Sosyal medya bağımlılığının rekreasyonel sosyal sağlık algısı üzerindeki etkisi: FOMO, yalnızlık ve yaşam doyumunun aracılık rolü
The effect of social media addiction on recreational social health perception: The mediating role of FOMO, loneliness and life satisfaction
- Tez No: 954197
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT KOÇYİĞİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Sosyal medya bağımlılığı, Rekreasyonel sosyal sağlık, Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (FOMO), Yaşam memnuniyeti, Yalnızlık, Social media addiction, Recreational social health, Fear of missing out (FOMO), Life satisfaction, Loneliness
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu çalışma, sosyal medya bağımlılığının bireylerin rekreasyonel sosyal sağlık algısı üzerindeki etkisini ve bu etkide FOMO (Gelişmeleri Kaçırma Korkusu), yalnızlık ve yaşam doyumu değişkenlerinin aracı rollerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Z kuşağı bireylerin dijital medya ile sosyal yaşam dengelerini anlamaya yönelik güncel bir yaklaşım sunmaktadır. Çalışma kapsamında veriler, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesini temsil edecek şekilde seçilen İstanbul, İzmir, Antalya, Ankara, Samsun, Erzurum ve Gaziantep illerinden toplanmış; 1997 ile 2012 yılları ve arasında doğmuş 1340 katılımcıya ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği, FOMO Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği (ULS-8), Yaşam Memnuniyeti Ölçeği ve Rekreasyonel Sosyal Sağlık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Jamovi 2.3.28 yazılımı tercih edilmiş; tanımlayıcı istatistikler, güvenirlik analizleri ve korelasyon testlerinin ardından yapısal eşitlik modellemesi (YEM) aracılığıyla aracılık ilişkileri değerlendirilmiştir. Bulgular, sosyal medya bağımlılığının rekreasyonel sosyal sağlık algısı üzerinde doğrudan olumsuz bir etkisi olduğunu; bu ilişkinin FOMO, yaşam doyumu ve yalnızlık aracılığıyla dolaylı olarak da anlamlı biçimde zayıflatıldığını göstermiştir. Özellikle FOMO, en güçlü aracı değişken olarak öne çıkmıştır. Yaşam doyumu, koruyucu bir tampon etkisiyle; yalnızlık ise zayıf fakat anlamlı bir aracı değişken olarak belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, sosyal medya kullanım biçimlerinin psikososyal iyi oluş ve sosyal sağlık üzerinde çok boyutlu etkiler yarattığını ortaya koymakta ve bu alanda geliştirilecek önleyici müdahalelere, politik programlara ve eğitsel içeriklere kuramsal bir zemin sağlama potansiyeli taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the effect of social media addiction on individuals' recreational social health perception and to examine the mediating roles of Fear of Missing Out (FOMO), loneliness, and life satisfaction in this relationship. The research provides a contemporary approach to understanding the digital media and social life balance of Generation Z individuals.Within the scope of the study, data were collected from the provinces of Istanbul, Izmir, Antalya, Ankara, Samsun, Erzurum, and Gaziantep, selected to represent Turkey's seven geographical regions, reaching 1340 participants born between 1997 and 2012. The Bergen Social Media Addiction Scale, the Fear of Missing Out (FOMO) Scale, the UCLA Loneliness Scale (ULS-8), the Satisfaction with Life Scale, and the Recreational Social Health Scale were employed as data collection instruments.For data analysis, Jamovi 2.3.28 software was utilized. Following descriptive statistics, reliability analyses, and correlation tests, the mediating relationships were assessed through structural equation modeling (SEM). The findings reveal that social media addiction has a direct negative effect on recreational social health perception. Furthermore, this relationship was also significantly and indirectly weakened through the mediators of FOMO, life satisfaction, and loneliness. Notably, FOMO emerged as the strongest mediating variable. Life satisfaction was identified as a protective buffer, while loneliness was a weaker yet significant mediator.The results demonstrate that patterns of social media usage have multidimensional effects on psychosocial well-being and social health. These findings hold the potential to provide a theoretical foundation for developing preventive interventions, policy programs, and educational content in this field.
Benzer Tezler
- Akademisyenlerin sosyal medya bağımlılıklarının, fiziksel aktivite-sağlık inançlarının ve serbest zaman doyumlarının incelenmesi
Investigation of academics' social media addictions, physical activity-health beliefs and leisure time satisfaction
KURTULUŞ ONUR KAYA
Doktora
Türkçe
2024
SporMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ PEHLEVAN
- Rekreasyon farkındalığı ve sosyal medya bağımlılığının yaşam doyumu üzerine etkilerinin incelenmesi: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma
Investigation of the effects of recreational awareness and social media addiction on life satisfaction: A research on university students
İLKER KILIÇMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF ER
- Üniversite personelinin rekreasyonel faaliyetlere katılımında sosyal medya bağımlılığının etkileri
The effects of social media addiction on university staff's participation in recreational activities
MUSTAFA FATİH YİĞİT ARMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiRekreasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMA ECE
- Sosyal medya bağımlılığının serbest zaman tutumuna etkisi: Gelişmeleri kaçırma korkusunun (FoMO) aracı rolü ve ait olma ihtiyacının düzenleyici rolü
The effect of social media addiction on leisure attitude: The mediating role of the fear of missing out (FoMO) and the moderating effect of the need to belong
ANDAÇ AKÇAKESE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET DEMİREL
- Rekreasyonel fayda algısı ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki: Lise öğrencileri örneği
The relationship between perception of recreational benefits and social media addiction: The case of high school students
HAKAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SporSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiRekreasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHAN AYHAN