Kişilik özellikleri ve saldırganlığın projektif yöntemlerle değerlendirilmesi: Kültürlerarası bir karşılaştırma
Assessment of personality traits and aggression through projective methods: A cross-cultural comparison
- Tez No: 954142
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Saldırganlık, Kişilik, Kültür, Aggression, Personality, Culture
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 66
Özet
ÖZET Bu çalışmanın amacı, farklı kültürel arka planlardan gelen bireylerin kişilik özelliklerini ve saldırganlık eğilimlerini projektif yöntemler kullanarak incelemektir. Bu bağlamda, resim çizim tekniklerinden“Bir Kaktüs Resmi Çiz”testi ve“Var Olmayan Bir Hayvan Çiz”testi aracılığıyla bireylerin saldırganlık eğilimleri ve kişilik özellikleri değerlendirilmiştir. Araştırma, nitel bir yöntem olan fenomenolojik (görüngü bilim) model ile gerçekleştirilmiştir. Resim analizinden elde edilen nitel veriler, frekans ve yüzde hesapları yapılarak nicel verilere dönüştürülmüş ve tablolarla sunulmuştur. Araştırmanın evrenini, İngiltere'nin Guildford şehrinde yaşayan farklı kültürlerden bireyler oluşturmuştur. Çalışma grubu, 2024 yılı Nisan ve Eylül ayları arasında İngiltere, Türkiye, Hindistan ve Uzakdoğu Asya kökenli 18-65 yaş aralığındaki 160 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu,“Bir Kaktüs Resmi Çiz”testi ve“Var Olmayan Bir Hayvan Çiz”testi kullanılmıştır. Demografik Bilgi Formu, katılımcıların yaş, cinsiyet ve kültürel köken bilgilerini toplamak amacıyla hazırlanmıştır.“Bir Kaktüs Resmi Çiz”testi, bireylerin kişilik özelliklerini ve saldırganlık eğilimlerini değerlendirmek için kullanılan projektif bir yöntemdir.“Var Olmayan Bir Hayvan Çiz”testi ise katılımcıların saldırganlık eğilimlerini ve içsel çatışmalarını analiz etmeye yönelik bir projektif ölçüm aracıdır. Bu araçlar, araştırmanın hedefleri doğrultusunda bireylerin içsel dünyalarını ve davranışsal eğilimlerini anlamada önemli katkılar sağlamıştır. Bu araştırma, bireylerin saldırganlık eğilimleri ve kişilik özelliklerinin kültürel bağlamda nasıl farklılık gösterdiğini incelemiş ve saldırganlık ile kişilik özelliklerinin kültür, bireysel farklılıklar ve sosyal normlarla güçlü bir etkileşim içinde olduğunu ortaya koymuştur. İngiltere, Hindistan, Türkiye ve Uzak Doğu Asya'dan katılımcılarla yapılan çalışmada, kişilik özellikleriden sakin olma durumu İngiltere ve Uzakdoğu kökenli bireyler bu özelliği diğer gruplara göre daha fazla sergilemiştir. Hindistan ve Türkiye oranları bu iki grubun gerisinde kalmıştır. Hint ve Türk bireylerin diğer gruplara göre daha yüksek oranlarda hırçınlıklarını dışa vurduğu gözlenmiştir. İngiltere ve Uzakdoğu Asya kökenli bireyler bu özelliği daha düşük oranlarda sergilemiştir. Hint kökenli bireylerde düşük özgüven oranı daha yüksek gözlenirken, İngilizler, Uzakdoğulular Türklerde yüksek özgüven baskın bulunmuştur. Uzak Doğu kökenli bireyler neşeli ve iyimser olma özelliklerinde diğer gruplardan daha yüksek oranlar sergilemiştir. Aileye bağlılık ve sosyal eğilimlerin de kültürel normlarla şekillendiği belirlenmiş, projektif testlerin bilinçdışı eğilimleri anlamada etkili araçlar olduğu vurgulanmıştır. Saldırganlık belirtisi olan farklı kültürlerden kadın ve erkeklerin kültürel farklılık arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Kadınlarda saldırganlık belirtileri Uzakdoğu kökenli bireylerde en yüksek, Hint kökenli bireylerde ise en düşük düzeyde gözlenmiştir. Erkeklerde ise Hint kökenli bireylerin saldırganlık belirtilerinde ön planda olduğu anlaşılmıştır. Sonuçlar, saldırganlık eğilimlerinin kültürel normlar ve bireysel özelliklerin ortak etkisiyle şekillendiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The aim of this study is to examine the personality traits and aggression tendencies of individuals from diverse cultural backgrounds using projective methods. In this context, individuals' aggression tendencies and personality traits were assessed through the drawing techniques“Draw a Cactus”test and the“Draw a Non-Existent Animal”test. The research was conducted using the phenomenological model, a qualitative research method. Qualitative data derived from the analysis of drawings were transformed into quantitative data through frequency and percentage calculations and presented in tables. The study population consisted of individuals from various cultural backgrounds residing in Guildford, England. The sample group included 160 participants aged between 18 and 65, originating from England, Turkey, India, and Far East, collected between April and September 2024. The data collection tools employed were the Demographic Information Form, the“Draw a Cactus”test, and the“Draw a Non-Existent Animal”test. The Demographic Information Form was designed to gather participants' age, gender, and cultural background. The“Draw a Cactus”test is a projective method used to evaluate personality traits and aggression tendencies, while the“Draw a Non-Existent Animal”test is a projective tool aimed at analyzing participants' aggression tendencies and internal conflicts. These tools significantly contributed to understanding participants' inner worlds and behavioral tendencies, aligning with the research objectives. This study explored how individuals' aggression tendencies and personality traits vary within cultural contexts, revealing strong interactions between aggression, personality traits, culture, individual differences, and social norms. Participants from England and Far East (Asia) displayed higher levels of calmness compared to those from India and Turkey. Conversely, Indian and Turkish participants exhibited more outward expressions of aggression, which were less prevalent among participants from England and Far East (Asia). Indian participants demonstrated lower self-confidence rates, while English, Far East (Asian), and Turkish individuals exhibited higher self-confidence. Far East (Asian) participants also scored higher in traits of cheerfulness and optimism compared to other groups. The findings further highlighted the influence of cultural norms on familial attachment and social tendencies, emphasizing the utility of projective tests in uncovering unconscious tendencies. A statistically significant relationship was identified between cultural differences and aggression tendencies across genders. Among women, Far East (Asian) participants displayed the highest levels of aggression, while Indian participants showed the lowest. Among men, aggression tendencies were most prominent in Indian participants. The results underscore that aggression tendencies are shaped by the combined effects of cultural norms and individual characteristics.
Benzer Tezler
- Ergenlerde reaktif-proaktif saldırganlığı yordamada kişilik özellikleri, duygusal ve davranışsal sorunların rolü
The role of personality traits and emotional-behavioral problems on perceving reactive-proactive agression in adolescents
SÜMEYRA AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde katı-duygusallıktan yoksun kişilik özellikleri ile kendine zarar verme davranışının ilişkisi
The relationship of callous-unemotinal traits and self-harm behavior in adolescent with substance use disorder
NURAY ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN
- Demansta davranışsal ve psikolojik semptomların premorbid kişilik özellikleri ile ilişkisi
The relationship between the premorbid personality traits and the behavioral and psychological symptoms of demantia
GÜZİN M. ELBÜKEN SEVİNÇER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2003
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURAN ERTAN
- The relationships between cyber bullying perpetration motives and personality traits: Testing uses and gratifications theory
Siber zorbalık yapma motivleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler: Kullanımlar ve doyumlar kuramını test etme
İBRAHİM TANRIKULU
Doktora
İngilizce
2015
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ERDUR BAKER
- Algılanan ebeveyn kabul ve reddi ile somatik belirtiler arasındaki ilişkinin psikolojik uyum ve aleksitimi temelinde incelenmesi
An investigation of the relationship between the perceived parental acceptance and rejection and somatic symptoms on the basis of alexithymia and psychological adjustment
ZEYNEP HAKTANIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMarmara ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL ÇOKLAR