NİHAL PEKŞEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP ÖZER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Kanser, Hemşirelik, Mental İyi Oluş, Özbakım Davranışları, Cancer, Nursing, Mental Well-Being, Self-Care Behaviors
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Amaç: Bu araştırma, kemoterapi alan kanser hastalarında mental iyi oluş ve özbakım davranışlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: Araştırma, Eylül 2023- Mayıs 2025 tarihleri arasında Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Prof.Dr.Mustafa Samur Tıbbi Onkoloji Kemoterapi Ünitesinde kemoterapi tedavisi alan 370 kanser tanılı birey ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama formları olarak Kişisel Bilgi Formu, Warwick-Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği ve Özbakım Davranışları Ölçeği kullanılarak yüzyüze toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde SAS 9.4 paket programı kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Pearson korelasyon analizi, t testi, Ki-Kare testi, regresyon ve one way anova kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin %55.1'inin kadın, %63.5'inin ilköğretim mezunu, %83.2'sinin evli, %23.5'inin akciğer kanseri ve yaş ortalamalarının 58.9±12.40 olduğu belirlenmiştir. Bireylerin mental iyi oluş puan ortalamalarının 45.11±6.19, özbakım davranışları puan ortalamalarının 71.16±9.78 olduğu, mental iyi oluş ve özbakım davranışları düzeylerinin orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Mental iyi oluş ve özbakım davranışları arasında pozitif yönde, orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bireylerin mental iyi oluş düzeyinde eğitim seviyesi, ekonomik durumu, eşlik eden hastalıkları ve bakım ihtiyacının, özbakım davranışları düzeyinde ise yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi, ekonomik durumu, eşlik eden hastalıkları, hastalık süresi, kür sayısı gibi değişkenlerin etkili olduğu saptanmıştır. Sonuç: Kemoterapi alan kanser hastalarının orta düzeyde mental iyi oluş ve özbakım davranışları düzeylerine sahip olduğu, mental iyi oluş ve özbakım davranışları arasında pozitif bir ilişki saptandığı sonucuna ulaşılmıştır. Mental iyi oluş ve özbakım davranışları düzeylerinin belirlenmesi ve geliştirilmesine yönelik hemşirelik girişimlerinin planlanması ve bu alanda çalışmaların artırılması önerilmektedir.

Özet (Çeviri)

Objective: This research was conducted descriptively with the aim of determining mental well-being and self-care behaviors in cancer patients receiving chemotherapy. Method: The study was conducted between September 2023 and May 2025 with 370 individuals diagnosed with cancer who were receiving chemotherapy treatment at the Akdeniz University Hospital, Prof. Dr. Mustafa Samur Medical Oncology Chemotherapy Unit. Data were collected face-to-face using the Personal Information Form, the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale, and the Self-Care Behaviors Scale. For the statistical analysis of the data, the SAS 9.4 software package was used. The data were evaluated using descriptive statistics, Pearson correlation analysis, t-test, Chi-square test, regression analysis, and one-way ANOVA. Results: It was determined that 55.1% of the individuals participating in the study were women, 63.5% had completed primary education, 83.2% were married, 23.5% of them had lung cancer and the mean age was 58.9±12.40. The mean score for Mental Well-Being was 45.11±6.19, and the mean score for Self-Care Behaviors was 71.16±9.78, indicating that both mental well-being and self-care behavior levels were at a moderate level. A moderately positive and significant relationship was found between mental well-being and self-care behaviors. It was also determined that factors such as education level, economic status, presence of comorbidities, and care needs had an effect on the level of mental well-being. Similarly, variables such as age, gender, education level, economic status, presence of comorbidities, duration of illness, and number of chemotherapy cycles were found to influence the level of self-care behaviors. Conclusion: It was concluded that cancer patients receiving chemotherapy had a moderate level of mental well-being and self-care behaviors, and a positive relationship was found between mental well-being and self-care behaviors. It is recommended to plan nursing interventions aimed at determining and improving the levels of mental well-being and self-care behaviors, and to increase studies in this area.

Benzer Tezler

  1. Kemoterapi alan kanser hastalarında hastalık algısı ve kansere verilen tepki tarzı

    Illness perception and mental adjustment to cancer in oncology patients receiving chemotherapy

    YUSUFCAN YILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    OnkolojiAnkara Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİLİZ ÇAY ŞENLER

  2. Modeling of magnetic nanoparticle concentration from CT images for cancer therapy using hyperthermia

    Hipertermi ile kanser tedavisi için manyetik nanoparçacıkların konsantrasyonlarının bilgisayarlı tomografi kullanılarak modellenmesi

    RASTIN ALABAF

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Biyomühendislikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSA YILDIRIM

  3. Kemoterapi alan kanser hastalarında dini inanç ve maneviyatın depresyon düzeyi ve yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi

    Determining the role of religious belief/spirituality on coping with the disease in cancer patients on chemotherapy

    EDA ÖZGE YAZGAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HemşirelikAnkara Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYTEN DEMİR ZENCİRCİ

  4. Kanser hastalarında benlik saygısı, başa çıkma tutumları ve sosyodemografik özelliklerin yaşam kalitesi ile ilişkisi

    Quality of life in cancer patients: relationships with self-esteem, coping strategies and sociodemographic characteristics

    YAĞMUR HATİCE KILIÇ YANGIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE ZEYNEP TUZCULAR VURAL

  5. Kanser hastalarında görülen semptomlar ve destekleyici bakım gereksinimleri

    Symptoms and supportive care needs in cancer patients

    OLGAY KARABULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HemşirelikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUKADDER MOLLAOĞLU