Eşini kaybetmiş kadınlarda kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahalenin travma sonrası büyüme üzerine etkisi: Tek denekli deneysel bir çalışma
The effect of an acceptance and commitment therapy-based intervention on posttraumatic growth in bereaved women: A single-case experimental study
- Tez No: 953896
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELA ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu araştırma, eş kaybı yaşamış kadınlarda travma sonrası büyüme (TSB) ve psikolojik esneklik (PE) düzeylerini artırmaya yönelik olarak tasarlanmış altı haftalık Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) temelli bireysel müdahale programının etkililiğini incelemektedir. Tek denekli deneysel desen (ABCD dizaynı) çerçevesinde yürütülen çalışma son iki yıl içerisinde eş kaybı yaşamış dört kadın katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Müdahale süreci, ACT'in temel altı sürecine odaklanacak şekilde yapılandırılmış ve araştırmacı tarafından bire bir çevrimiçi oturumlar şeklinde uygulanmıştır. Veri toplama sürecinde Travma Sonrası Büyüme Ölçeği ve Psikolojik Esneklik Ölçeği kullanılmış; her oturum sonrası bu ölçümler tekrarlanmıştır. Toplanan veriler, SCVA, Tau-U ve RCI analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma bulguları, TSB açısından üç katılımcıda müdahale etkisinin pozitif yönde olduğunu ve izleme evresinde bu etkinin korunduğunu göstermektedir. PE açısından ise yalnızca iki katılımcıda belirgin iyileşme görülmüş; diğerlerinde etkiler sınırlı ya da tutarsız kalmıştır. Sonuçlar, ACT'in eş kaybı yaşayan kadınların TSB düzeylerini artırmada etkili bir müdahale olduğunu, PE üzerindeki etkisinin ise bireysel farklılıklar ve müdahale süresine bağlı olarak değişkenlik gösterebileceğini ortaya koymaktadır. Bu yönüyle çalışma, alanyazında sınırlı sayıda yer alan tek-denekli ACT uygulamalarına ve eş kaybı yaşayan kadınlarla yürütülmüş az sayıdaki deneysel araştırmalara özgün bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the effectiveness of a six-week Acceptance and Commitment Therapy (ACT) based individual intervention program designed to enhance post-traumatic growth (PTG) and psychological flexibility (PF) in women who have experienced spousal loss. Conducted within a single-case experimental design (ABCD design), the research involved four female participants who had lost their spouses within the last two years. The intervention process was structured to focus on ACT's six core processes and delivered via one-on-one online sessions by the researcher. Data were collected using the Post-Traumatic Growth Inventory and the Psychological Flexibility Scale, with repeated measurements taken after each session. The collected data were analyzed using SCVA (Single-Case Visual Analysis), Tau-U, and RCI (Reliable Change Index) methods. Findings revealed that the intervention had a positive effect on PTG for three participants, with these effects sustained during the follow-up phase. However, significant improvements in PF were observed in only two participants, while effects were limited or inconsistent in the others. The results demonstrate that ACT is an effective intervention for enhancing PTG in women coping with spousal loss, though its impact on PF may vary depending on individual differences and intervention duration. As such, this study contributes uniquely to the limited body of single-case ACT applications and experimental research involving women who have experienced spousal loss.
Benzer Tezler
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin sağlık okuryazarlığının değerlendirilmesi
Assessment of health literacy in patients with chronic obstructive pulmonary disease
MERVA SÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER TEZEL
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- Eşini kaybetmiş kadınlarda benlik saygısı, sosyal destek ile duygusal ve sosyal yalnızlık arasındaki ilişkiler
Relationships between self esteem, social support and emotional-social loneliness in women who lost their wife
TÜLAY ÇIBIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVDA ASQAROVA