Öğretmenlerin proaktif davranışları, yenilikçi iş davranışları ve okul iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between teachers' proactive behaviors, innovative work behaviors and school climate
- Tez No: 953011
- Danışmanlar: PROF. DR. SEYİTHAN DEMİRDAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
Yapılan bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre öğretmenlerin proaktif davranışları, yenilikçi iş davranışları ve okul iklimi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Nicel yöntemle gerçekleştirilen araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, 2024-2025 eğitim öğretim yılında Zonguldak ilinin Ereğli ilçesinde okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Katılımcı olarak 442 öğretmenin destek verdiği araştırmada, öğretmenler seçkisiz olmayan (non-random) yöntemlerden uygun örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Veri toplama aracı olarak; Kişisel Bilgi Formu, Proaktif Davranış Ölçeği, Yenilikçi İş Davranışı Ölçeği ve Okul İklimi Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde SPSS v27.0.1 programı kullanılmıştır. Araştırma soruları doğrultusunda sırasıyla; bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA), korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, öğretmenlerin proaktif davranışı“Çoğunlukla Katılıyorum”; yenilikçi iş davranışını“Sık Sık”; okul iklimini“Çoğunlukla”düzeyinde algıladıkları saptanmıştır. Bununla birlikte, öğretmenlerin cinsiyete göre proaktif davranış algıları ile okul iklimi algılarında anlamlı farklılık tespit edilirken; yenilikçi iş davranışı algılarında ise anlamlı farklılık bulunmamıştır. Ayrıca, öğretmenlerin yaş gruplarına ve mezun olduğu fakültelere göre sadece okul iklimi algılarında; çalıştığı okul kademelerine göre ise tüm algılarında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Ancak öğretmenlerin eğitim durumlarına ve mesleki kıdemlerine göre hiçbir algılarında anlamlı fark saptanmamıştır. Bunun yanında, öğretmenlerin proaktif davranış ile yenilikçi iş davranışı algıları arasında pozitif ve güçlü; proaktif davranış ile okul iklimi algıları arasında pozitif ve orta; yenilikçi iş davranışı ile okul iklimi algıları arasında da pozitif ve orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Son olarak, öğretmenlerin proaktif davranış ile yenilikçi iş davranışı algılarının, okul iklimini anlamlı bir şekilde yordadığı da saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between teachers' proactive behaviors, innovative work behaviors, and school climate based on teachers' perceptions. The study employed a quantitative research method, utilizing the general survey model. The research population consists of teachers working at the preschool, primary, lower secondary, and upper secondary levels in the Ereğli district of Zonguldak province during the 2024–2025 academic year. A total of 442 teachers participated in the study, selected through purposive sampling, a non-random sampling method. Data collection instruments included the Personal Information Form, Proactive Behavior Scale, Innovative Work Behavior Scale, and School Climate Scale. The data were analyzed using SPSS version 27.0.1. In line with the research questions, independent samples t-tests, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation analysis, and multiple regression analysis were conducted. The results revealed that teachers perceived their level of proactive behavior as“Agree Most of the Time,”their innovative work behavior as“Frequently,”and their perception of school climate as“Mostly.”Furthermore, significant differences were observed in teachers' perceptions of proactive behavior and school climate based on gender; however, no significant difference was found in perceptions of innovative work behavior with respect to gender. Additionally, significant differences were identified in teachers' perceptions of school climate based on age groups and faculty of graduation, and in all perception variables (proactive behavior, innovative work behavior, and school climate) according to the level of the school at which they work. No significant differences were found in any of the perception variables based on educational attainment or professional seniority. Moreover, a strong and positive correlation was identified between proactive behavior and innovative work behavior; a moderate and positive correlation between proactive behavior and school climate; and a moderate and positive correlation between innovative work behavior and school climate. Finally, it was determined that teachers' perceptions of proactive behavior and innovative work behavior significantly predicted their perceptions of school climate.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin proaktif davranışları, mesleki canlılıkları ve yenilikçi okul
The proactive behaviours and professional vitalities of teachers and the innovative school
DEMET CENGİZ GÜR
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS ŞAHİN
- Öğretmenlerin proaktif davranışları, öz-yeterliği ve örgütsel adanmışlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
An investigation of the relationship between teachers' proactive behaviors, self-efficacy, and organizational commitment
BURÇE KIZILABDULLAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYİTHAN DEMİRDAĞ
- Öğretmenlerin kolektif sorumluluğunun oluşmasında okul yöneticilerinin proaktif davranışlarının rolünün incelenmesi
Examine the role of school administrators' proactive behaviors in the formation of teachers' collective responsibility
ERHAN ALGAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESEN ALTUNAY
- Rehber öğretmenlerin algıladıkları okul ikliminin proaktif davranışlarına etkisi
The effect of the school climate perceived by guidance teachers on the proactive behavior
ANIL AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Kültür ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLKER CIRIK
- Eğitim örgütlerinde örgütsel adalet ve örgütsel güven arasındaki ilişki
The relationship between organizational justice and organizational trust in educational organizations
CEBRAİL SARUHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KAYA