Gençlerde kimlik bocalamasını azaltmada ve psikolojik sağlığı artırmada 'kendimi keşfediyorum' programının etkililiği
The effectiveness of the 'exploring myself' program in reducing identity confusion and enhancing psychological health in youth
- Tez No: 951362
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
Bu çalışmada Kendimi Keşfediyorum Programı'nı (KKP) geliştirmek ve psikoterapötik etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. KKP'de amaç farklı düzeylerde kimlik bocalaması olan genç bireylerle duygu düzenleme ve gelecek beklentileri üzerine çalışarak kimlik gelişimlerini desteklemektir. Böylece gençlerin kimlik bocalama düzeylerini azaltıp kimlik duygularını desteklemek hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra, kimlik, duygu düzenleme ve gelecek beklentilerinin ruh sağlığı ile de önemli ilişkilerinin olduğu düşünüldüğünde, KKP ile bu bakımdan koruyucu ve önleyici bir etki yaratılması da hedeflenmiştir. KKP toplam beş seanslık, teknik eklektik biçimde oluşturulan, bilişsel-davranışçı, bireysel bir müdahaledir. Müdahalenin etkisini test etmek üzere 18-34 yaş arasındaki üniversite öğrencileri ile gerçekleştirilen bu seçkisiz kontrollü deneysel çalışma KKP uygulaması yapılan müdahale (n = 21) ve bekleme listesine alan kontrol (n = 17) koşullarında yer alan toplam otuz sekiz katılımcı ile tamamlanmıştır. Bu çalışmada kimlik duygusu değişkeni Kimlik Duygusu Değerlendirme Aracıyla, psikolojik belirti düzeyi değişkeni Kısa Semptom Envanteriyle, duygu düzenleme güçlüğü değişkeni Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeğiyle, gelecek beklentileri değişkeni Kimlik Gelişiminin Boyutları Ölçeğiyle, kişilik işlevselliği değişkeni Kişilik İşlevselliği Düzeyi Ölçeği Kısa Formuyla, bilişsel duygu düzenleme stratejileri değişkeni ise Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeğiyle ölçülmüştür. Ölçümler hem müdahaleden önce (T1) hem müdahaleden sonra (T2) hem de son ölçümden bir ay sonra (T3) alınmıştır. Araştırma hipotezinin test edilmesi için Tekrarlı Ölçümler için Tek ve Çok Değişkenli Varyans Analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, KKP'ye katılan gençlerin, katılmayanlara kıyasla, kimlik duygusu, psikolojik belirti düzeyi, duygu düzenleme güçlüğü, kişilik işlevsellik düzeyi, gelecek beklentileri (içsel yatırımlar ve saplantılı araştırma) ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri (olumlu yeniden değerlendirme) açısından KKP sonrasında iyileşme gösterdiği ve bu iyilik halinin sonraki bir aylık izlem süresince devam ettiğini göstermiştir. Son olarak, çalışmanın bulguları literatür çerçevesinde tartışılmış, çalışmanın önemi, klinik doğurguları ve sınırlılıklarına değinilerek gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur. ANAHTAR SÖZCÜKLER: kimlik bocalaması, duygu düzenleme güçlüğü, gelecek beklentileri, ruh sağlığı, önleme
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to develop the Exploring Myself Program (KKP) and to evaluate its psychotherapeutic effects. KKP is designed to support identity development in young individuals experiencing varying levels of identity confusion, by working on emotion regulation and future expectations. Accordingly, the intervention aims to reduce identity confusion and promote a stronger sense of identity. Furthermore, considering the significant associations between identity, emotion regulation, and future expectations with mental health, the intervention also seeks to have a protective and preventive effect in this regard. KKP is a five-session, individually administered intervention developed using a technically eclectic approach, primarily based on cognitive-behavioral principles. To test the efficacy of the intervention, a randomized controlled experimental design was employed. This randomized controlled experimental study was conducted with university students aged 18 to 34. The study was completed with a total of thirty-eight participants, comprising an intervention group (n = 21) who received KKP and a waitlist control group (n = 17). In this study, the sense of identity variable was measured using the Identity Sense Assessment Tool, psychological symptom level with the Brief Symptom Inventory, emotion regulation difficulty with the Difficulties in Emotion Regulation Scale, future expectations with the Dimensions of Identity Development Scale, personality functioning with the Level of Personality Functioning Scale – Brief Form, and cognitive emotion regulation strategies with the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Measurements were taken at three time points: before the intervention (T1), immediately after the intervention (T2), and one month after the post-test (T3). To test the research hypothesis, univariate and multivariate repeated measures analyses of variance were conducted. The findings showed that, compared to the control group, participants in the KKP condition demonstrated improvement in sense of identity, psychological symptoms, emotion regulation difficulties, level of personality functioning, future expectations (particularly internal commitments and ruminative exploration), and cognitive emotion regulation strategies (specifically positive reappraisal) after the intervention. These improvements were maintained during the one-month follow-up period. Finally, the findings were discussed in light of the existing literature, and the study's significance, clinical implications, and limitations were addressed, along with suggestions for future research. KEY WORDS: identity confusion, difficulties in emotion regulation, future expectations, mental health, prevention
Benzer Tezler
- Gençlerde kimlik duygusu ve psikopatoloji
Sense of identy and psychopathology in youth
HADİYE KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
PsikiyatriAdnan Menderes ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM DEREBOY
- Liseli gençlerde kimlik bağlamında sosyal medya kullanımı ve din algısı: Ankara örneği
Social media use and perception of religion in the context of identity among high school youth: The case of Ankara
AMİNE AFRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHLÜL TOKUR
- Toplumsal gruplara üye olan ve olmayan gençlerde kimlik yönelimi, toplumsal karşılaştırma, arkadaşlara bağlılık ve grupla bütünleşme
The identity orientations, social comparisons, attachements to friends and group integration levels among young people who are affiliated and non-affiliated with social groups
SELÇUK ASLAN
- Gençlerde etnik kimlik algısı Diyarbakır örneği
Perception of ethnic identity among young people the case of Diyarbakır
GAMZE BATGİ
- Göçmen gençlerde kültürel dönüşüm üzerine sosyolojik bir analiz: İnegöl Huzur Mahallesi örneği
A sociological analysis of cultural transformation of migrant youth: The case of Neighborhood of Huzur in İnegöl
DENİZ AŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
SosyolojiAnadolu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUAT GÜLLÜPINAR