Kırılgan narsisizm ve sosyal anksiyete arasındaki ilişkide zihinselleştirmenin aracı rolü
The mediating role of mentalization in the relationship between vulnerable narcissism and social anxiety
- Tez No: 953897
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE GÜNDOĞAN SÜTÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Narsisistik kişilik örüntüleri ve sosyal anksiyete, bireyin kişilerarası ilişkilerinde zorluk yaşamasına yol açan önemli psikolojik yapılardır. Bu değişkenlerle ilişkili olarak değerlendirilen zihinselleştirme kapasitesi ise, bireyin hem kendine hem de ötekine dair zihinsel durumları anlamlandırma becerisiyle bağlantılı olup, psikopatolojinin gelişiminde ve sürdürülmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Bu araştırmanın amacı, kırılgan narsisizm ile sosyal anksiyete arasındaki ilişkide zihinselleştirme kapasitesinin alt boyutları olan hipomentalizasyon ve hipermentalizasyonun aracı rolünü incelemektir. Çalışma, 18-60 yaş aralığında yer alan 273 yetişkin bireyden oluşan bir örneklem üzerinde yürütülmüştür. Katılımcılara, Demografik Bilgi Formu, Patolojik Narsisizm Envanteri (PNE-40), Yansıtıcı İşleyiş Ölçeği-Kısa Form (YİÖ-8) ve Liebowitz Sosyal Anksiyete Ölçeği (LSAÖ) uygulanmıştır. Toplanan veriler, betimsel istatistikler, korelasyon analizleri ve Hayes'in PROCESS Makro Model 4 yöntemi kullanılarak yürütülen aracılık analizleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular, kırılgan narsisizm ile sosyal anksiyete arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca kırılgan narsisizm ile hipermentalizasyon arasında negatif, hipomentalizasyon arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Benzer şekilde, sosyal anksiyete hipermentalizasyon ile negatif; hipomentalizasyon ile ise pozitif yönde ilişkilidir. Aracılık analizleri sonucunda, yalnızca hipermentalizasyonun kırılgan narsisizm ile sosyal anksiyete arasındaki ilişkide anlamlı bir aracı rol üstlendiği saptanmıştır. Elde edilen bulguların hem kuramsal literatüre hem de klinik uygulamalara yönelik önemli katkılar sunduğu değerlendirilmektedir. Araştırma sonuçları, mevcut alanyazın çerçevesinde yorumlanmış ve ileride gerçekleştirilecek çalışmalara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Narcissistic personality patterns and social anxiety are significant psychological constructs that contribute to difficulties in individuals' interpersonal functioning. Reflective functioning, which is conceptually associated with these variables, refers to the capacity to interpret and understand one's own and others' mental states, and plays a critical role in the development and maintenance of psychopathology. The aim of the present study is to examine the mediating role of reflective functioning—specifically its subdimensions, hypomentalization and hypermentalization—in the relationship between vulnerable narcissism and social anxiety. The study was conducted with a sample of 273 adult participants aged between 18 and 60. Participants completed a Demographic Information Form, the Pathological Narcissism Inventory (PNI-40), the Reflective Functioning Questionnaire–Short Form (RFQ-8), and the Liebowitz Social Anxiety Scale (LSAS). The data were analyzed using descriptive statistics, correlation analyses, and mediation analyses conducted through Hayes' PROCESS Macro Model 4. The findings revealed a significant positive relationship between vulnerable narcissism and social anxiety. Additionally, vulnerable narcissism was negatively associated with hypermentalization and positively associated with hypomentalization. Social anxiety was also negatively correlated with hypermentalization and positively correlated with hypomentalization. Mediation analyses indicated that only hypermentalization significantly mediated the relationship between vulnerable narcissism and social anxiety. The results are considered to offer meaningful contributions to both theoretical literature and clinical practice. The findings were discussed in the context of the existing literature, and suggestions were made for future research.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde kırılgan narsisizm ile sosyal anksiyete ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between vulnerable narcissisim and levels of social anxiety and loneliness in adults
GÖRKEM DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN İŞÖZEN
- Sosyal anksiyete bozukluğu tanılı hastalarda reddedilme duyarlılığı, narsistik kırılganlık, duygu düzenleme güçlüğünün işlevsellikle ilişkisi
The relationship between rejection sensitivity, vulnerable narcissistic, difficulties in emotion regulation and functionality in patients with social anxiety disorder
PINAR KARTAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEDİNE YAZICI
- Anneden algılanan narsisistik özellikler ve çocuklukta onaylamayan çevre faktörlerinin bireyin kendilik saygısı ve narsisistik özelliklerinin gelişimi ile sağlık anksiyetesi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi
Determining the effects of perceived maternal narcissistic traits and unaffirming childhood enviromental factors on the development of self-esteem and narcissistic traits, and their impact on health anxiety in inviduals
MUHAMMED GÖRKEM GÖKÇELİOĞLU
- Sosyal medya kullanımı: Kırılgan narsisizm temelinde psikolojik belirtiler açısından bir inceleme
Social media usage: An examination from the perspective of psychological symptoms based on vulnerable narcissism
ESRA ANGIN
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile kırılgan narsisizm ve yalnızlık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between social media addiction and fragile narcissisim and loneliness of university students
GİZEM ŞEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KEYVAN