Türkiye'de dahilde işleme rejiminin dış ticaret üzerine etkileri: sektörel bir inceleme
The effects of the inward processing regime on Türkiye's foreign trade: a sectoral examination
- Tez No: 950679
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GONCA AKGÜN GÜNGÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: İhracat Teşvikleri, Dahilde İşleme Rejimi, İthalata Bağımlılık, Türkiye İmalat Sanayi Sektörleri, Panel Veri Analizi, Export Incentives, Inward Processing Regime, Import Dependency, Turkish Manufacturing Industry Sectors, Panel Data Analysis
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Dünyada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde faaliyet gösteren firmaların uluslararası piyasalarda başarılı olmaları için devlet teşviklerinden yararlanmaları zorunlu hale gelmiştir. Hükümetin sağladığı ihracat teşvikleri, özellikle gelişmekte olan ülkelerde firmaların, gelişmiş ülkelerdeki firmalar ile rekabet edebilmelerine olanak sağlamakta ve hem ülkeye hem de üretim yapan firmalara çok büyük katkılar sağlamaktadır. İhracat teşviklerinden biri olan“dahilde işleme rejimi”uluslararası alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Dahilde işleme rejimi (DİR), ürünlerin ihraç edilme şartıyla üretiminde gümrük vergisine tabi ithal edilen yarı mamül veya hammaddeleri için Gümrük Vergisi, Fon ve KDV iadesi sağlayan bir ihracat teşviki politikasıdır. Bu kapsamda DİR, üretim alanında faaliyet gösteren işletmelerin uluslararası piyasalara girmesini sağlamak, ürün çeşitliliği ve rekabet gücünü artırmak amacıyla küresel fiyatlarla hammadde temin edilmesine imkân veren bir gümrük rejimidir. Bu çalışma, Türkiye imalat sanayi alt sektörlerinde 2013-2022 döneminde uygulanan dahilde işleme rejiminin dış ticaret üzerindeki etkilerinin Panel Veri Analizi yardımıyla incelenmesini amaçlamaktadır. Analiz sonucunda, Türkiye imalat sanayi alt sektörlerinde, DİR kapsamında yapılan ihracat, yerli üretim üzerinde pozitif bir etkide bulunurken, DİR kapsamında yapılan ihracatın imalat sanayi alt sektörlerinin istihdamı üzerinde paralel olarak pozitif bir etkisi olduğu görülmektedir. Türkiye'de DİR kapsamlı yapılan dış ticaretin ülkenin üretiminin dış ticarete bağımlılığını arttırması ve yerli üretim ve dolayısıyla yerli üreticiler üzerinde olumsuz etkilere yol açması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
It has become mandatory for companies operating in developed and developing countries in the world to benefit from government incentives in order to be successful in international markets. Export incentives provided by the government allow companies, especially in developing countries, to compete with companies in developed countries and provide great contributions to both the country and the manufacturing companies. One of the export incentives, the“inward processing regime”, is widely used internationally. The inward processing regime (IPR) is an export incentive policy that provides Customs Duty, Fund and VAT refunds for imported semi-finished products or raw materials subject to customs duty in the production of products, provided that they are exported. In this context, the IPR is a customs regime that allows companies operating in the field of production to enter international markets and to procure raw materials at global prices in order to increase product diversity and competitiveness. This study aims to examine the effects of the inward processing regime implemented in the 2013-2022 period in the Turkish manufacturing industry sub-sectors on foreign trade with the help of Panel Data Analysis. As a result of the analysis, in the manufacturing industry sub-sectors of Turkey, exports made under the scope of IPR have a positive effect on domestic production, while exports made under the scope of IPR have a parallel positive effect on employment in the manufacturing industry sub-sectors. It is expected that foreign trade made under IPR in Turkey will increase the dependence of the country's production on foreign trade and will have negative effects on domestic production and therefore on domestic producers.
Benzer Tezler
- Ekonomik etkili gümrük rejimi olan dahilde işleme rejiminin 2002 yılı sonrası Türkiye ekonomisi üzerine etkileri
The effects of inward processing regime, a customs regime with economic impact, on Türkiye's economy after 2002
MUHAMMET GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ekonomiİstanbul Gelişim ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL CEM AY
- Türkiye'de dahilde işleme rejiminin dış ticarete etkileri ve demir çelik sektörü üzerine bir değerlendirme
The effects of the inward processing regim in international trade in Turkey and an evaluation on iron and steel sector
MUHAMMET ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve İşletmecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. CEM KARTAL
- Türkiye'de dahilde işleme rejiminin tekstil ve hazır giyim sektörü ihracatı üzerindeki etkileri
The effects of inward process regime on the textile and ready-made clothing sector's export in Turkey
BESTAMİ KARAKAHYA
- Dahilde işleme rejiminin Türkiye ekonomisi ve dış ticareti üzerindeki etkilerinin analizi
Analysis of the impacts of inward processing regime on Turkish economy and foreign trade
DURSUN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiÇalışma İktisadı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RASİM YILMAZ
- Türkiye'de dahilde işleme rejimi, etkileri: Ambalaj sektörü örneği
Inward processing regime in turkey,effects: The case of packaging sector
ZEYNEP ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2019
MaliyeDokuz Eylül ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALUK TANDIRCIOĞLU