On-chaın BTC transferinden doğan kanunlar ihtilafı
Conflict of laws arising from on-chain BTC transfers
- Tez No: 952865
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA ÇÖRTOĞLU KOCA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: BTC, Kanunlar İhtilafı, Milletlerarası Özel Hukuk, Bitcoin Blok Zinciri, Kripto Paralar, BTC, Conflict of Law, Private International Law, Bitcoin Blockchain, Crypto Currencies
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 367
Özet
Kripto varlıkların ilki olan BTC, Satoshi Nakamoto tarafından 2008 yılında, geleneksel ödeme sistemlerine alternatif olarak eşler arası bir elektronik ödeme sistemi olarak geliştirilmiştir. İzinsiz, merkeziyetsiz ve dağıtık blok zinciri teknolojisine dayanan BTC, ekonomik değer taşıması ve küresel çapta kullanıcılar arasında işleme konu edilebilmesi, işlemlerin farklı ülkelerde bulunan madenciler tarafından geçerli kılınıp; ağdaki kullanıcılar tarafından onaylanması bakımından sınır ötesi bir nitelik taşımaktadır. Yenilikçi bir doğaya sahip dijital bir varlık olarak BTC, yalnızca ekonomik sistemleri değil, işleme konu edildiği ağ yapısı ve işlemin coğrafi olarak birden çok farklı ülkedeki kullanıcılar arasında ve tarafından gerçekleştiriliyor olması dolayısıyla milletlerarası özel hukuk açısından da teorik ve pratik zorluklar doğurmaktadır. Bu çerçevede, BTC transferi kapsamında herhangi somut veya dijital bir şeyin devri söz konusu olmayıp sadece işleme konu edilen BTC üzerindeki kontrol kabiliyetine ve hak sahipliğine ilişkin ağdaki kayıt değiştirilmektedir. Bu yönüyle transfer işlemlerinde hak sahipliği meseleleri gündeme gelebilmektir. Bununla beraber, BTC'nin bir misli ödeme aracı veya sözleşmesel para olarak nitelendirilmesi ve kullanılması, kredi kartı gibi diğer ödeme sistemlerinde olduğu gibi hem sözleşmesel yükümlülükler hem de hak sahipliği meselelerinin iç içe geçmesine sebebiyet verebilmekte ve ancak bu meseleler her zaman aynı hukuk tarafından yönetilmek zorunda olmayabilecektir. Ayrıca, BTC'nin klasik eşya, para veya hak kategorilerinden herhangi birine tam olarak uymaması hem BTC'nin hem de onunla yapılan işlemlerin vasıflandırılmasını ve dolayısıyla bu meselelerden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukukun tespiti de geleneksel kanunlar ihtilafı yöntemlerini zorlamaktadır. Bu çalışma, özellikle milletlerarası niteliği haiz on-chain BTC transferinden kaynaklanan hak sahipliği ve sözleşmesel ilişkilerden doğan meselelere uygulanacak hukuku belirlemeye yönelik bağlama kurallarını incelemektedir. Bu bağlamda çalışma içerisinde lex rei sitae kuralının geleneksel anlamda BTC'ye uygulanabilirliği tartışılmakta; bunun yanı sıra PROPA, PREMA, PResC ve elective situs gibi, lex rei sitae kuralına alternatif olarak önerilen yenilikçi bağlama noktaları ele alınmaktadır. Ayrıca, on-chain BTC transfer işleminin sözleşmeye dayanması veyahut salt transfer işleminin sözleşme olarak nitelendirilmesi durumları ele alınarak, MÖHUK m. 24 ve Roma I Tüzüğü kapsamında sözleşmeye uygulanacak hukukun tespit edilebilirliği incelenmektedir. Sonuç olarak, çalışma, BTC transferlerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde hem hak sahipliğini hem de sözleşmesel nitelikli yükümlülükleri düzenleyen bağlama kurallarının, her bir somut olayın özelliğine göre ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği ve bu alanda gelişmekte olan hukuki rejimlerin hem teknik hem de işlevsel bağlamı dikkate alan esnek çözümler üretmesi önerisini sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
BTC, the first and most well-known cryptocurrency, was introduced by Satoshi Nakamoto in 2008 as a peer-to-peer digital payment system. It is based on decentralised, permissionless, and distributed blockchain technology. BTC holds economic value and can be transferred between users worldwide. These transactions are validated by miners and approved by users located in different countries, giving BTC a cross-border nature. As a digital and global asset, BTC creates new legal challenges, especially in the field of private international law. In BTC transfers, there is no physical or digital assets being assigned —instead, the information on which user has control over the BTC is updated on the blockchain. This raises legal issues about who owns the BTC. On the other hand, when BTC is used as a form of payment or contractual money, similar to credit cards, it may involve both ownership and contract issues and those may be governed by different laws. BTC does not clearly fit into traditional legal categories like property, money, or legal claims. Therefor, applying standard conflict-of-law rules to BTC transactions is presenting difficulties. This reserach examines how to determine the applicable law for disputes involving cross-border on-chain BTC transfers, especially regarding ownership and contract-based obligations. The research aims to examine whether the traditional lex rei sitae rule (law of the place where the asset is located) can apply to BTC transfers and to presents modern approaches such as PROPA, PREMA, PResC and elective situs. The research also examines situations where BTC transfers are either based on or result from a contract. In these cases, the reserach examines how to determine the applicable law by referring to Article 24 of the Act on Private International Law and International Procedural Law No. 5718 and the Rome I Regulation. In conclusion, the reserach that there is no one-size-fits-all rule for all BTC-related disputes. Instead, the appropriate law should be determined according to the specific circumstances of each case. Therefore, legal systems should develop adaptable legal frameworks that take into account both the technical features of blockchain and the practical realities of cryptocurrency transactions.
Benzer Tezler
- Kripto para değerlerinin yapay zekâ teknikleri ile tahmini
Forecasting of cryptocurrency prices using artificial intelligence techniques
FURKAN ATLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN PENÇE
- Trend analyses and price predictions on cryptocurrencies by using artificial intelligence
Kripto paraların yapay zeka ile yönelim analizleri ve fiyat tahminleri
COŞKUN DENİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolManisa Celal Bayar ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA CANBULA
- Para ve banka sistemlerinin evrilme serüvenleri: Bir günümüz gerçeği olan Blockchain teknolojisi ve Bitcoin
The evolutionary advances of money and banking systems: Blockchain technology and Bitcoin
FURKAN SEYİTHANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT YARDIMCIOĞLU
- Evaluation of cryptocurrency investment with fuzzy logic in on-chain analysis
On-chain analizinde kripto para yatırımının bulanık mantık ile değerlendirilmesi
ENGİN TÜRELİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolÇankaya ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ROYA CHOUPANI
- Studying and analyzing blockchain-based projects using on-chain analysis
On-chain analizi kullanarak blokzincir tabanlı projeleri inceleme ve analiz etme
ABDUL RAZAK ZAKIEH
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolDokuz Eylül ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMİH UTKU