Katılımcı kültür ve dijital hikâye anlatıcılığı: YouTube marvel hayran kanalları üzerine bir analiz
Participatory culture and digital storytelling: An analysis on YouTube marvel fan channels
- Tez No: 949500
- Danışmanlar: PROF. DR. LALE KABADAYI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Performing and Visual Arts, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 403
Özet
Bu çalışma, YouTube platformunda faaliyet gösteren çevrimiçi Marvel hayran topluluklarının, katılımcı kültür ve dijital hikâye anlatıcılığı bağlamındaki yapılanma ve işleyiş pratiklerini analiz etmektedir. Günümüz dijital medya ortamlarında hayranlar içerik tüketicisi olmakla birlikte içerikleri yorumlayan, yeniden şekillendiren ve üreten katılımcılardır. Özellikle YouTube gibi kullanıcı temelli platformlarda, hayran toplulukları medya metinleri etrafında söylemler üretmekte, tartışmalar başlatmakta, ortak deneyimler oluşturmakta ve kültürel üretime etkin bir biçimde katılmaktadır. Çok katmanlı anlatı yapısı ve geniş hayran kitlesiyle Marvel Evreni, bu tür etkileşimlerin gözlemlenebileceği önemli alanlardan birini oluşturmaktadır. Bu bağlamda tez, YouTube'da yer alan Marvel hayran kanallarındaki video içerikleri ve hayran yorumları üzerinden dijital hikâye anlatımına dayalı üretim pratiklerini, topluluk etkileşimi örüntülerini ve katılımcı kültürün görünüm biçimlerini anlamayı amaçlamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve çevrimiçi ortamlarda kültürel analiz yapmaya olanak sağlayan netnografi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini YouTube üzerindeki Marvel hayran toplulukları, örneklemini amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen Ezgi'nin Kanalı, doguqn STUDIOS ve Geekolik kanalları oluşturmaktadır. Veri toplama süreci katılımsız gözlem tercihi temelinde yürütülmüş, video ve yorum içerikleri YouTube API aracılığıyla toplanarak analiz edilmiştir. Videolar dijital hikâye anlatımı yapısı, içerik üretim stratejileri, medyalar arası geçişler ve topluluk etkileşim biçimleri açısından incelenmiştir. Hayran yorumları netnografik analiz ilkelerine göre tematik olarak kodlanmış, hayran katılımı örüntüleri, duygusal tepkiler, topluluk normları ve topluluk inşası gibi başlıklar altında yorumlanmıştır. Araştırma bulguları, Marvel hayranlarının dijital hikâyeyi yeniden üretmenin yanında bu anlatılara kolektif yorumlar kazandırdığını ve karakterler ile olaylara dair varsayımsal kurgu ve teorilerle anlatıya aktif biçimde katkıda bulunduklarını ortaya koymaktadır. İçerik üreticilerinin kullandığı kişisel ve informel anlatım dili, mizah ve platformlar arası yönlendirmeler aracılığıyla topluluk içi etkileşim teşvik edilmekte, hayranlar arasında aidiyet duygusu gelişmekte ve ortak bir kültürel üretim alanı yaratılmaktadır. Bu yönüyle çalışma, YouTube'daki Marvel hayran kanallarının dijital çağın hikâye anlatım pratiklerine ve katılımcı kültürün oluşumuna katkıda bulunuşunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the structural and operational practices of online Marvel fan communities active on the YouTube platform within the context of participatory culture and digital storytelling. In today's digital media environments, fans are not merely passive consumers but increasingly active participants who interpret, reshape, and produce content. This transformation is particularly evident on user-driven platforms like YouTube, where fan communities create discourse around media texts, initiate discussions, cultivate shared experiences, and actively contribute to cultural production. The Marvel universe, with its multi-layered narrative structure and strong global fan base, offers a fertile site for observing such interactions. In this context, the thesis aims to understand the digital storytelling practices, patterns of community interaction, and expressions of participatory culture through video content and fan comments from selected Marvel fan channels on YouTube. The study adopts a qualitative research design and employs netnography, a method that enables in-depth cultural analysis of online communities. While the population of the study consists of Marvel fan communities on YouTube, the sample includes three specific channels, Ezgi'nin Kanalı, doguqn STUDIOS, and Geekolik, selected through purposive sampling. Data collection was conducted using non-participant observation. Content from the selected channels was retrieved using the YouTube API, and the analysis process combined summarizing content analysis and thematic coding. The video content was examined with a focus on digital storytelling structures, content production strategies, cross-platform transitions, and community interaction formats. The fan comments were thematically analyzed based on netnographic principles, exploring fan engagement patterns, emotional responses, community norms, and practices of community building. Findings reveal that Marvel fans not only reproduce digital storytelling on YouTube but also collaboratively interpret and expand these narratives through speculative theories and discussions about characters and events. Furthermore, the creators' use of a personal and informal narrative tone, humor, and cross-platform referrals fosters interaction among fans, strengthens the sense of belonging, and supports shared cultural production. In this regard, the study demonstrates how Marvel fan channels on YouTube actively contribute to the evolving practices of digital storytelling and the formation of participatory culture in contemporary media landscapes.
Benzer Tezler
- Bir popüler kültür ürünü olarak instagram ve dijital hikaye anlatımı: İzmir'de amatör bisikletçilik ve fotoğraf paylaşımı üzerine bir inceleme
Instagram and digital storytelling as a product of popular culture: An analysis of amateur cycling and photo sharing in İzmir
AYLİN KARANFİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALAHATTİN KANLIOĞLU
- Transmedya hikaye anlatıcılığı: Angry Birds evreni örneği
Transmedia Storytelling: Angry Birds Universe Sample
AYŞE BİLGİNER KUCUR
Doktora
Türkçe
2017
İletişim BilimleriAtatürk ÜniversitesiTemel İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİ İSPİR
- Dijitalleşen sahne sanatlarında anlatı formları
Narrative forms in dijitalized performing arts
YAKUP HATIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıBursa Uludağ ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MİNE ARTU MUTLUGÜN
- Dijital çağ ve müzeler: Müzelerde dijital hikaye anlatımı
Digital age and museums: Digital storytelling in museums
ECE SU MERCANGÖZ
- Seyircilerin ve düzenleyenlerin gözüyle çevrim içi film festivalleri: Dönüş(emey)en tanımlamalar, olanaklar ve sınırlılıklar
Online film festivals: An investigation into festival experience through the perspectives of audiences and programmers
YUNUS ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE VİTRİNEL