Geri Dön

Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammed'in İhlas Suresi Tefsiri adlı eserinin günümüz Türkçesine aktarılması ve kaynaklarının tespiti

Translation of Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammed's work called commentary of Surah İhlas into today's turkish and determination of its sources

  1. Tez No: 953059
  2. Yazar: ESRA TUĞBA DÖNMEZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ERGÜN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 136

Özet

Eski Anadolu Türkçesi döneminde çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Bu eserlerin önemli bir kısmını, sûre tefsirleri ve Kur'an tercümeleri oluşturur. Milli Kütüphane İbn Sina Yazma Eserler Koleksiyonu'nda 06 Mil Yz A 451 numarayla kayıtlı bulunan Mustafa (Muslihiddin) Bin Muhammed'e ait İhlâs Sûresi Tefsiri de bu nitelikteki metinlerden biridir. Çalışmada metnin anlam ve yapı bütünlüğü korunarak günümüz Türkçesine aktarımı yapılmış, kullanılan ayet, hadis ve klasik kaynaklar incelenmiştir. Metnin hangi tefsir geleneğine dayandığı ve hangi kaynaklardan yararlandığı ortaya konulmuştur. Böylelikle eserin ilmî bağlamı ve tarihî değeri belirlenmiş, dil ve anlatım özellikleriyle birlikte dönemin tefsir anlayışı da değerlendirilmiştir. Söz konusu eser, yalnızca Kur'an'ın kısa bir sûresini açıklamakla kalmayıp aynı zamanda dönemin inanç yapısını, yorum geleneklerini ve dini kavrayış biçimini de yansıtmaktadır. Bu yönüyle çalışma, hem 15. yüzyıl Osmanlı Türkçesi metinlerinin çözümlenmesine katkı sağlamakta hem de klasik tefsir anlayışının dilsel ve kültürel izlerini gün yüzüne çıkarmaktadır.

Özet (Çeviri)

During the Old Anatolian Turkish period, a large number of works were written, a significant portion of which consisted of surah commentaries and Qur'an translations. One of these works is the Tafsir of Surah al-Ikhlas by Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammad, preserved in the Ibn Sina Manuscript Collection of the National Library under the catalog number 06 Mil Yz A 451. In this study, the text was translated into modern Turkish while preserving its semantic and structural integrity, and the Qur'anic verses, hadiths, and classical sources it contains were carefully examined. The tafsir tradition on which the work is based and the extent to which it benefited from various sources were identified. Thus, the scholarly context and historical value of the text were revealed, and its linguistic and stylistic features, along with the exegetical approach of the period, were evaluated. This tafsir not only provides commentary on a short surah of the Qur'an but also reflects the belief system, interpretative traditions, and religious understanding of its time. In this respect, the study contributes both to the analysis of 15th-century Ottoman Turkish texts and to uncovering the linguistic and cultural traces of the classical tafsir tradition.

Benzer Tezler

  1. Osmanlı müfessirlerinden Mustafa Muslihiddin ve İhlas Suresi Tefsiri adlı eserinin incelenmesi

    Mustafa Musli̇hi̇ddi̇n, an Ottoman Qur'an commentator, and analysi̇s of hi̇s work called 'The Commentate of el-İkhlas'

    KAMİLE OKULU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİDAYET AYDAR

  2. Manisa il halk kütüphanesi’nde 45 hk. 5355 no’da kayıtlı sürûri çevirisi acaibü'l-mahlûkat adlı eserin minyatürlerinin incelenmesi

    Searching miniature of acaibü?l-mahlûkat which translated by sürûri, registered in manisa library 45 hk. 5355

    GÜLHAN BAŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. YILDIRAY ÖZBEK

  3. Gelibolulu Surûrî Muslihi'd-din Mustafa Bin Şaban'ın 'Tefsîrü'l- Kur'âni'l- Azîme' adlı eserin (1b-50b varakları arası) inceleme- metin- dizim- tıpkıbasım)

    Gelibolulu Surûrî Muslihi'd-din Mustafa Bin Şaban's 'Tefsîrü'l- Kur'âni'l- Azîme' (1b-50b treatise called) (analysis-text-index-facsimile)

    MOHAMMED SALAHALDEEN HASAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖNAL KAYA

  4. Gelibolulu Süruri Muslihiddin Mustafa Bin Şaban: 'Tefsirü'l- Kur'ani'l- Azime' (51a-120b vr.) (inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)

    Gallipoli Süruri Muslihiddin Mustafa Bin Shaban: 'Tefsirü'l- Kur'ani'l- Azime' (51a-120b vr.) (review-text-index-facsimile)

    HABİBE BOZKAYA İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖNAL KAYA

    PROF. DR. JALE DEMİRCİ

  5. Sakarya Büyük Kaynarca (Topçu) köyü Şeyh Muslihuddin Camii ve haziresi

    The Şeyh Muslihuddin Mosque and its graveyard in Büyük Kaynarca (Topçu) village of Sakarya

    EMİNE TÜLAY SÜLÜNGÜR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BANU MAHİR