Dinar (Afyonkarahisar) havzası hidrojeoloji incelemesi
Hydrogeological investigation of Dinar (Afyonkarahisar) basin
- Tez No: 951389
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA AKSEVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Yeraltısuyu, hidrojeoloji, hidrojeokimya, Dinar havzası, Groundwater, hydrogeology, hydrochemistry, Dinar basin
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu çalışmada, Dinar (Afyonkarahisar) Havzası hidrojeolojik, hidrolojik ve hidrojeokimyasal açıdan değerlendirilmiştir. Havza, Büyük Menderes Nehir havzasının bir alt havzasıdır. Büyük Menderes nehri havzasının en önemli yüzeysel akışıdır. Nehir havza içerisinde Dinar suyu adı ile doğmakta ve Büyük Menderes Nehri'nin başlangıcını oluşturmaktadır. Büyük Menderes nehri, Dinar ovasını güneydoğudan kuzeybatıya doğru kat ederek Işıklı Gölü'ne dökülmektedir. Bu nedenle Dinar havzası yarı kapalı havza niteliği taşımaktadır. Havzada allokton, otokton, paraallokton konumlu birimler ve örtü kayaları yayılım göstermektedir. Kireçtaşı ve melanjlardan oluşan birimler havzanın temel kayalarıdır. Güncel çökeller ve kireçtaşları havzanın en önemli yeraltısuyu rezervleridir. Havzada doğal boşalımlı ve verimli çok sayıda doğal kaynak suları mevcuttur. Yeraltısularının kalite ve kirlilik özelliklerini belirlemek için analizleri yapıldı. Yeraltısuları fiziksel bakımından“soğuk-çok az ılık”,“asidik karakterli”“oldukça sert-sert”ve“tatlı-acımsı”sular gibi özelliklere sahiptir. Kimyasal açıdan yeraltısularında Ca+2 ve HCO3 - iyonları baskındır. Piper ve chadha diyagramlarına göre yeraltısuları“CaMgHCO3”su fasiyesindedir. Havzadaki yeraltısuları fiziksel ve kimyasal parametreleri açısından TS-266 (2005) ve WHO (2011) içme suyu standartlarına uygundur. Havzadaki suların sulama suyu kalitesini belirlemek için farklı kalite indeks parmetreleri hesaplandı. Yeraltısuları sulama suyu kalitesi açısından uygundur. Tarımsal faaliyetlerin yeraltısularına etkisini gbakıldığında nitrit ve amonyum açısından yeraltısularında herhangi bir kirlilik unsuru bulunmamaktadır. Ancak, tarımsal faaliyetlerin ve gübrelemenin yoğun olduğu 7 ayrı noktada nitrat içeriği WHO (2011) ve TS-266 (2005) içme suyu standartları nitrat konsantrasyonu sınır değerini (50 mg/l) aşmıştır. Ayrıca, havzada iz element kirliliğiyle de karşılaşılmamıştır. Sadece mangan (Mn) konsantrasyon değeri 2 su örneğinde TS-266 (2005) içme suyu standardı sınır değerinin (0.05 mg/l) üzerinde tespit edilmiştir. Mangan artışının sığ kuyulardaki suyun kayaçlarla etkileşim halinde olması ve kuyu suyunun tarımsal faaliyetlerden etkilenebileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, Dinar (Afyonkarahisar) Basin was evaluated in terms of hydrogeology, hydrology and hydrogeochemistry. The basin is a sub-basin of Büyük Menderes River basin. The river is the most important surface flow of the basin. The river is born in the basin with the name of Dinar Stream and forms the beginning of the river. The river flows through Dinar Plain from southeast to northwest and flows into Işıklı Lake. Therefore, Dinar basin has the characteristic of a semi-closed basin. Allochthonous, autochthonous, paraallochthonous units and cover rocks are distributed in the basin. Units consisting of limestone and mélange are the basement rocks of the basin. Current sediments and limestones are the most important groundwater reserves of the basin. There are natural spring waters with natural discharge in the basin. Groundwater analyses were performed to determine its quality and pollution characteristics. Groundwater has physical characteristics such as“cold-slightly warm”,“acidic”,“quite hardhard”and“fresh-bitter”waters. Chemically, Ca2+ and HCO3 -ions are dominant in groundwater. According to Piper and chadha diagrams, groundwater is in the“CaMgHCO3”water facies. Groundwater in the basin complies with TS-266 (2005) and WHO (2011) drinking water standards in terms of physical and chemical parameters. Different irrigation water quality index parameters were calculated. Groundwater is suitable in terms of irrigation water quality. When the effect of agricultural activities on groundwater is considered, there is no pollution element in groundwater in terms of nitrite and ammonium. However, nitrate content exceeded the nitrate concentration limit value (50 mg/l) of WHO (2011) and TS-266 (2005) drinking water standards in 7 different points where agricultural activities and fertilization are intensive. In addition, no trace element pollution was encountered in the basin. Manganese (Mn) concentration value was determined to be above the TS-266 (2005) drinking water standard limit value (0.05 mg/l) in 2 water samples. The manganese increase indicates that the water in shallow wells interacts with rocks and the well water may be affected by agricultural activities.
Benzer Tezler
- Dinar (Afyonkarahisar) Organize Sanayi bölgesi mühendislik jeolojisi incelemesi
Engineering geological investigation of Dinar Organized Industry arena (Afyonkarahisar)
ALİ AKYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YALÇIN
- Dinar (Afyonkarahisar) ve çevresinin jeomorfolojisi
Geomorphology of Dinar (Afyonkarahisar) and its vicinity
ERDEM GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ ÖZDEMİR
- Dombayova (Dinar, Afyonkarahisar) linyitlerinin jeolojik konumu, kimyasal, mineralojik ve petrografik özellikleri
Geological setting, chemical, mineralogical and petrographical properties of dombayova lignites, (Dinar, Afyonkarahi̇sar)
YILMAZ BULUT
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN KARAYİĞİT
- Kumalar Çayı (Dinar) havzasının doğal ortam özelliklerinin beşeri ve ekonomik coğrafyaya etkisi
The effects of the natural environment features of the Kumalar River (Dinar) basin on human end economic geography
LÜTFİYE POSTALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA KAFALI YILMAZ
- Milli Mücadele'de Sandıklı ve çevresi (1919-1922)
The Sandıklı and surroundings in the National Struggle (1919-1922)
ORDAM MÜNEVVER AYDIN