Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammed'in İhlas Suresi Tefsiri adlı eserinin günümüz Türkçesine aktarılması ve kaynaklarının tespiti
Translation of Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammed's work called commentary of Surah İhlas into today's turkish and determination of its sources
- Tez No: 953059
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ERGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Eski Anadolu Türkçesi döneminde çok sayıda eser kaleme alınmıştır. Bu eserlerin önemli bir kısmını, sûre tefsirleri ve Kur'an tercümeleri oluşturur. Milli Kütüphane İbn Sina Yazma Eserler Koleksiyonu'nda 06 Mil Yz A 451 numarayla kayıtlı bulunan Mustafa (Muslihiddin) Bin Muhammed'e ait İhlâs Sûresi Tefsiri de bu nitelikteki metinlerden biridir. Çalışmada metnin anlam ve yapı bütünlüğü korunarak günümüz Türkçesine aktarımı yapılmış, kullanılan ayet, hadis ve klasik kaynaklar incelenmiştir. Metnin hangi tefsir geleneğine dayandığı ve hangi kaynaklardan yararlandığı ortaya konulmuştur. Böylelikle eserin ilmî bağlamı ve tarihî değeri belirlenmiş, dil ve anlatım özellikleriyle birlikte dönemin tefsir anlayışı da değerlendirilmiştir. Söz konusu eser, yalnızca Kur'an'ın kısa bir sûresini açıklamakla kalmayıp aynı zamanda dönemin inanç yapısını, yorum geleneklerini ve dini kavrayış biçimini de yansıtmaktadır. Bu yönüyle çalışma, hem 15. yüzyıl Osmanlı Türkçesi metinlerinin çözümlenmesine katkı sağlamakta hem de klasik tefsir anlayışının dilsel ve kültürel izlerini gün yüzüne çıkarmaktadır.
Özet (Çeviri)
During the Old Anatolian Turkish period, a large number of works were written, a significant portion of which consisted of surah commentaries and Qur'an translations. One of these works is the Tafsir of Surah al-Ikhlas by Mustafa (Muslihiddin) bin Muhammad, preserved in the Ibn Sina Manuscript Collection of the National Library under the catalog number 06 Mil Yz A 451. In this study, the text was translated into modern Turkish while preserving its semantic and structural integrity, and the Qur'anic verses, hadiths, and classical sources it contains were carefully examined. The tafsir tradition on which the work is based and the extent to which it benefited from various sources were identified. Thus, the scholarly context and historical value of the text were revealed, and its linguistic and stylistic features, along with the exegetical approach of the period, were evaluated. This tafsir not only provides commentary on a short surah of the Qur'an but also reflects the belief system, interpretative traditions, and religious understanding of its time. In this respect, the study contributes both to the analysis of 15th-century Ottoman Turkish texts and to uncovering the linguistic and cultural traces of the classical tafsir tradition.
Benzer Tezler
- Osmanlı müfessirlerinden Mustafa Muslihiddin ve İhlas Suresi Tefsiri adlı eserinin incelenmesi
Mustafa Musli̇hi̇ddi̇n, an Ottoman Qur'an commentator, and analysi̇s of hi̇s work called 'The Commentate of el-İkhlas'
KAMİLE OKULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİDAYET AYDAR
- Manisa il halk kütüphanesinde 45 hk. 5355 noda kayıtlı sürûri çevirisi acaibü'l-mahlûkat adlı eserin minyatürlerinin incelenmesi
Searching miniature of acaibü?l-mahlûkat which translated by sürûri, registered in manisa library 45 hk. 5355
GÜLHAN BAŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. YILDIRAY ÖZBEK
- Gelibolulu Surûrî Muslihi'd-din Mustafa Bin Şaban'ın 'Tefsîrü'l- Kur'âni'l- Azîme' adlı eserin (1b-50b varakları arası) inceleme- metin- dizim- tıpkıbasım)
Gelibolulu Surûrî Muslihi'd-din Mustafa Bin Şaban's 'Tefsîrü'l- Kur'âni'l- Azîme' (1b-50b treatise called) (analysis-text-index-facsimile)
MOHAMMED SALAHALDEEN HASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNAL KAYA
- Gelibolulu Süruri Muslihiddin Mustafa Bin Şaban: 'Tefsirü'l- Kur'ani'l- Azime' (51a-120b vr.) (inceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Gallipoli Süruri Muslihiddin Mustafa Bin Shaban: 'Tefsirü'l- Kur'ani'l- Azime' (51a-120b vr.) (review-text-index-facsimile)
HABİBE BOZKAYA İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNAL KAYA
PROF. DR. JALE DEMİRCİ
- Sakarya Büyük Kaynarca (Topçu) köyü Şeyh Muslihuddin Camii ve haziresi
The Şeyh Muslihuddin Mosque and its graveyard in Büyük Kaynarca (Topçu) village of Sakarya
EMİNE TÜLAY SÜLÜNGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU MAHİR