Nahiv geleneğinde elfiyye eleştirileri: İbn Hişâm ve İbn Akîl örneği
The criticisms of al-alfiyya in the nahw tradition: the case of Ibn Hishâm and Ibn Aqîl
- Tez No: 949636
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN DURSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
“Nahiv Geleneğinde Elfiyye Eleştirileri: İbn Hişâm ve İbn Akîl Örneği”adlı bu çalışmamız giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın kapsamı, bulguları, sınırlıkları ve yöntemine değinilmiştir. Birinci bölümde İbn Mâlik et-Tâî'nin hayatı, ilmi yönü ve eserleri ardından nahiv ilminde elfiyye türünde manzum eserlerin kaleme alınma nedeni incelenmiş ve son olarak İbn Mâlik'i el-Hulâsatü'l-Elfiyye'yi telif etmeye sevk eden saikler ele alınmıştır. Çalışmamızın ikinci ve üçüncü bölümleri, İbn Hişâm el-Mısrî'nin Evdahu'l-Mesâlik ve İbn Akîl el-Hemedânî'nin Şerhu İbn Akîl adlı eserlerinde el-Hulâsatü'l-Elfiyye'ye yönelttikleri nahiv eleştirelerilerine odaklanmaktadır. Bu çerçevede bu iki şârihin kısaca hayatına değinildikten sonra nahiv ilmindeki eleştirel tutumları, el-Hulâsa'yı şerh ettikleri eser bağlamında eleştiride takip ettikleri yöntem ve eleştiride kullandıkları ifadeler incelenmiştir. Son olarak el-Hulâsa'ya yönelttikleri eleştirilerle beraber diğer el-Hulâsa şârih ve muhaşşîlerin bu bağlamdaki değerlendirme ve açıklamalarına yer verilmiştir. Çalışmamızın sonuç kısmında ise bazı değerlendirmeler ve el-Hulâsa'ya yönelik önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study titled“The Criticisms of al-Alfiyya in the Nahw Tradition: The Case of Ibn Hishâm and Ibn Aqîl”, consists of an introduction three main chapters and a conclusion. The introduction outlines the scope of the study, its findings and the methodology employed. In the first chapter, the life, scholarly contributions, and works of Ibn Mâlik al-Tâʾî are examined. Following this, the reasons behind the composition of versified works in the field of Arabic grammar—particularly in the form of alfiyya—are analyzed. Finally, the intellectual motivations that led Ibn Mālik to compose al-Khulâsatu'l-Alfiyya are discussed. The second and third chapters focus on the grammatical critiques directed at al-Khulâsatu'l-Alfiyya by Ibn Hishâm al-Misrî in his Awdah al-masâlik and by Ibn Aqîl al-Hamadhânî in his Sharh Ibn Aqîl. In this context, the biographies of these two commentators are briefly addressed, followed by an examination of their critical approaches within the discipline of nahw. The methods they employed in their commentaries on al-Khulâsa and the terminology they used in articulating their critiques are also analyzed. Lastly alongside their criticisms, the views and explanations of other commentators and glossators of al-Khulâsa are included to provide a comparative perspective. In the conclusion of our study, some evaluations and suggestions regarding al-Khulâsa are presented.
Benzer Tezler
- Elfiyye Şerh Geleneğinde Harf-i Cerler: Üşmûnî ve Suyûtî özelinde
Prepositions in the Tradition of Commentary on Al-Alfiyya: Specific to Üşmuni and Suyuti
SALİH İŞGÜZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimPamukkale ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANA GÜVEN
- İbn Mu'tî (Ö.628/1231) ve nahiv ilmi açısından ed-Durretu'l-Elfiyye adlı eseri
Ibn Mu'tî and the ed-Durretu'l-Elfiyye work in terms of grammer science
MUHAMMED SEYFEDDİN ERİKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SOYUPEK
- Arapça öğretiminde Nazım geleneği ve İbn Mu'ti'nin Elfiyye'si
The tradition of verse in teaching of Arabic language andthe Alfiyya of Ibn Muʿti
FATİH YEDİYILDIZ
Doktora
Türkçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN KESKİNER
- ظاهرة نزع الخافض بين النحو والبلاغة
Nahiv ile belagatta harf-i cerlerin hazfedilmesi olgusu
ABDULGAFUR HALABI
Yüksek Lisans
Arapça
2021
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiArap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ABDÜLHADİOĞLU
- Arap dili gramerindeki yenileşme hareketlerinin teorik temelleri
Theoretical foundations of innovation in Arabic grammar
MUHAMMET ÇELİK
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM KAÇAR