Optimizasyon tabanlı öğrenme teknikleriyle COVID-19 ses verilerinin işlenmesi ve sınıflandırılması
Processing and classification of COVID-19 audio data with optimization-based learning techniques
- Tez No: 951530
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDAL ÖZBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
2019 yılının sonralarında ortaya çıkan COVID-19, küresel bir hastalık olarak literatüre girmiştir. COVID-19 hızlı yayılan ve kontrol altına alınması zor bir hastalıktır. Bu nedenle o dönemlerde milyonlarca insan bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Virüs solunum yolu hastalıkları belirtileri ile ortaya çıkar ve temas yoluyla bulaşır. Günümüzde bu virüs kontrol altına alınmış ve aşılar ile önüne geçilmiştir. Bu çalışmada COVID-19 nefes ve öksürük seslerinin bulunduğu negatif ve pozitif etiketli veri kümeleri kullanılmıştır. İki ayrı veri kümesi ile iki ayrı yaklaşım ortaya atılmıştır. Veri kümelerindeki sesler ön işlemeden geçirilerek anlamlı özellikler elde edilmiştir. Daha sonra derin öğrenme ve makine öğrenmesi yöntemleri ile yaklaşımlar uygulanmıştır. İlk yaklaşımda ses verilerinden önce özellik çıkarımı yapıldı. 12 farklı özellik çıkarımı kullanılmıştır ve bunlar birleştirilmiştir. 1224 özelliğe CNN ve MLP sınıflandırıcılarına Adam optimizasyonu eşlik etmiştir. 0.0001 öğrenme oranı ile CNN ve MLP optimize edilmiştir. Tek boyutlu CNN için yaklaşık %84, MLP için ise yaklaşık %92 doğruluk elde edilmiştir. İkinci yaklaşımda ise iki farklı veri kümesi birleştirilerek bir veri kümesi elde edilmiştir. Bu veri kümesine 5 farklı özellik çıkarımı yapılmıştır. Toplamda her ses için 66 özellik elde edilmiştir. Daha sonra sadece RF uygulanarak bir sınıflandırma sonucu elde edilmiştir. Daha sonrasında cPSO ile en iyi parametre değerleri belirlenerek RF uygulanmıştır. bPSO ile de özellik seçimi yapılmıştır. 66 özellik için en iyi en anlamlı özellikler çıkarılmıştır. bPSO sonucunda 44 özellik çıkarılmıştır. bPSO ile elde edilen özellikler ile RF uygulanmıştır. Üç modelleme sonucunda yüksek performans elde edilmiştir. Sadece RF için %94, RF cPOS %95, RF-bPSO da ise %96 doğruluk değeri elde edilmiştir. Tüm sonuçlar karşılaştırıldığında vektörel olarak elde edilen özelliklerden en iyi sınıflandırmayı RF bPSO sunduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
COVID-19, which emerged in late 2019, has entered the literature as a global disease. COVID-19 is a rapidly spreading and difficult to control disease. For this reason, millions of people lost their lives due to this virus during those times. The virus appears with respiratory tract disease symptoms and is transmitted through contact. Today, this virus has been brought under control and prevented with vaccines. In this study, negative and positive labeled datasets containing COVID-19 breathing and coughing sounds were used. Two separate approaches were put forward with two separate datasets. The sounds in the datasets were preprocessed and meaningful features were obtained. Then, approaches were applied with deep learning and machine learning methods. In the first approach, feature extraction was performed before the audio data. 12 different feature extractions were used and these were combined. Adam optimization accompanied the CNN and MLP classifiers for 1224 features. CNN and MLP were optimized with a learning rate of 0.0001. Approximately 84% accuracy was achieved for one-dimensional CNN and approximately 92% for MLP. In the second approach, a dataset was obtained by combining two different datasets. 5 different feature extractions were made to this dataset. In total, 66 features were obtained for each sound. Then, a classification result was obtained by applying only RF. Then, the best parameter values were determined with cPSO and RF was applied. Feature selection was also made with bPSO. The best and most meaningful features were extracted for 66 features. 44 features were extracted as a result of bPSO. RF was applied with the features obtained with bPSO. High performance was obtained as a result of three modeling. 94% accuracy was obtained for only RF, 95% for RF-cPOS, and 96% for RF-bPSO. When all results were compared, it was seen that RF-bPSO provided the best classification from the features obtained vectorially.
Benzer Tezler
- Aircraft detection from large scale remote sensing images with deep learning techniques
Büyük ölçekli uzaktan algılama görüntülerinden derin öğrenme teknikleriyle uçak tespiti
MEHMET SOYDAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF SERTEL
- Deep learning-based keypoints driven visual inertial odometry for GNSS-denied flight
Yapay sinir ağları tabanlı nokta çıkarıcılı görsel-ataletsel odometri ile GPS'siz ortamda uçuş
ARSLAN ARTYKOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE KOYUNCU
- AI-enhanced dynamic preemptive resource allocation in next generation cellular networks
Yeni nesil hücresel ağlarda yapay zeka destekli dinamik öncelikli kaynak tahsisi
EGE ENGİN
Doktora
İngilizce
2025
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ALİ ÇIRPAN
- Derin öğrenme tabanlı mikrodalga antenlerin vekil modellemesi
Deep learning-based surrogate modeling of microwave antennas
NASI ALLTIPARMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PEYMAN MAHOUTİ
PROF. DR. SLAWOMİR KOZIEL
- Novel approaches to radar signal deinterleaving and geolocation in the framework of optimization and deep learning
Radar sinyal ayrıştırma ve konum bulma için optimizasyon ve derin öğrenme tabanlı yeni yaklaşımlar
MUSTAFA ATAHAN NUHOĞLU
Doktora
İngilizce
2025
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN ALİ ÇIRPAN