Boşnak halk şarkılarında Türkizm etkisi
Turkism influence in Bosnian folk songs
- Tez No: 949551
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF ZİYA SÜMBÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erzurum Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Boşnak halk şarkıları, Türk-İslam kültürünün Bosna-Hersek'teki etkilerini yansıtan önemli bir kültürel mirastır. Osmanlı İmparatorluğu'nun Bosna'ya hâkimiyet kurmasıyla birlikte, Boşnak halkı, İslamiyet'i kabul etmiş ve bu süreç, halk müziğinde derin izler bırakmıştır. Boşnak halk şarkılarında, özellikle sevdalinka türü, aşk, özlem, acı gibi evrensel temaları işlerken, aynı zamanda İslamî değerler, tasavvufî öğretiler ve Osmanlı kültürü ile şekillenen derin bir manevi içerik taşır. Sevdalinka gibi şarkılar, Boşnak halkının ruhsal dünyasını ve sosyal yapısını yansıtan eserlerdir. İslam'a geçişle birlikte şekillenen yeni kimlik, bu şarkılarda belirgin şekilde hissedilir. Şarkılarda yer alan tasavvufî temalar, Peygamber sevgisi, Allah'a yöneliş gibi öğeler, halkın dini kimliğini müziğe yansıtır. Özellikle Mevlid-i Şerif gibi dini metinlerin halk şarkılarına dönüşmesi, Türk-İslam kültürünün bölgedeki etkisini açıkça ortaya koyar. Boşnak halk şarkıları, sosyal yapıyı, toplumsal değerleri ve aile ilişkilerini de işler. Osmanlı döneminin feodal yapısı, halk müziği aracılığıyla toplumsal katmanları ve sınıflar arasındaki ilişkileri yansıtır. Bu şarkılar, sadece bireysel duyguları değil, aynı zamanda halkın kültürel kimlik arayışını, toplumsal aidiyet duygusunu da ifade eder. Bu yaklaşımlar eşliğinde çalışmamızda Boşnak halk şarkıları, içerdiği Türkizm kökenli kelimeler üzerinden dikkatlere sunulacak, bu etkinin iki toplum arasında ortaya çıkan kültürel ve inaçsal payda açısından verdiği mesajlar irdelenecektir.
Özet (Çeviri)
Bosnian folk songs represent an important cultural heritage that deeply reflects the influence of Turkish-Islamic culture in Bosnia and Herzegovina. Following the establishment of Ottoman rule in Bosnia, the Bosnian people embraced Islam, and this process left profound traces in their folk music. Particularly, the sevdalinka genre, which deals with universal themes such as love, longing, and sorrow, also carries deep spiritual content shaped by Islamic values, Sufi teachings, and Ottoman culture. Songs like sevdalinka are significant works that reflect the spiritual world, social structure, and inner conflicts of the Bosnian people. The new identity shaped by the conversion to Islam is distinctly felt in these songs. The Sufi themes, love for the Prophet, and devotion to God present in the songs reflect the religious identity of the people and are deeply embedded in their cultural identity. Particularly, the transformation of religious texts like the Mevlid-i Şerif into folk songs clearly reveals the influence of Turkish-Islamic culture in the region. Bosnian folk songs also address social structure, societal values, and family relationships. The feudal system of the Ottoman period is reflected in folk music, illustrating the relationships between social strata and classes. These songs express not only individual emotions but also the cultural identity search and sense of belonging of the people. In this study, Bosnian folk songs will be examined through the lens of Turkish loanwords, and the messages conveyed through the cultural and religious common ground between the two societies will be analyzed.
Benzer Tezler
- Anatomy of Bosnian war songs: Narrative analyses of wartime songs in Bosnia and Herzegovina 1992-1995
Bosna savaş şarkılarının anatomisi: 1992-1995 yılları arasında Bosna Hersek savaş şarkılarının anlatımsal analizi
KAAN SANCAKTAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OZAN BAYSAL
- Kültürlerarası iletişim bağlamında Türk müziği'nin Kosova halkları üzerine etkisi: 'Rasim Salih örneği'
Başlık çevirisi yok
BERKANT CURİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL POYRAZ
- Türkiye'de yaşayan Boşnakların halk müziği ve oyunlarının halkbilimi açısından incelenmesi
Rsearch of the folk music and dance in terms of folklore of the Bosniaks living in Turkey
AMİLA ÇENGİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER EROĞLU
- Kosovalı halk müziği sanatçısı Aluş Nuş'un hayatı ve eserleri
Life and works of Kosovo folk musician Alus Nus
MİNE TUTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. İBRAHİM DİLEK
- Boşnak halk kültüründe Türk tekke-tasavvuf geleneğinin izleri
Impression of Turkish convent mysticism on Bosnian folk culture
FATİH İYİYOL
Doktora
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. TÜRKER EROĞLU