Çanakkale'de sıcaklık ve yağış ekstremlerinin analizi
Analysis of temperature and precipitation extremes in Çanakkale
- Tez No: 953744
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FAİZE SARIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 65
Özet
Bu çalışma, Çanakkale'de 1975-2022 yılları arasında gözlemlenen sıcaklık ve yağış ekstremlerinin karakterini, zamansal değişimini ve kentsel sistemler üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından önerilen iklim indisleri kullanılarak günlük sıcaklık ve yağış verileri analiz edilmiş, Standardize Yağış İndeksi (SPI) ile kuraklık değerlendirmesi yapılmış ve Atikhisar Barajı'nın su seviyelerindeki değişimler incelenmiştir. Araştırma bulguları, Çanakkale'de sıcaklık ekstremlerinde belirgin bir artış eğilimi olduğunu göstermektedir. Yaz günleri sayısı ve yüksek sıcaklık değerleri (T90) özellikle 2000'li yıllardan itibaren anlamlı şekilde artmıştır. Yağış ekstremlerinde ise günlük maksimum yağış tutarlarında dalgalanmalar gözlenmiş, ancak toplam yağış miktarında azalma eğilimi tespit edilmiştir. SPI analizi, kurak dönemlerin sıklığının ve şiddetinin arttığını, özellikle kış ve sonbahar mevsimlerinde bu durumun belirginleştiğini ortaya koymuştur. Bu bulgular, Türkeş (2012) ve Mucan ve Yıldırım (2023)'ün Türkiye'de ve Çanakkale'de SPI temelli kuraklık analizleriyle paralellik göstermektedir. Atikhisar Barajı'nın su seviyelerindeki mevsimsel değişimler, kuraklığın su kaynakları üzerindeki baskısını destekler niteliktedir. Çalışma, iklim değişikliğinin Çanakkale'deki etkilerinin sıcaklık artışları, yağış rejimindeki değişiklikler ve kuraklık riskiyle kendini gösterdiğini vurgulamaktadır. Bu bulgular, kentsel planlama, su yönetimi ve afet risk azaltma stratejileri için temel oluşturmaktadır. Gelecek çalışmalarda, iklim projeksiyonlarının ve yerel uyum politikalarının detaylandırılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the characteristics, temporal changes, and impacts on urban systems of temperature and precipitation extremes observed in Çanakkale between 1975 and 2022. In the study, daily temperature and precipitation data were analyzed using climate indices recommended by the World Meteorological Organization (WMO), drought was assessed using the Standardized Precipitation Index (SPI), and changes in the water levels of Atikhisar Dam were investigated. Research findings indicate a significant increasing trend in temperature extremes in Çanakkale. The number of summer days and high-temperature values (T90) have notably increased, especially since the 2000s. As for precipitation extremes, fluctuations were observed in the daily maximum precipitation amounts; however, a decreasing trend was identified in overall precipitation. The SPI analysis revealed that the frequency and severity of drought periods have increased, particularly in winter and autumn seasons. Seasonal changes in the water levels of Atikhisar Dam support the pressure of drought on water resources. The study emphasizes that the impacts of climate change in Çanakkale manifest as rising temperatures, changes in precipitation patterns, and increased drought risk. These findings provide a foundation for urban planning, water management, and disaster risk reduction strategies. Future studies are recommended to elaborate on climate projections and local adaptation policies.
Benzer Tezler
- Marmara Bölgesi fevk, sıcaklık ve yağış ilişkisi
Relationship between extreme events, temperatures and precipitation in the Marmara Region
DİLAN ÇAĞLA TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Meteorolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYHAN KAHYA
- Türkiye'de bitki örtüsü değerlerinin değişimi ve meteorolojik parametrelerle ilişkilendirilmesi
The Variations of normalized difference vegetation index in Turkey and relationship between meteorological parameters
DENİZ OKÇU
- Türkiye'de yağışlı gün sayılarındaki değişkenliğin analizi
Analysis of variability of rainy days in Turkey
SAMET BİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİZE SARIŞ
- Türkiye'de biyoklimatik bölgelerin mekansal analiz yöntemleriyle sınıflandırılması
Classification of bioclimatic regions in Turkey by spatial analysis methods
FAZİLET ATASOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİZE SARIŞ
- Cumulative impact of the proposed coal-fired thermal power plants on air quality in Canakkale province
Kurulması planlanan kömür yakıtlı termik santrallerin Çanakkale ili hava kalitesine kümülatif etkisi
EZGİ AKYÜZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL